Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeyleri ile ilişkili değişkenlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeyleri ile öz yeterlik, anne-babaya bağlılık ve sosyal karşılaştırma arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Diğer bir amacı ise sosyodemografik değişkenlerin öğrencilerin psikolojik iyi olma düzeylerini ne oranda yordadığını incelemektir.Araştırmanın örneklemini, 2013-2014 öğretim yılında İstanbul Üniversitesi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Haliç Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Acıbadem Üniversitesi ve Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi'nde çeşitli bölümlerde lisans ve yüksekokul öğrenimi gören, 227'si kadın 82'si erkek olmak üzere 309 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modeline uygun olarak yapılmıştır. Araştırmada, demografik bilgileri edinmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen `Kişisel Bilgi Formu` kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin, psikolojik iyi olma düzeylerini ölçmek için `Psikolojik İyi Olma Ölçekleri`, anne-babalarına bağlılıklarının bilişsel ve duyuşsal boyutlarını ölçmek amacıyla `Anne-Baba Bağlılık Ölçeği`, öz yeterlik düzeylerini ölçmek için tarafından geliştirilen `Genel Öz Yeterlik Ölçeği` ve sosyal karşılaştırma düzeylerini ölçmek amacıyla `Sosyal Karşılaştırma Ölçeği`nin Türkçe'ye uyarlanmış hali olan Kendilik Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) 21.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. T-testi, Mann Whitney-u Testi, Tek Yönlü (One way) Anova Testi ve Tukey Post Hoc Testi kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı ve bağımsız değişkenleri arasındaki ilişkiyi Pearson korelasyon, etki ise regresyon analizi ile test edilmiştir.Sonuç olarak üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeyleri; cinsiyet, algılanan akademik başarı, algılanan sağlık durumu, kendini utangaç olarak görme durumu gibi değişkenlere göre farklılaşma göstermiştir. Ana hipotez çerçevesinde, araştırmaya katılan üniversite öğrencilerinin anne baba bağlılık, kendilik algısı, genelleştirilmiş öz yetkinlik ve psikolojik iyi olma düzeyleri incelendiğinde; istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde pozitif bir ilişki olduğundan bahsetmek mümkündür. Diğerleriyle olumlu ilişkiler, çevresel hakimiyet, yaşam amacı, kendini kabul ve genel psikolojik olma düzeyinin belirleyicisi olarak anne bağlılık, baba bağlılık, genelleştirilmiş öz yetkinlik, kendilik algısı değişkenleri ile ilişkisinin (açıklayıcılık gücünün) güçlü olduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Psikolojik İyi Olma, Öz Yeterlik, Anne-Babaya Bağlılık, Kendilik Algısı

The purpose of the research is that to determine the relation of level of psychological well being of university students between self efficacy, parental attachment and social comparison. Another purpose of the research how the sociodemographic variables estimate the level of psychological well being of university students. 309 undergraduate and college which are 82 male and 227 female students who study between 2013 and 2014 years in İstanbul Univercity, İstanbul Aydın Univercity, Haliç Univercity, Yıldız Technical Univercity, Acıbadem Univercity ve Fatih Sultan Mehmet Univercity was created as the sample.The research was applied according to correlational comparative model. Demographic information form was used for obtaining personal information in the research. In addition to this, psychological well being scale, parental attachment scale for measuring dimensions of cognitive and emotional attachment to their parents, General Self Efficacy Scale for meausuring the level of self efficacy and Social Comparison Scale for measuring the level of social comparison was used. Social Comparison Scale` of Gilbert, Allan and Trent (1991) which was adapted into Turkish version as Self Perception Scale, has been used in this study. The results were analyzed by SPSS (Statistical Package for Social Sciences) Windows 21.0 program. Also, T-test, Mann Whitney-u Test, One way Anova and Tukey Post Hoc Test were used in the research. The relation between dependent and independet variables was meausered by Pearson Correlation Analyze, the effect was meausred by Regression Analyze.As a result, psychological well being of university students showed difference according to variables of gender, perceived academical success, perceived health and regarding as a shy.It is possible to say that statistically significant positive correlation has been observed between the level of psychological well being and parental attachment, self perception, general self efficacy. There is a strong correlation between level of positive relations with others, level of environmental control, level of purpose of life, level of self acceptance, the level of general psychological well being and parental attachment, general self efficacy, self perception variables.Key words: Psychological well being, self efficacy, parental attachment, self perception