Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda atomoksetin kullanımının P dispersiyonu üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada supraventriküler aritminin bir belirteci kabul edilen P dalga dispersiyonun (PDD); dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tanılı hastalarda Atomoksetin tedavisi sonrasında artıp artmadığının araştırılması amaçlanmaktadır.DEHB, okul öncesi çocuklarda başlayıp erişkin dönemde de devam edebilen, aşırı hareketlilik, kısa dikkat süresi ve dürtüsellikle karakterize bir bozukluktur. Çocuklarda en sık görülen psikiyatrik bozukluklardan birisidir. Tedavi edilmediği takdirde çocuğun ruhsal ve sosyal gelişimini ve eğitim hayatını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. DEHB'nun tedavisinde psikososyal ve tıbbi girişimleri içeren çok yönlü tedavi yaklaşımları söz konusudur. Psikostimulanlar, DEHB tedavisinde en sık kullanılan ilaçlardır. Seçici noradrenalin geri alım inhibitörü Atomoksetin de, DEHB tedavisinde ikinci bir seçenek olarak kullanılmaktadır. PDD, elektrokardiyogram (EKG) derivasyonlarındaki en uzun ve en kısa P dalga süresi arasındaki fark olarak tanımlanmıştır. EKG'deki P dalgası atriyum depolarizasyonunu göstermektedir. Düzensiz ve yavaş atriyal uyarı iletiminin, P dalga süresinin uzamasına ve PDD'nun artmasına yol açtığı ileri sürülmüştür. Çalışmamızda birçok hasta grubunda supraventriküler aritmi riskinin belirlenmesinde yararlı olduğu gösterilen PDD'nun DEHB tanılı çocuklarda Atomoksetin tedavisi sonrasındaki değişkenliği çalışılmıştır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya DEHB tanısı alan 40 çocuk alındı. Hastaların EKG incelemeleri on iki derivasyonlu 25 mm/sn hızında ve 10 mm/mV standardizasyonunda çekim yapan EKG cihazı ile yapıldı. Tüm ölçümler elle ve aynı kişi tarafından yapıldı. EKG'de bazal değerlendirme (ritm, hız, QRS aksı, atriyal dilatasyon, ventrikül hipertrofısi, repolarizasyon bozuklukları) yapıldıktan ve normal olduğu saptandıktan sonra EKG'de bütün derivasyonlarda P dalgaların süreleri hesaplandı. Hastalara Atomoksetin tedavisi başlandı. Tedavinin 5. haftasında tekrar EKG'leri çekilerek P dalga süreleri hesaplandı. Çalışmada istatistiksel analizler SPSS 22,0 programı kullanılarak yapıldı ve p < 0,05 olması anlamlı olarak kabul edildi.Bulgular: En uzun P dalga (Pmax) ve en kısa P dalga (Pmin) süreleri, hasta grubunda sırasıyla tedavi öncesi 0,080 ± 0,020 sn ve 0,040 ± 0,020 sn, Atomoksetin tedavisi 5. haftasında ise 0,090 ± 0,020 sn ve 0,040 ± 0, 020 sn bulundu. Bu değerlerin farkı olan PDD ise tedavi öncesi 0,025 ± 0,017 sn, Atomosetin tedavisi 5. haftasında ise 0,020 ± 0,010 sn saptanarak tedavi öncesi ve sonrası arasında anlamlı bir fark bulunmadı (p=0,281).Sonuç: DEHB tanılı çocuklarda Atomoksetin tedavisi öncesi ve tedavinin 5. haftasında Pmin, Pmax ve PDD süreleri açısından anlamlı bir fark bulunmadı. Bu sonuçla Atomoksetin kullanımının supraventriküler aritmi riskini artırmadığı söylenebilinir. Yine de böyle bir kanıya varmak için daha daha uzun süre takip süresi olan çalışmalara ihtiyaç olduğu açıktır.Anahtar kelimeler: Atomoksetin, supraventriküler aritmi, P dalga dispersiyonu

Objective: This study aims to assess whether atomoxetine increases P-wave dispersion (PWD), an indicator of supraventricular arrhythmia, in patients with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). Attention deficit hyperactivity disorder is characterized by hyperactivity, inattention, and impulsivity. It is primarily diagnosed in pre-school children; however, it can also affect adults. It is one of the most common mental disorders among children. If left untreated, it adversely affects a child's mental, social, and educational performance. Comprehensive treatment of ADHD should include psychosocial and medical interventions. Psychostimulants are the primary drugs used in the treatment of ADHD. Atomoxetine, a selective noradrenaline reuptake inhibitor, is a second-line agent. P-wave dispersion is defined as the difference between the maximum and minimum P-wave duration recorded from multiple different surface electrocardiogram (ECG) leads. It reflects atrial depolarization. Inhomogeneous and prolonged atrial conduction time has been suggested to result in prolonged P-wave duration and increased PWD. In this study, we aimed to assess whether atomoxetine increases PWD as an indicator of supraventricular arrhythmia among pediatric patients with ADHD. Material and Methods: A total of 40 children who were diagnosed with ADHD were included. A 12-lead ECG was performed at a rate of 25 mm/sec and on 10 mm/mV standard calibration. All measurements were done manually by a single investigator. Baseline ECG results including rhythm, QRS axis, atrial dilatation, ventricular hypertrophy, repolarization disturbances were analyzed and P-wave duration in all leads was estimated using normal ECG findings. All patients were administrated atomoxetine therapy. At Week 5, ECG was repeated and P-wave duration was re-calculated. Statistical analysis was performed using SPSS v22.0 software (SPSS Inc., Chicago, IL, USA). A p value of <0.05 was considered statistically significant. Findings: Maximum P-wave duration (Pmax) and minimum P-wave duration (Pmin) were 0.080±0.02 sec and 0.040±0.02 sec, respectively. At Week 5, Pmax and Pmin were found to be 0.090±0.02 sec and 0.040±0.02 sec, respectively. As the difference between Pmax and Pmin, PWD was 0.025±0.17 sec at baseline and was 0.02±0.01 sec at Week 5 following atomoxetine therapy, indicating no statistically significant difference (p=0.281).Result: Our study results suggest that atomoxetine appears not to increase the risk of supraventricular arrhythmia in children with ADHD. However, further long-term studies are required to confirm this finding.Keywords: atomoxetine, supraventricular arrhythmia, P-wave dispersion.