Akrep sokması ile başvuran hastalarda dinamik disülfür/thiol dengesi ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Akrep sokması sonrası zehirlenmeler onemli halk sağlığı sorunudur, ozellikle cocukluk cağında sakatlık ve ölümle sonlanabilir. Çalışmamızda, bölgemizde çocuklarda akrep sokmalarının cinsiyet ve yaş dağılımı, başvuru şikayeti ve klinik bulguları, laboratuar sonuclarının değerlendirilmesi ve akrep sokması ile başvuran hastalarda oksidatif stres faktörü olarak dinamik disülfür/thiol dengesinin saptanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Acil Polikliniği ve Şanlıurfa Eğitim Arştırma Hastanesi Çocuk Acil Polikliniğine akrep sokması nedeniyle başvuran 0-18 yaş arasında 40 hasta ve bu hastaları karşılayacak aynı yaş grubundan tamamen sağlıklı 38 çocuk hasta kontrol grubu olarak çalışmaya alındı. Hastaların sosyodemografik, klinik ve laboratuvar bulguları tedavi yöntemleri ve sonuçları incelendi. Hastalardan tam kan, biyokimya, koagülasyon parametreleri ile beraber 2 cc kan alındı. Kan santrifüj edilerek, -80 derecede saklandı. Çalışma günü thiol/disülfit düzeyleri çalışıldı. Bulgular: Çalışmaya akrep sokma şikayeti ile başvuran 40 çocuk hasta (%57,5'inin erkek ve %42,5'inin de kız) alındı. Yaş dağılımına göre çocukların %25'inin 5 yaş ve altı, %27,5'inin 6-10 yaş, %30'unun 11-15 yaş arası, %17,5'inin de 16-18 yaş arasındaydı. Hastaların akrep tarafından sokulan yerler; %27,5 sağ ayak, %22,5'inin sağ el, %17,5'inin sol ayak ve %12,5'inin de kalça kısmından sokulduğu görüldü. Hastaneye yatış süreleri ise; %25'inin 1-2 gün, %52,5'inin 3-4 gün, ve %22,5'inin de 5 gün ve üzeri hastanede yattığı saptandı. Çocuk hastaların %42,5'inde başvuru anında lokal bulgu olmadığı görüldü. Hastaların %72,5'inin 1. Evre ve %27,5'inin de 2. Evre hasta olduğu gözlendi. Hastaların %67,5'ine tek doz antivenom verilirken, %52,5'ine tetanoz aşısı yapıldığı görüldü. Tiyol/disülfit dengesi açısından; Gruplara göre olguların nativ tiyol ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı (p>0,05). İki grup arasında akrep sokması olan hastaların total tiyol ve disülfit ölçümlerinin istatistiksel olarak anlamlı şekilde kontrol grubundan daha yüksek (p<0,05), akrep sokması olan hastaların disülfit/native tiyol (%) ölçümleri ve disülfit/ total tiyol (%) ölçümleri kontrol grubundan daha yüksekti (p<0,05). Buna ek olarak akrep sokması olan hastaların Native Thiol/Total Thiol (%) ölçümleri, kontrol grubundan daha düşük saptandı (p<0,05). Sonuç: Akrep sokması vakaları ülkemizde halen önemli bir sağlık problemidir. Akrep sokması olan çocuklarda tiyol/disulfit dengesinin oksidatif stresin artışını gösterir şekilde disülfit tarafına, yani sağa kaydığı görülmüştür. Artmış disülfit, okside tiyol oranı ve tiyol oksidasyon-redüksiyon oranı artmış oksidatif stresi göstermektedir. Dinamik tiyol/disülfit homeostazı ile akrep zehirlenmesi arasındaki ilişkinin nedenselliğinin belirlenebilmesi ve bulguların genellenebilmesi oksidan-antioksidan denge üzerindeki etkilerinin araştırılabilmesi için toplum temelli, farklı oksidan ve antioksidan statü göstergeleriyle birlikte değerlendirmeleri de içeren gelecek çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: Çocuk acil, akrep sokması, dinamik tiyol/disülfit homeostazı, oksidatif biyobelirteçler

Introduction and Objective: Poisoning from scorpion sting is an important public health problem, and may cause disability and death especially in childhood. Our study aims to determine the gender and age distribution of scorpion sting in children in our region, their presenting complaints and clinical findings, to evaluate laboratory results, and to determine dynamic disulfide/thiol balance as oxidative stress factor in patients who admitted with scorpion sting complaints.Material and Method: Forty patients between 0-18 years old who admitted to the Harran University Faculty of Medicine Children's Hospital Pediatric Emergency Polyclinic due to scorpion sting intoxication, and 38 healthy children with matching descriptive characteristics in the same age group, as the control group, were included in the study. Patients' sociodemographic, clinical and laboratory findings, treatment modalities and the outcomes were examined. Whole blood, biochemistry, coagulation parameters were measured and 2 cc blood samples were taken from the patients. The blood samples were centrifuged and stored at -80 °C. Thiol/disulfide levels were studied.Results: Forty pediatric patients (57.5% male and 42.5% female) with scorpion sting complaint were included in the study. According to age distribution, 25% of children was under 5 years of age, 27.5% was 6-10 years old, 30% was in the 11-15 age group and 17.5% was 16-18 years old. Of the patients, 27.5% was stung from right foot, 22.5% was stung from right hand, 17.5% from left foot, and 12.5% from the hip. As for the duration of hospitalization, 25% was found to be hospitalized for 1-2 days, 52.5% for 3-4 days, and 22.5% for 5 days and over. Of the pediatric patients, 42.5% had no local findings at the time of admission. It was observed that 72.5% of the patients was in Phase 1 and 27.5% was Phase 2 patients. Of the patients, 67.5% was found to be given one dose of antivenom and 52.5% of the patients had tetanus. In terms of the thiol/disulfide balance, there was no statistically significant difference between the native thiol measurements of the groups (p>0.05). Between the two groups, the total thiol and disulfide measurements of the patients with scorpion sting were statistically significantly higher than the control group (p <0,05), and the disulfide/native thiol (%) measurements and the disulfide/total thiol measurements of the patients with scorpion sting were higher than the control group (p<0.05). In addition, Native Thiol/Total Thiol (%) measurements of patients with scorpion sting poisoning were lower than those of the control group (p<0.05).Conclusion: The scorpion sting incidents are still an important health problem in Turkey. In children with scorpion stings, the thiol/disulfide balance was observed to shift towards the disulfide side, i.e. to the right, indicating an increase in oxidative stress. Elevated disulfide, oxidant thiol ratio and thiol oxidation-reduction ratio show increased oxidative stress. There is a need for community-based further studies that include evaluations of different oxidant and antioxidant status indicators in order to determine the causality relationship between dynamic thiol/disulfide homeostasis and scorpion poisoning and to investigate the effects on oxidant-antioxidant balance for the generalization of findings.Keywords: Pediatric emergency, scorpion sting, dynamic thiol/disulfide homeostatis, oxidative biomarkers.