Trafik kazasına karışmış kişilerde oksidatif stres durumunun araştırılması

Abstract

Dünyada ve ülkemizde önemli ölüm ve yaralanma nedenlerinden olan trafik kazalarını önleyebilmek için nedenlerini ve risk faktörlerini iyi bilmek gerekir. Bu çalışmada, trafik kazasına karışmış sürücüler ve yolcular için toplam antioksidan kapasite ve toplam oksidan seviye düzeylerini değerlendirerek oksidatif belirteçlerin trafik kazalarında risk faktörü olarak ve sürücüsü belli olmayan kazalarda sürücü tespitinde belirteç olarak değerini araştırmayı amaçladık.Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Acil Servisine Ocak 2010 ile Mayıs 2010 tarihleri arasında trafik kazası sonucu başvuran 26 sürücü ve 28 yolcu çalışmaya dâhil edildi. Kontrol gruplarını şoförlüğü meslek olarak yapan 31 sağlıklı kişi ve ehliyeti olmayan 30 sağlıklı kişi oluşturdu. Çalışmaya katılanların demografik özellikleri, muayene bulguları ve kazaya ilişkin bilgiler kaydedildi. Kan örneklerinde toplam antioksidan kapasite (TAK) ve toplam oksidan seviye (TOS) çalışıldı. Sonuçlar gruplar arasında karşılaştırıldı.Çalışmamızda kazaya karışan sürücü grubu yaş ortalaması 29.08±11.97 olan erkeklerden oluşmaktaydı. Diğer üç grup da erkeklerden ve benzer yaş gruplarından oluştu. Kazaların çoğu şehir içinde ve akşam saatlerinde meydana gelen kazalardı. En çok otomobil kazası söz konusu olup bunu motosiklet ve minibüs kazaları izlemekteydi. Kazaya karışan sürücülerin TOS değeri (13.44±3.90) kontrol yayaların TOS değerinden (10.84±3.20) anlamlı olarak yüksek bulundu (P?0.05). Kazaya karışan yolcuların TAK değeri (0.78±0.19) ise kontrol sürücülerin TAK değerinden (0.96±0.17) ve kontrol yayaların TAK değerinden (0.94±0.16) anlamlı olarak düşüktü (sırasıyla P?0.001 ve P?0.01).Çalışmamız kazaya karışan sürücü ve yolcularda oksidatif ve antioksidatif durumu ölçen ve kontrol grubu ile kıyaslama yapan ilk çalışmadır. Sonuçlarımız kazaya karışma durumunun oksidatif strese neden olduğu, bunun da belirteçler üzerine etkisi olduğunu göstermiştir. Oksidatif belirteçler kazaya karışma durumunda kontrol gruplara göre farklı bulunmuştur. Ancak oksidatif belirteçlerin sürücüyü belirlemede kullanılabilmesi kararını verebilmek için bu konuda yapılacak daha fazla sayıda çalışmaya ihtiyaç bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Toplam oksidan seviye, toplam antioksidan kapasite, Oksidatif stres indeksi, trafik kazası, sürücü

In order to prevent the traffic accidents, which are a major cause of deaths and severe injuries in our country and in worldwide, it is important to know the associated reasons and risk factors. In the present study, the significant role of oxidative markers as a risk factor in traffic accidents and a determinant of the driver responsible for the accident were aimed to be investigated by evaluating the total antioxidant status (TAS) and total oxidant status (TOS) for drivers and passengers involved in traffic accidents.In the present study, 26 drivers and 28 passengers who were admitted to the Emergency Department of Harran University Medical Faculty between January 2010 and May 2010 as a result of a traffic accident were enrolled. The control groups consisted of 31 healthy individuals who were working as a driver and 30 healthy unlicensed individuals. The demographic characteristics, examination findings and information regarding the accident of the individuals included in the study were recorded. The TAS and TOS were measured in blood samples. The results were compared between the groups.The group involved in traffic accidents consisted of males with a mean age of 29.08±11.97. Other three groups included males with similar ages, as well. Majority of the traffic accidents occurred in the city center and in the evening. The most common accidents encountered were car accidents, followed by motorcycle and minibus accidents. The TOS of drivers involved in traffic accidents was significantly higher than that of control pedestrians (13.44±3.90 vs. 10.84±3.20; p?0.05). The TAS of passengers involved in a traffic accident (0.78±0.19) was significantly lower than that of control drivers (0.96±0.17) and control pedestrians (0.94±0.16) (p?0.001 and p?0.01, respectively).The present study was the first study investigating the oxidative and anti-oxidative status of the drivers and passengers involved in a traffic accident and comparing these results with those of control groups. Our results have revealed that involvement in a traffic accident causes oxidative stress which has an effect on oxidative markers. In case of involvement in a traffic accident, oxidative markers were found to be different as compared to control groups. However, further studies are required to be performed in order to use these markers in the detection of the drivers.Keywords: Total oxidant status, total antioxidant status, oxidative stress index, traffic accident, driver