Şanlıurfa`da Talasemi hastalarında mutasyon tiplerine göre oksidatif durum ve eser element düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Dünyada en yaygın genetik hastalıklardan biri olan ß-talasemi, 11. kromozomun kısa kolunda lokalize olan ß-globin genindeki genellikle nokta mutasyonlarının neden olduğu otozomal resesif bir hastalıktır. Çalışmamızda ß-talasemi hastalarını mutasyon tiplerine göre gruplandırarak oksidatif stres indeksinin ve eser element düzeylerinin gruplar arasında farklılık gösterip göstermediğini araştırmayı amaçladık.Bu çalışma Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Hematoloji Bilim Dalı ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Çocuk Hematoloji bölümünde takipli yaşları 7,43 ± 4,62 yıl arasında değişen 122 (55 kız, 66 erkek) ß-talasemi major çocuk hasta ve anemisi olmayan yaşları 7,92 ± 3,28 yıl arasında değişen 126 (61 kız, 65 erkek) sağlıklı çocuk ile Nisan-Temmuz 2011 tarihleri arasında yapıldı.Hastaların mutasyon tipleri ticari kit kullanılarak reverse dot blot platform yöntemiyle (Beta-globin Strip Testi, Viyana Lab, Viyana, Avusturya) gerçekleştirildi. Hastalar mutasyon tiplerine göre gruplandırıldı, gruplar hem kendi aralarında hemde kontrol grubu ile karşılaştırıldı. Hasta ve kontrol gruplarında toplam oksidan seviye (TOS) ve toplam antioksidan kapasite (TAK) kolorimetrik yöntemle çalışıldı. TOS/TAK oranı hesaplanarak oksidatif stres indeksi (OSI) bulundu. Cu ve Zn düzeyleri AAS ile çalışıldı. Şanlıurfa bölgesindeki mutasyon sıklığı diğer bölge illerinin birçoğunda yapılan çalışmalarla uyumlu olarak görülmüştür.Şanlıurfa bölgesinde de en sık ß-talasemi mutasyon tipi IVS1?110 olarak tespit edilmiştir. Bunun yanında en sık ikinci mutasyon Antalya'da IVS1?6, Isparta bölgesinde IVS2-1 yayınlanmışken, Şanlıurfa ve Denizli'de IVS1?1, olarak olarak tespit edilmiştir.ß-talasemili olgularımızda oksidan-antioksidan sistem değerlendirmesinde TOS, OSI, LOOH ve Serüloplazmin düzeylerinin kontrol grubuna göre anlamlı olarak arttığı TAK değerlerinin ise istatistiksel olarak anlamlı olmasada azalma gösterdiği saptandı. Literatürde ilk kez yapılmakta olan eser elementler açısından yaptığımız bu mukayese çalışmamızda Cu düzeylerinin hasta grubunda arttığı Zn düzeylerinin ise anlamlı ölçüde azaldığı tespit edildi. Sonuç olarak bu hastalarda artmış oksidatif stresle baş edebilmek için doğal veya sentetik antioksidan kullanımıyla tedavilerinin desteklenmesinin faydalı olabileceği düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: ß-talasemi major, ß-globin, oksidan-antioksidan sistem, mutasyon

ß thalassemia, one of the most common genetic diseases in the World, is an autosomal recessive disease caused by usually point mutations in the ß-globin gen that localized on the short arm of chromosome 11. In this study we aimed to investigate oxidative stress index and trace element levels by grouping ß thalassemia patients in order to their mutation types.This study prepared from april to july 2011 in Harran University, Medical Faculty, Department of Pediatric Hematology and Sanliurfa Children?s Health and Diseases Hospital, Pediatric Hematology departments on 122 pediatric patients (55 girls, 66 boys) with ß-thalassemia major about 7,43 ± 4,62 ages and 126 (61 girls, 65 boys) healthy children with about 7,92 ± 3,28 ages.Types of mutations in the patients studied by ß-globin gene was performed using a commercially available reverse dot blot platform (Beta-Globin Strip Assay, Vienna Lab, Vienna, Austria). The patients were grouped according to their mutation types, the groups were compared with each other and also with the controls. In patients and control groups total oksidative status (TOS) and total antioksidative capacity (TAC) with a full automatic colorometric method were studied. Taking the ratio of TOS to TAK oksidative stres index (OSI) were found. Cu and Zn levels were measured with AAS.The frequency of mutation in Şanlıurfa was confirmed cohorent with the other studies undertaken in other cities of the close regions. The most common thalassemia mutation type is IVS 1-110 in Sanlıurfa similar to the other cities, besides , while the second most common mutation is in Antalya IVS 1-6, in Isparta IVS 2-1, in Şanlıurfa and Denizli is IVS1-1.In the evaluation of oxidant-antioxidant system in ß-thalassemia patients, it was found that TOS , OSI, LOOH and ceruloplasmin levels have significantly increased and TAC levels have decreased insignificantly comparing to the control group. In this first comparative study in which trace elements were compared between ß-thalassemia patients and controls, it was detected that Cu levels have incresed in patients? group, Zn levels have decreased accordingly. In conclusion it is highlighted that it will be beneficial to support their treatment by using natural or synthetic antioxidants to cope with the increased oxidative stress.Keywords: ß-thalassemia major, ß-globin, oxidant-antioxidant system, mutation