Çocuklar İçin Zihin Kuramı Test Bataryası`nın 4-5 yaş Türk çocuklarına uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Çocuklar İçin Zihin Kuramı Test Bataryası (ÇİZKTB)'nın 4 ve 5 (48-71 ay) yaş çocukları için geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Bu test Hutchins, Prelock, Chace (2008) tarafından 4,5 ile 12 yaşları arasında sözel becerileri olan ve olmayan OSB'li çocuklar için geliştirilmiştir. Örneklem, random yöntemiyle seçilmiş 4-5 yaş normal gelişim gösteren 424, otizm spektrum bozukluğu gösteren 30 olmak üzere toplamda 454 çocuktan oluşmaktadır. Uyum geçerliliği kapsamında ÇİZKTB ile Duygu Tanıma Ölçeği, Çocuklar İçin Düşünme Gücü Ölçeği, Dil Ölçeği ve ABC Davranış Kontrol Listesi arasındaki ilişkilere bakılmış ÇİZKTB ile bu 4 testin toplam puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Araştırmada 4-5 yaş normal gelişim gösteren çocukları Zihin Kuramı yetenekleri kapsamında karşılaştırabilmek amacıyla yaş, cinsiyet, anne ile babanın eğitim düzeyi, okul türü demografik değişkenlerine bakılmıştır. Cinsiyet değişkenine göre ÇİZKTB'nin Toplam ve Alt Boyut Puanlarına göre istatistiksel açıdan kızlar lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Cinsiyet değişkenine göre kızlar , yaş değişkenine göre 5 yaş, anne eğitim düzeyi değişkenine göre annesi yüksek öğretim mezunu olanlar , baba eğitim değişkenine göre, babası yüksek öğretim mezunu olanlar , okul türü değişkeninde resmi okul öncesi kurumları ve gelişim türü değişkenine göre normal gelişim gösteren çocukların lehine anlamlı bir farklılık çıkmıştır. Elde edilen bu sonuç, gelişim özelliği açısından testin ayırt ediciliğini de ispatlamaktadır.Anahtar Kelimeler: Zihin Kuramı, okul öncesi gelişim, otizm spektrum bozukluğu.

The purpose of this study is to investigate reliability and validity of Theory of Mind Test Battery for Children among 4-5 years old (48-71 months) Turkish Children (ÇİZKTB). This test is developed by Hutchins, Prelock, Chace (2008) for 4.5-12 years old children with verbal skills and with non verbal skill (ASD). Samples consist of 424 children with normal development, and 30 children with autism spectrum disorder in total of 454 between 4-5 years old, the participants randomly selected. The relationship of total scores between the Emotion Recognition Scale, Kids Power of Thinking Scale, Language Scale and the ABC Behavior Checklist was found positively significant which show us validity compliance of ÇİZKTB . Within the context of the theory of mind abilities to compare main variables of this study gender, educational level of the parents, school type, developmental type and demographic information among 4-5 years old children with normal development were examined. Results of the study regarding to the variables were found significant differences are as following: girls, 5 years old children, who the education level of mother or father were high, who were study at preschool and who had normal developmental process. As a result of this test from the developmental aspect, the test proves distinctiveness.Keywords: Theory of Mind, preschoolers, autism spectrum disorders.