16. yüzyıl Osmanlı deri sanatının günümüz modasında farklı yüzeysel düzenlemelerle giysiye uyarlanması

Abstract

Deri, insanoğlunun yaşamında ilk çağlardan beri kullanılan önemli ihtiyaçmalzemeleri arasında yer almıştır. İnsanlar beslenme ihtiyaçlarını karşılamakamacıyla avladıkları hayvanların derilerini soğuktan korumak için giysi olarakkullanmışlardır. Tesadüfen veya deneyerek buldukları tabaklama yöntemleriyle deridaha işlevsel bir hale getirilmiş ve farklı kullanım amaçları için deriden eşyalarüretilmiştir. Tabaklama yöntemleri geliştikçe deri çeşitli süslemeler ile daha estetikbir biçimde şekillendirilmiştir. Zevk ve tercihler doğrultusunda çeşitlenen derilergiyim modasının da başlangıcı olmuştur.Deri dayanıklı bir mataryel olması sebebiyle tarih boyunca çeşitli amaçlar içinkullanılmıştır. Toplumların göçler ile birbirleriyle etkileşimleri sonucunda deriler,deri zanaatkarları tarafından farklı kullanım amaçları için çeşitli formlarda işlenereküretilen ürünlerde kendi kültürlerinide yansıtmışlardır.Türklerde deri kullanımı ve dericilik ilk türklerden itibaren beslenmek ve yünelde etmek için yapılan hayvancılığın sonucunda hayvanların derisindenyararlanılmıştır.Türklerin dericilikteki bilgileri Orta Asya Türkleri ile Anadolu'yaulaşmıştır. Tabaklama ve işleme konusunda ileri teknik ve bilgilere sahip olduklarıbilinmektedir.Osmanlıya dericiliği dericilerin Pir'i sayılan Ahi Evren tarafından Selçuklulardöneminde Horasan bölgesinde öğrendiği dericiliği Anadoluya 1205 yılında göçederek gelmesiyle getirdiği bilinmektedir. Deriyi çok iyi bir biçimde tabakladığıbilinmektedir.Osmanlı İmparatorluğu zamanında deriden yapılan her eşyanın estetik vesanatsal boyuta ulaştığı bilinmektedir. Bu nedenle bu araştırmada, 16. Yüzyıl Osmanlıderi sanatı incelenerek günümüz modasında farklı yüzeysel düzenlemelerle giysiyeuyarlanması amaçlanmıştır. Bu araştırma sonucunda deri giysi örneklerihazırlanmıştır.

Leather has taken its place in humans' lives as one of the most crucial necessityitems since the early ages. The leather of prey animals, which were hunted fornutritional needs, were used for protection against cold by mankind. The leather hadbecome a more functional material with the help of tanning methods discovered eitherby chance or trial and leather products for different purposes were crafted. As thetanning methods developed, leather started to be shaped more aesthetically by meansof various ornaments. Diversified leather products according to taste and preferencesof people has led to the emergence of fashion.Leather has been commonly used throughout the history due to its durability.As a result of immigration of communities and their interactions with each other,leather was shaped into different forms for different purposes by leather craftsmenand these products reflected their own cultures.The use of leather by The First Turks started following stockbreeding whichwas mainly for food and wool. Their knowledge on leather crafting has spread toAnatolia with Centreal Asian Turks. It has been known that they had extensivetechnical knowledge on tanning and processing.It is known that `Patriarch of leather crafting Ahi Evren`, who learnt theleather craftsmanship in the Khorasan region, brought the craftsmanship to Ottomansby immigrating to Anatolia in 1205 AC. His great tanning skills is well acknowledged.It is known that all the goods made of leather in the Ottoman Empire periodhas reached to a high aesthetic and artistic dimension. Therefore, in this study, it isaimed to analyze the 16th century Ottoman leather arts and apply variousmodifications on the modern clothings. As a result of this study, some samples ofleather clothings have been produced.