Geleneksel Türk el dokumalarından Rize bezi`nin (Feretiko) süsleme teknikleri ile giysiye uyarlanması

Abstract

Dokuma kavramı ve dokumacılık sanatı tarihsel süreç boyunca sürekli gelişim göstermiştir. Birçok medeniyeti barındırmış olan Türkiye toprakları içinde, dokumacılık sanatı, bölgede yaşamış olan onlarca medeniyetten etkilenmiştir. Bu durum Türkiye'de dokuma kavramının ve dokumacılık sanatının daha da zenginleşmesini sağlamış ve onu önemli bir noktaya taşımıştır. Böylece ülkemizin birçok yöresinde, bu zenginliğe ait özgün eserlere ulaşılmıştır. Gördüğümüz eserlerden biri de Rize Bezidir (Feretiko). Geleneksel Türk el dokumalarından biriolan Rize Bezi, ülkemizin Rize ilinde dokunan bir kumaş türüdür. Diğer geleneksel dokumalar gibi doğal liflerden meydana getirilen Rize Bezi'nin, kendine özgü birçok özelliğinin olduğu görülmektedir. Pamuk ve kenevir liflerinden yapılan bu bezin enönemli özelliği, Trabzon ve Rize sahil kesiminde yetişen kenevir bitkisinden elde edilmesidir. Bölgenin iklimiyle daha da farklı bir yapıya kavuşan kenevir bitkisi, bu beze özgün bir tat katmaktadır. Bu dokumanın, bölge halkı için geçmiş yıllarda dahada önem arz ettiği görülür. Fakat günümüzde, sanayinin gelişmesi ile birlikte bu beze eskisi kadar önem verilmemektedir. Bu çalışmada Rize Bezi ile birlikte giysi süsleme teknikleri de incelenmiştir. İncelenen giysi süsleme teknikleri ve Rize Bezi'nin bir arada kullanılmasıyla, özgün bayan giysi tasarımlarının ortaya çıkarılmasının mümkün olduğu görülmüştür. Bu tasarımlar ile birlikte Rize Bezi'nin giysi kavramına çok uygun bir dokuma olduğu ve farklı giysilerde de kullanılabileceği ortaya çıkmıştır. Bu çalışmadaki en önemli amacın ise, unutulmaya yüz tutmuş bir dokumanın tekrar canlanmasını sağlamak ve bu dokumadan neler yapılabileceğinigöstermek olduğu söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Doğu Karadeniz, Dokuma, Giysi, Giysi Süsleme,Rize Bezi

In historical process, woven concept and art of weaving were always improved. The art of weaving affected by tens of civilizations that lived in Turkey?s lands, also this lands housed in many of civilizations. This situation provided that woven concept and art of weaving were enriched more and more and this branch of art was moved very important point. So that, many unique works of art were reached in our country in lots regions. Rize Cloth (Feretiko) is a kind of woven that we can see. In traditional Turk hand wovens Rize Cloth is a kind of fabric that is wovened in province of Rize, Turkey. Rize Cloth has many specific features and consisted of natural fibres as other traditional wovens. It is produced cotton and hemp fibres, themost important feature is that the cloth is consisted of hemps that grow in cost of Trabzon and Rize. Hemps that grow in that region, get different kind of structure because of the region?s climate, this situation adds unique taste to the cloth. Lastyears, Rize Cloth was very important for the people that live in the region. But now, this cloth is not so important for the people that live in the region beacuse of the development of industry. In this study, clothing ornamentation technics weresearched. Searched clothing ornamentation technics can use with Rize Cloth, it is possible that unique women designs bring out with them. With together these designs, we can see that Rize Cloth is a very convenient woven for clothes concept and can be used diffrent garments. The most important purpose of this study, to contribute to revival for began to be forgotten this cloth and show what can be done from this cloth.Key Words: The Eastern Black Sea, Woven, Garments, Clothing Ornamentation, Rize Cloth