Hemodiyaliz hastalarında resistin ile oksidatif stres arasındaki ilişki

Abstract

Amaç: Kronik inflamasyon son dönem böbrek hastalarında gözlenen malnültrisyon-inflamasyon-ateroskleroz sendromunun bir parçasıdır. Aynı zamanda hemodiyalize giren hastalarda oksidatif stres artmaktadır. Yağ dokusundan salgılanan bir adipositokin olan resistin inflamasyon ile ilişkili bulunmuştur. Kronik inflamatuar hastalıklarda oksidatif stresin arttığı gözlenmiştir. Bu çalışmada, hemodiyaliz hastalarında resistin ile oksidatif stres arasındaki ilişkinin ortaya konması amaçlandı.Metod: Hemodiyalize giren 79 hasta ve 78 sağlıklı gönüllü olmak üzere toplam 157 birey çalışmaya alındı. Sağlıklı gönüllülerden ve hemodiyalize giren hastalardan hemodiyaliz öncesi ve sonrasında olmak üzere biyokimya tüpüne kan alındı. Resistin düzeyleri ELİSA yöntemi ile çalışıldı. Total oksidant seviye (TOS) ve total antioksidan seviye (TAS) Erel yöntemi ile çalışıldı. Oksidatif stres indeksi (OSİ) total oksidant seviyenin total antioksidan seviyeye bölünmesiyle hesaplandı. Bulgular: Ortalama yaş hasta grubunda 49.8 ± 14.6, kontrol grubunda 47.7 ± 11.8 idi. Çalışmaya alınan hasta ve kontrol grubu arasında yaş, cinsiyet ve vücut kitle indeksi açısından anlamlı fark yoktu ( Tüm p > 0.05). Hasta grubunda hemodiyaliz giriş resistin değeri kontrol grubuna göre daha yüksek saptandı (10.0 ± 3.2 ng/ml' ye karşılık 4.1 ± 1.3 ng/ml, p < 0.001). Hemodiyaliz öncesine göre, hemodiyaliz sonrası resistin anlamlı olarak arttı (10.0 ± 3.2 ng/ml' ye karşılık 11.3 ±3.7 ng/ml, p < 0.001). TOS ortanca değeri hasta grubunda 18.2 µmol H2O2 Eqv./L (IQR 14.6 - 23.4), kontrol grubunda ise 14.0 µmol H2O2 Eqv./L (IQR 12.5 - 18.7) idi (p < 0.001). Hemodiyaliz öncesine göre, hemodiyaliz sonrası TOS (ortanca 22.7 µmol H2O2 Eqv./L, IQR 20.2 - 29.1) anlamlı olarak arttı (p < 0.001). Hasta grubunda hemodiyaliz giriş TAS ortalaması 1.04 ± 0.19 µmolH2O2Eqv./L , kontrol grubunda 0.56 ± 0.15 µmolH2O2Eqv./L idi (p < 0.001). Hemodiyaliz öncesine göre, hemodiyaliz sonrası TAS (0.50 ± 0.14 µmolH2O2Eqv./L) anlamlı olarak azaldı (p < 0.001). Hasta grubunda hemodiyaliz giriş OSİ ortanca değeri 1.76 arbitrary unit (IQR 1.32 - 2.30), kontrol grubunda 2.60 arbitrary unit (IQR 2.0 - 3.4) olarak saptandı (p < 0.001). Hemodiyaliz öncesine göre, hemodiyaliz sonrası OSİ değerleri (ortanca 4.87 arbitrary unit, IQR 3.56 – 6.60) anlamlı olarak arttı (p < 0.001). Kontrol grubunda resistin ile TOS arasında (r:0.261, p:0.021) ve resistin ile OSİ arasında (r:0.276, p:0.015) pozitif korelasyon saptandı. Hemodiyaliz çıkış hasta grubunda resitin ile TOS arasında pozitif korelasyon bulduk (r:0.245, p:0.03). Sonuç: Hemodiyaliz hasta popülasyonunda resistin ve oksidatif stres parametrelerinde artış gözlenmesi bu parametrelerin kronik inflamasyonla ilişkili olduğunu desteklemektedir. Hemodiyaliz işleminin kendisi de inflamatuar süreçleri tetikleyerek bu parametreleri etkileyebilmektedir. Ayrıca kontrol grubunda gözlenen resistin ile oksidatif parametreler arasındaki ilişkinin hemodiyaliz öncesi hasta grubunda izlenmemesi üremik ortamda bilinmeyen başka faktörlerin bu ilişkiyi etkilediğini düşündürmüştür. Nitekim hemodiyaliz sonrası üremik ortamın kısmen düzelmesi sonucu resistin ve TOS düzeyleri arasında ilişkinin tekrar ortaya çıkması bu düşüncemizi desteklemiştir. Bu konuda daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Anahtar Kelimeler: Hemodiyaliz, Resistin, Oksidatif Stres

