KOAH`lı hastalarda oküler hemodinamik değişiklikler

Abstract

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akciğerlerde oluşan anormal inflamatuar yanıt, proteaz-antiproteaz dengesizliği ve oksidatif stresin neden olduğu, ilerleyici hava akımı obstrüksiyonunun izlendiği, ataklar ile seyreden bir hastalıktır. .Sistemik etkili bir hastalık olan KOAH'ta oluşan vasküler değişiklikler sadece pulmoner yatağı değil, diğer organlardaki vasküler yapılarıda etkilemektedir. Birçok çalışmada KOAH'ta vasküler yapılarda direnç artışı meydana geldiği gösterilmiştir. Ancak literatürde KOAH'ın atak ve remisyon sırasında ekstraoküler vasküler yapılar ve oküler kan akımı üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik yeterli çalışma bulunmamaktadır Bu çalışma sonucunda KOAH'lı hastalarda atak sırasında daha belirgin olmak üzere ekstraoküler vasküler yapılarda direnç ve kan akım hızında artış beklenmekteydi. Renkli Doppler ultrasonografi (RDUS) kolayca tekrarlanabilen, non-invazif bir görüntüleme tekniği olduğundan vasküler sistemin değerlendirilmesinde tercih edilen bir yöntemdir. Bu çalışma ile ekstraoküler vasküler yapılarda KOAH atağı sırasında meydana gelebilecek vasküler direnç ve hemodinamik parametrelerdeki değişikliklerin RDUS kullanılarak değerlendirilmesi, remisyon ve kontrol grubu ile karşılaştırılması amaçlanmıştır.Çalışmaya KOAH atağı nedeniyle Göğüs Hastalıkları servisinde tedavi altına alınan 30 hasta ve 25 sağlıklı kontrol grubu dahil edildi. Hastaların ve kontrol grubunun demografik verileri kayıt altına alındı. Hastalar atağın 2. veya 3. gününde ve klinik bulgu ve semptomların düzeldiği 10.günde RDUS ile değerlendirildi. Tüm hastalarda ve kontrol grubunda bilateral oftalmik (OA), santral retinal (SRA), medial posterior silier (MPSA) ve lateral posterior silier arterler (LPSA) incelendi. İnceleme sonrası bilateral ekstraoküler damarlar için ölçülen pik sistolik hız (PSH), end-diastolik hız (EDH), rezistif indeks (Rİ), pulsativite indeksi (Pİ) ve sistol-diastol (S/D) değerleri her bir grup için ortalama±standart sapma şeklinde hesaplandı.Çalışmamızın sonuçlarına göre bilateral OA, SRA, MPSA, LPSA'lerin PSH, Rİ, Pİ, S/D değerleri arasında (sol LPSA S/D dışında ) atak, remisyon ve kontrol grubları arasında anlamlı farklılık vardı (p<0,05). Atak sırasında tüm ekstraoküler arterlerdeki Rİ değerleri ile OA ve SRA, PSH ve S/D oranları hem remisyon sırasındaki KOAH hastalarına göre hem de sağlıklı kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artış göstermekteydi (p<0,05). Atak sırasındaki MPSA ve LPSA'lerin PSH ve Pİ değerlerinde sağlıklı kontrol grubuna göre istatistiksel düzeyde anlamlı fark izlenmektedir (p<0.05). KOAH'lı hastalarda remisyon sırasında tüm ekstraoküler arterlerdeki Rİ değerleri ile OA'in PSH değerleri sağlıklı kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artış göstermekte idi (p<0,05).Sistemik etkili bir hastalık olan KOAH'ta ekstraoküler vasküler yapılarda direnç artışı meydana gelmekte ve atak sırasında direnç artışı belirginleşmektedir. RDUS, KOAH hastalarının takibinde oküler vasküler komplikasyonların önlenmesinde ve erken tespit edilmesinde yeni bir görüntüleme yöntemi olarak kullanılabilir.Anahtar kelimeler: KOAH atağı, KOAH, oküler hemodinami, RDUS, Ekstraoküler arterler

Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is characterized by abnormal inflammatory response of pulmonary system, unbalanced protease-antiprotease enzymes, progressive obstructive airways that is caused by oxidative stress factors. Chronic obstructive pulmonary disease is a systemic disease and these alterations are mostly seen during acute attact.Vascular changes in COPD, which is a systemic disorder, not only affect pulmoner vascular pool, but also have effect on vascular structure of other organs. It have been shown in many studies that increase in vascular resistance in COPD was occured. However, there is no enough study showing to determine change in extraocular vascular structures and their blood flow affected by exacerbation and remission of COPD. As a result of this study, rising of extraocular vascular resistance and growth in their blood flow velocity, which was more pronounced during exacerbation of COPD, have been expected in the patients with COPD. Color Doppler ultrasonography (CDU) is an easy, repeatable, noninvasive imaging technique mostly preferred in vascular system examination. This study was performed to evaluate the resistance of extraocular vascular structures and changes in hemodynamic parameters in the extraocular orbital vessels of the patients with COPD, using CDU technique, and to compare the results of acute attack, remission period and healthy control subjects.30 COPD patients that were treated in chest disease service and 25 healthy personal as control group were included in this study. Patients were evaluated in 2nd and 3rd days of acute period and 10th day at recovery period with CDU. Bilateral ophthalmic, central retinal, medial posterior ciliary, and lateral posterior ciliary arteries were examined in all patients and control cases. Peak systolic rate, end-diastolic rate, resistivity index, pulsatility index and systole-diastole values of bilateral extraocular arteries were calculated as mean±standart deviation for all groups after the examination.There were statistically significant differences between peak systolic rate, end-diastolic rate, resistivity index, pulsatility index, systole-diastole values of ophthalmic artery, central retinal artery, medial posterior ciliary artery, lateral posterior ciliary artery (exceptt systole-diastole values of left lateral posterior ciliary artery) (p<0.05). Significant augmentation of resistivity index of all extraocular arteries and peak systolic rate, systole-diastole values of ophthalmic artery, central retinal artery were seen in acute attact compared to patients in remission period and healthy control group (p<0.05). Significant augmentation of peak systolic rate, and pulsatility index values of medial posterior ciliary artery, lateral posterior ciliary artery were seen in acute attact compared to patients in healty control group (p<0.05). Significant augmentation of resistivity index of all extraocular arteries and peak systolic rate values of ophthalmic artery were seen in remission period compared to healty control group (p<0.05).Increased vascular resistance in extraocular vessels is seen in COPD, and become more pronounced in acute attack. CDU can be used as a new imaging technique in following COPD patients, early diagnosing, and preventing vascular complications of the diasease.Keywords: Color Doppler ultrasonography, COPD, COPD exacerbation, Ocular hemodynamics, Extraocular arteries