Özel eğitime gereksinimi olan çocuğa sahip ailelerde aile yükü ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırma özel eğitime gereksinimi olan çocuğa sahip ailelerin aile yükleri ile psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, İstanbul ili sınırları içinde yaşayan özel eğitime gereksinimi olan çocuğa sahip toplam 106 anne ile gerçekleştirilmiştir. Özel eğitime gereksinimi olan çocuğa sahip ailelerin demografik bilgilerini öğrenebilmek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu, aile yüklerinin ölçülmesi amacıyla Zihinsel Yetersiz Çocuğu Olan Aileler için Aile Yükü Değerlendirme Ölçeği, psikolojik dayanıklılıklarının ölçülmesi amacıyla Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen verilerin çözümlenmesinde çeşitli tanımlayıcı istatistiksel metotlar ve normal dağılım göstermeyen ölçekler arası ilişkileri saptamak için Spearman Korelasyon analizi kullanılmıştır. Normal dağılım göstermeyen parametrelerin karşılaştırılmasında iki grup olduğu durumlarda Mann Whitney U testi, ikiden fazla grubun olduğu durumlarda Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Farklılığa neden olan grubun tespiti için Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre; özel eğitime gereksinimi olan çocuğa sahip ailelerin aile yükleri ile psikolojik dayanıklılıkları arasında istatistiksel olarak negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Annelerin eğitim durumlarına, eşlerinin eğitim durumlarına, ailenin aylık ortalama gelir düzeyine, engelli olan çocuğun tanısına, çocuğun özel eğitim dışında başka bir okula gidip gitmemesi durumuna göre aile yükü değerlendirme ölçeği puanları ve psikolojik dayanıklılık puanları farklılaşmaktadır. Anahtar Kelimeler: Özel Eğitime Gereksinimi Olan Çocuk ve Aileleri, Psikolojik Dayanıklılık, Aile Yükü.

This research was done to learn the relationship between family burden and resilience for parents of children with special education needs. This study was based on 106 mothers with children who need special education, in the limits of Istanbul.Family Burden Assessment Scale for The Families of Children with Intellectual Disability, Resilience Scales for Adults and Demographic Information Scale were considered for measuring the burden of the families. Within this study, several statistical methods were used to alantze the obtained data. For scales showing non-normal distribution properties, Spearman Correlation Test. In case of two groups with above statistical properties to determine the differences between groups, Mann Whitney U test and in case of more than two groups Kruskal Wallis test vere used. To determine the group which causes the difference in the analysis, Mann Whitney U test was used. According to the results of this research, there is a negative correlationship between the family burden and rsilience for he parents with children who need special education. Scores of Resilience Scale for Adults and Family Burden Assessment Scale for The Families of Children with Intellectual Disability are varying, regarding mothers' and fathers' education levels, incomes, diagnosis of children and extra curricular activities of these children. Keywords: Parents of Children with Special Education Needs, Family Burden, Resilience