Objective: Chronic inflammation is a part of the malnutrition-inflammation-atherosclerosis syndrome observed in end stage renal disease patients. Oxidative stress also increases in patients undergoing hemodialysis. Resistin, a adipocytokine secreted from adipose, tissue has found to be associated with inflammation. Increased oxidative stress has been observed in chronic inflammatory diseases. In this study, it was aimed to investigate the relationship between resistin and oxidative stress in hemodialysis patients.Methods: A total of 157 subjects (79 hemodialysis patiens, 78 healthy volunteers) were enrolled in this study. Blood samples were collected from healthy volunteers and hemodialysis patients at the beginning and at the end of the hemodialysis session. Resistin levels were measured using an ELISA kit. The levels of total oxidant status (TOS) and total antioxidant capacity (TAC) were studied according to Erel method. Oxidative stress index (OSI) was calculated by dividing TOS to TAK. Findings: Mean ages of patient group and control group were 49.8 ± 14.6 and 47.7 ± 11.8, respectively. There were no significant differences between the patients and control subjects with respect to age, gender or body mass index (All p > 0.05). The levels of resistin in predialysis patient group were higher than control group (10.0 ± 3.2 ng/ml versus 4.1 ± 1.3 ng/ml, p < 0.001). The resistin levels significantly increased after the hemodialysis session when compared with predialysis levels (11.3 ±3.7 ng/ml versus 10.0 ± 3.2 ng/ml, p < 0.001). Median TOS level was 18.2 µmol H2O2 Eqv./L (IQR 14.6 - 23.4) in predialysis patient group and 14.0 µmol H2O2 Eqv./L (IQR 12.5 - 18.7) in control group (p < 0.001). The TOS levels (median 22.7 µmol H2O2 Eqv./L, IQR 20.2 - 29.1) significantly increased after the hemodialysis session when compared with predialysis levels (p < 0.001). Mean TAC levels were 1.04 ± 0.19 µmolH2O2Eqv./L in predialysis patient group and 0.56 ± 0.15 µmolH2O2Eqv./L in control group (p < 0.001). The TAC levels (0.50 ± 0.14 µmolH2O2Eqv./L) significantly decreased after the hemodialysis session when compared with predialysis levels (p < 0.001). Median OSI levels were detected as 1.76 arbitrary unit (IQR 1.32 - 2.30) in predialysis patient group and 2.60 arbitrary unit (IQR 2.0 - 3.4) in control group (p < 0.001). The OSI levels (median 4.87 arbitrary unit, IQR 3.56 – 6.60) significantly increased after the hemodialysis session when compared with predialysis levels (p < 0.001). Resistin positively correlated with TOS (r:0.261, p:0.021) and OSI (r:0.276, p:0.015) in control group. We found positive correlation between resistin and TOS in postdialysis patient group (r:0.245, p:0.03).Conclusion: The increase of resistin and oxidative stress parameters in hemodialysis population supports that these parameters are associated with chronic inflammation. Hemodialysis procedure could affect these parameters via triggering inflammatory processes. In addition, the absence of correlation between resistin and oxidative stress in predialysis patients which was seen in control group has suggested that this relation could be affected by other unknown factors of uremic media. Indeed, re-emergence of the relationship between resistin and TOS levels as a partly result of improvement of uremic media after the hemodialysis has supported our opinion. Further studies are needed in this regard.Key Words : Hemodialysis, Resistin, Oxidative Stress