Çevresel asbeste maruz kalanlarda oksidatif stres ve kollajen metabolizmasının değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Asbest maddesine çevresel olarak maruziyet ülkemizde özellikle de bölgemiz ve ilimiz Şanlıurfa'da önemli bir sağlık sorunudur. Çevresel asbeste bağlı olarak asbestozis ve plevral plaklar sık görülmektedir.Amaç: Bu çalışmada, çevresel asbeste maruz kalanlarda kollajen metabolizmasında rol oynayan prolidaz enziminin aktivitesini, total oksidan seviye (TOS), total antioksidan seviye (TAS), ve oksidatif stres indeks (OSİ)'ini değerlendirmeği amaçladık.Gereç ve yöntem: Çalışmaya çevresel asbeste maruziyet sonucu benign akciğer hastalığı gelişen 50 hasta (Grup 1) ve çevresel asbest maruziyetine rağmen asbeste bağlı hastalık saptanmayan 50 sağlıklı birey (Grup 2) ve tamamen normal 50 sağlıklı birey (Grup 3) alındı. Bu kişilerden alınan kan örnekleri sanrifüj edilip elde edilen serumlar daha sonra çalışılmak üzere laboratuarda -80 derece derin dondurucuda depolandı. Yeterli sayıda numune elde edildiğinde serumlar çözülerek biyokimya laboratuarında TOS, TAS parametreleri çalışılarak OSİ hesaplandı. Serum Prolidaz Aktivite ölçüm yöntemi de modifiye edilmiş Chinard metoduyla manuel olarak çalışıldı. Bu veriler, benzer yaş ve cinsiyetteki sağlıklı gönüllü bireylerden alınan serum örneklerinin sonuçlarıyla karşılaştırıldı.Bulgular: Tüm grupların demografik verileri karşılaştırıldığında yaş ortalamaları ve cinsiyet bakımından istatiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0.05). Serum prolidaz değerleri açısından Grup 1 ile Grup 2 ve Grup 3 arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p>0.05). Oksidatif-antioksidatif denge göstergelerine baktığımızda ise Grup 1 hastaların ortalama TAS değerleri Grup 3'e göre istatistiksel olarak anlamlı düşüktü (p<0.01). Grup 2 hastaların ortalama TAS değerleri Grup 1 ve Grup 3'e göre istatistiksel olarak anlamlı düşüktü (p<0.01). Grup 1 hastaların ortalama TOS değeri Grup 2 ve Grup 3'e göre belirgin yüksek bulundu (p<0.001). Yine Grup 1 hastaların ortalama OSİ değeri Grup 2 ve Grup 3'e göre belirgin olarak yüksekdi (p<0.001).Sonuç: Sonuç olarak çalışmamızın verilerine göre asbeste maruz kalmak oksidatif stresi arttırmaktadır ve bu artış özellikle asbeste maruz kalıp plevral plak saptanan kişilerde daha fazla görülmektedir. Ancak çalışmamızın sonuçlarına göre kollajen metabolizmasında rol oynayan prolidaz aktivitesine asbestin etkisinin olmadığı ya da kollajen metabolizmasını etkileyecek derecede maruziyetin olmadığını söyleyebiliriz.Anahtar Kelimeler; Asbest, plevral plaklar, prolidaz, TAS, TOS, OSİ

Background: Environmental exposure to asbestos is a major health problem in our country, especially in Sanliurfa province. Depending on environmental asbestos, asbestosis and pleural plaques are common.Objective: In this study, we aimed to evaluate prolidase enzyme activity involved in the metabolism of collagen, and total oxidative status (TOS), total antioxidative status (TAS), and oxidative stress index (OSİ) in those exposed to environmental asbestos.Materials and methods: In this study 50 patients with benign lung disease as a result of environmental asbestos exposure (Group 1) and 50 healthy subjects despite the exposure to environmental asbestos (Group 2) and 50 healthy volunteers with no exposure (Group 3) were included. Sera was obtained from blood samples of those admitters by centrifugation and then stored in the laboratory freezer at -80 degree (°C) until analysis. When the sufficient number of serum samples were obtained, TOS, TAS parameters were analysed and then OSI was calculated. Serum Prolidase Activity were studied manually with a modified method of Chinard. These data were compared with the results of serum samples from healthy volunteer subjects .Results: The demographic data of all the groups compared in terms of mean age and gender had no statistically significant difference (p> 0.05). Comparison of Group 1 and Group 2 and Group 3 in terms of serum prolidase values revealed no statistically significant differences (p> 0.05). When we looked at indicators of oxidative-antioxidative balance, average TAS values in the Group 1 were statistically significantly lower than those in Group 3 (p <0.01). The average TAS values in the Group 2 were statistically significantly lower than those in Group 1 and Group 3 (p <0.01). The average value of the TOS was found significantly higher in Group 1 than in Group 2 and Group 3 (p <0.001). Also the average OSI value in Group 1 was significantly higher than in Group 2 and Group 3 (p <0.001).Conclusion: According to the study, exposure to asbestos increases oxidative stress and this increase was mostly detected in patients with pleural plaques due to exposure to asbestos. However, as another result of our study exposure to asbestos has no effect on collagen metabolism or this exposure was not effective enough to change collagen metabolism.Key Words: Asbestos, pleural plaques, TAS, TOS, OSİ