Cinsel istimar mağduru çocuklarda ebeveyn bağlanma stilleri ve stresle başaçıkma yolları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Yapılan bu araştırmada, cinsel istismar mağduru ergenlerin ebeveyn bağlanma stilleri ile stresle başa çıkma yolları arasındaki farklılıklar incelenmiştir. Ebeveyn bağları iki kategoride güvenli ve güvensiz bağlanma stili olarak değerlendirilmiş ve stresle başa çıkma yolları ise problem odaklı, din odaklı, kendini suçlama /çaresizlik, kaçınmacı, sosyal destek arama olmak üzere beş faktörlü olarak değerlendirilmiştir. 13-18 yaş aralığındaki ergenlerin ebeveynleri ile olan güvenli veya güvensiz bağlanmanın stresle başa çıkma yolları üzerindeki etkisine bakılmış ve ayrıca ergenlerin bağlanma türleri ile psikolojik semptomları arasındaki ilişki de incelenmiştir. Araştırmaya İstanbul ilinde yaşayan ve yaşları 13 ile 18 arasında değişen toplam 66 cinsel istismar mağduru ergenlik dönemindeki çocuklar dâhil edilmiştir. Araştırmaya katılan 25 ergen 13-14 yaş aralığında, 35 ergen 15-16 yaş aralığında ve 6 ergen ise 17-18 yaş aralığındadır. Araştırmaya katılanların 52'si kız çocuğu ve 14'ü de erkek çocuktur. Araştırma içerisindeki örneklemin ebeveyn bağlanma türlerini ölçmek amacı ile Ebeveyne ve Akrana Bağlanma Ölçeği, stres yaratan olaylar ile başa çıkma türlerini ölçmek amacı ile Stresle Başaçıkma Yolları Ölçeği, psikolojik semptomları değerlendirmek amacı ile Kısa Semptom Envanteri uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 21.0 programı kullanılmıştır. Yapılan Mann-Whitney U testi analizine göre ebeveyn bağlanma stilleri ile stres ile başa çıkma yollarından olan problem odaklı ve sosyal destek arama başa çıkma yolları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Güvenli bağlanmaya sahip ergenlerin bu tür başa çıkma yolları puan ortalamalarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Ebeveyn bağlanma stili ile psikolojik semptomlar arasındaki fark için yapılan Mann Whitney-U testi soncuna göre cinsel istismar mağduru ergenlerin depresyon ve hostilite puanları ile bağlanma türü arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Güvensiz bağlanma stiline sahip katılımcıların depresyon ve hostilite puanlarının güvenli bağlanmaya sahip katılımcılara oranla daha yüksek olduğu görülmüştür.Demografi bilgi formu aracılığı ile elde edilen bilgiler ile stresle başa çıkma Yolları Ölçeği, Ebeveyn ve Akrana Bağlanma Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri puan ortalamaları non parametrik testler kullanılarak karşılaştırıldığında cinsel istismar tekrarı, cinsel istismar eden kişiye yakınlık derecesi gibi bazı demografik özellikler arasında anlamlı farklılar olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Cinsel istismar, ergenlik dönemi, stresle başa çıkma, psikolojik semptom, bağlanma.

The purpose of the present study is to investigate the relationship between attechement styles and stres-coping styles and psychological Symptoms in sexually abused adolescents. Attachement styles are divied into two groups; secure and unsecure attachment styles and stres- coping styles divided to five factors; Problem Focused Coping, Religious Oriented, Social Support Seeking, Self-Blame/ Helplessness, Avoidance. Participants are 66 adolescensts between ages 13-18 (52 girls and 14 boys) living in the Istanbul and ages are between 13 and 18 years old were participatied in this reseach. Parent and Peer Attachment Scale was used to measure the participants' attachment styles, Stress Coping Styles Scale was used to measure the participants's stress coping styles and Short Syptom Inventory was used .to measure participants' psychlogical symptoms.According to Mann-Whitney-U signifacance differences were found between attachment styles and problem focused and social support seeking. Securly attached adolescents receiving higher scores from problem focused and social support seeking subtest of the stress coping. Mann-Whitney_U test was used to evaluate adolecents' attacment styles and adolescentes' psychological symptoms. Results show instrictive differences between attachment styles and hostility symptoms and depression Symptoms. Insecurly attached adolescents had higher depression and hostility scores.Demographic forms were given to the participiants, Stress-Coping Styles, Parent and Peer Attachment Styles and Short Sypmtoms Inventery were evaluated and analyzed with non-parametrik statistics tests. According to the results, significant differences were found between some of socio-demographic data such as repeated sexual abuse, relationship with the abuser and other psychological scales.Key Words: Adolosence, sexual abuse, stress-coping, attachment, psychological symptoms.