Sigara içen üniversite öğrencilerinde kontrol odağı ile sosyotropi-otonomi kişilik özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Sigara kullanımı ile bazı kişilik özelliklerinin arasında ilişki olduğu öne sürülmektedir. Bu çalışmanın amacı, sigara içen üniversite öğrencilerinin sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri ile kontrol odağı düzeylerini saptamaya çalışmaktır. Araştırma İstanbul ilinde belirlenen bir vakıf üniversitesi ve Yalova ilinde bir devlet üniversitesinde gerçekleşmiştir. Örneklem grubu 563 kişiden oluşmaktadır, bunların 340?ı sigara içen, 223?ü içmeyen öğrencilerdir. Araştırma 262 kadın ve 301 erkek ile yürütülmüştür. Araştırmada Rotter İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ) , Sosyotropi-Otonomi Ölçeği (SOSOTÖ) ve öğrencilerin sigara kullanma durumu ile demografik bilgilerini içeren ölçek uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, sosyotropi ölçeğinde sigara içen öğrenciler içmeyenlere oranla daha yüksek puan almıştır. Otonomi ölçeğinde ise iki grup arasında farklılık belirlenmemiştir. Kontrol odağı puanları da sigara içen öğrencilerde anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Sosyotropi alt ölçeği sonuçlarına göre ise sigara içen öğrencilerin daha fazla ayrılık kaygısı ve onaylanma kaygısı yaşadığı belirlenmiştir. Otonomi alt ölçeğinde özgürlük, yalnızlıktan hoşlanma, kişisel başarı puanları arasında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Sosyotropi kişilik özelliği ile kontrol odağı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunurken, otonomi kişilik özelliği ve kontrol odağı arasında negatif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Elde edilen bu sonuçlar sigara kullanımında demografik özelliklere ek olarak belirli kişilik özelliklerinin etkili olduğunu ortaya koymuştur.Anahtar Kelimeler: sigara, üniversite öğrencisi, sosyotropi-otonomi, kontrol odağı

It has been argued that there is a relationship between smoking and some features of personality. In accordingly, the aim of this study is to investigate the levels of sociotropy -autonomy and locus of control the undergraduate students who are smoking. The study is conducted in two universities that one of them is a foundation university which is located in Istanbul and the other one is a state university which is located in Yalova. The sample size consist of 340 undergraduates who smoke and 263 undergraduates who do not smoke, totally 563 students have attended to the study. In terms of gender there are 261 female and 301 male participants in the study. Demographical information form which is also include smoking behavior questions, socio trophy-autonomy scale and Rotter locus of control scale are applied to the participants. According to the results of the study, in terms of sociotropy and locus of control scales the participants who do smoke have higher scores significantly than the participants who do not smoke. However, in terms of autonomy scale there are not any significant differences between the participants . According to the results of the sociotropy subscales, the participants who do smoke are experiencing significantly more separation anxiety and ratification anxiety than the participants who do not smoke. However, there are no significant differences in terms of autonomy subscales such as freedom, personal success and enjoying loneliness between the participants who do smoke and who do not smoke .Moreover, it has been found that there are significant positive relationship between the sociotropy personality feature and locus of control scale while there are significant negative relationship between the autonomy personality feature and locus of control. These results conclude that in addition to demographic variables specific personality features are also effective in smoking use.Key words: cigarette, university student, sociotropy-otonomy , locus of control