Firmaların finansal kararlarda uyguladıkları finansal karar yöntemleri ve karar ağacı uygulaması

Abstract

ÖZETFinansal kararlar, firmanın temel amacı olan değer maksimizasyonu ve ortaklarının refahını arttırmadaki risk ve başarıyı etkilediğinden hayati önem taşımaktadır. Bu bağlamda, bir firmanın devamlılığını sürdürebilmesi ve değer yaratması için etkin ve başarılı finansal kararların alınması esastır.Son yıllarda teknolojide yaşanan büyük değişim ve gelişimler diğer alanlarda olduğu gibi finansı da önemli ölçüde etkilemiştir. Finansal kararların alınmasında bilgisayar teknolojisi büyüyen bir oranda ve hızla kullanılmaktadır.Dünyada irili ufaklı pek çok işletme, bilgiyi karar vermenin bir aracı olarak kullanabilmek için uzun yıllardır çeşitli adlar altında ve değişik yöntemlerle Karar Destek Sistemleri kurmuşlardır. Garry ve Scott Morton' un karar destek sistemi tanımına göre sistem, yöneticiye ve onun karar vermesine yardımda bulunacak veri ve yargıları işleyen model tabanlı prosedürler bütünüdür. Karar destek sistemleri, yarı yapısal ve yapısal olmayan sorunların çözümünde karar alıcıya, veri ve modeller kullanmak suretiyle yardımcı olan etkileşimli sistemlerdir. Yöneticilere kararlarında yardımcı olurken amacı gerçekleştirmeye katkıda bulunurlar. Karar destek sistemleri, karar alma işleminin çözüm, sonuçlandırma aşamalarında kullanılır, bu aşamalardaki verimliliği ve doğru karar vermeyi arttırır.Karar destek sistemlerinin temel uygulama alanları arasında; strateji belirleme, şirket planlaması, ürün planlama, pazarlama ile fiyatlandırma ve tahminde bulunma sayılabilir.Karar destek sistemlerinde diğer sistemlere göre daha kullanılabilir, veri tabanları ile daha entegre edilebilir, daha kolay yorumlanıp anlaşılabilir olduğu için en çok kullanılan yöntemlerden biri, karar ağaçları oluşturma yöntemidir. Karar ağacı; karar düğümleri, dallar ve yapraklardan oluşur. Karar ağacı işlemi kök düğümünden başlar ve yukarıdan aşağıya doğru yaprağa ulaşıncaya dek ardışık düğümleri takip ederek gerçekleşir. Karar ağaçları, işletme yönetiminde karşılaşılan karmaşık karar problemlerinde, yöneticilerin karar alma olanak ve görüşlerini arttırarak yardımcı olan grafiksel bir karar verme aracıdır. Karar ağacı, risk ve belirsizlik altındaki seçimlerde belirtilen kararlar, şans olayları ve olası sonuçlar için uygun bir yoldur. Karar ağacı analizi, karar problemlerinin, gelecekteki belirsiz olaylara bağlı olan tüm olası alternatif hareketlerinin yapılandırılmasını mümkün kılan bir yöntemdir.Anahtar Kelimeler: Finans, Veri madenciliği, Karar Destek sistemleri, Karar ağacı modeli.

ABSTRACTFinancial decisions are critical as they affect firm's primary goal of value maximization and improving its shareholders' value. As such, successful financial decisions are key to firms' sustainability and value creation. Technological changes and advancements recently has a significant impact on finance as it did on other fields. Computer technology is increasingly used in making financial decisions. Many companies around the world, either large or small, has built Decision Support Systems to utilize the information in decision making. Garry and Scott Morton defines decision support system as model based procedures that helps manager make decisions through use of data. Decision support systems are interactive systems that use information and model to help the decision maker in finding solutions to semi-structural and non-structural problems. While they help the manager in decision making, they also support in achieving a goal. Decision support systems are used in solution and getting to the result phases of decision making Decision support systems are used for strategy making, company planning, product planning, marketing, pricing and forecasting. Decision support systems are one of the used methods for creating decision trees since they are easier to use, easier to integrate with other database and easier to understand compared to other systems. Decision trees are made of decision nodes and branches. Decision trees are graphical decision making tools that help managers make complex decisions that is common in business management. Decision trees are a fit method for decisions and potential outcomes that arise in case of risk and uncertainty. Decision tree analysis make it possible to structure all potential outcomes of decision problems that are dependent on uncertain future. Key words: Finance, data mining, Decision Support Systems, Decision tree model.