Bağlanma stillerinin yas sürecine etkileri

Abstract

Birçok gelişim kuramının temel ortak görüşü, sosyal ilişkilerin çocuklukdöneminde gelişmeye başlayan psikopatolojiye etki ettiği yönündedir. Bu noktada,nesne ilişkileri ve benlik psikolojisi kuramcıları, yaşamın ilk yıllarında çocuğunçevresi ile kurduğu yakın ve yoğun ilişkilerin, gelecekteki kişilik yapılanması içinbelirleyici olduğunu savunmuşlardır.John Bowlby'nin bebekler ve anneleri arasındaki davranış örüntüleriniaraştırmaya başlamasından sonra bu alanda somut veriler elde edilmeyebaşlanılmıştır. Bowlby'ye göre, bebek ve bakım veren arasındaki ilişkinin kalitesipsikososyal gelişimin en önemli belirleyicisidir. Dolayısı ile ilk bağlanma ilişkisininsonraki yıllardaki psikolojik uyumu etkilediğini savunmaktadır. Bağlanma kuramı busürecin nasıl oluştuğunu, nasıl geliştiğini ve zaman içinde nasıl değişimeuğrayabileceğini açıklamaya çalışmaktadır.Literatürde güvenli bağlanma stili olan kişilerin güvensiz bağlanma stili olankişilere oranla stres verici durumlarla karşılaştıklarında veya bir yakınlarının ölümüve sonrasında yaşadıkları duygu durumlarıyla daha iyi baş edebildikleribelirtilmektedir. İhtiyaç anında güvenli bağlanma stili olan kişilerin güvensizbağlanma stili olanlara oranla çevrelerinden daha çok destek isteyebildikleri, aynızamanda güvenli bağlanma stilinin depresyonla, genel kaygı seviyesi ile negatif yönde ilişkili olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, güvenli bağlanma stili olanlarduygularını kontrol edebildiklerinden ve daha etkili baş etme yollarını seçtiklerindenyaşanan süreçte endişe düzeylerinin daha düşük olabileceği olasıdır.Bu araştırma, bağlanma stillerinin, yetişkinlik döneminde yaşanan birinci,ikinci ve üçüncü derece akrabaların veya eşin vefatından sonra yaşanan yas sürecineetkilerinin araştırılması amacıyla yapılmaktadır. Araştırmanın örneklemini 2014takvim yılı Nisan ayı ile 2016 takvim yılı Nisan ayı arasındaki zaman dilimindebirinci, ikinci, üçüncü derece yakınını veya eşini kaybetmiş, İstanbul ilinde yaşayanve gelişigüzel seçilmiş, 18-67 yaş aralığındaki 103 kişilik bir grup oluşturmaktadır.Araştırmanın geçtiğimiz iki yılı kapsayacak şekilde yapılmış olmasınınnedeni; yasın başlangıç döneminde kaybın inkarı ile birlikte şok ve uyuşmadöneminin bir kaç hafta ile bir kaç ay arasında sürmesi, yasın ikinci dönemi olanyaşanıp işlenme sürecinin ise bir ile iki yıl arasında değişmesinden dolayı, bundansonraki sürecin uzamış yas ya da tamamlanmamış yas olarak nitelendirilebilecekolmasıdır.Araştırmada yas sürecinin yaşanması sürecinde etkisinin olacağı düşünülenve araştırmacı tarafından geliştirilen `Sosyodemografik Bilgi Formu`, yetişkinbireylerde bağlanma stillerini tespit edebilmek amacıyla `İlişki Ölçekleri Anketi`,kayıp yaşayan kişinin biyopsikososyal işlevselliği ve kaybedilen kişiyle kayıptansonra da farklı bir şekilde devam eden ilişkilere ve kaybedilen kişiyle ilgili anılara,duygulara ve düşüncelere odaklanan `İki Boyutlu Yas Ölçeği` ve bağlantılı olarak`Olay Etkisi Ölçeği` ile yas tepkilerinin şiddetini ölçebilmek amacıyla `Temel YasUnsurları Envanteri` uygulanmıştır.Anahtar Kelimeler: Bağlanma, ölüm, yas, yas süreci, tamamlanmamış yas,patolojik yas

Basic common opinion of many development theories is that social relationsaffect the psychopathology which begins to develop in childhood period. At thispoint, theorists of the object relations and ego psychology argued that the immediateand intense relations founded by child with its environment are decisive for thefuture personality structure.After starting the research about the behavior patterns among infants and theirmothers by John Bowlby, concrete data in this area began to be achieved. Accordingto Bowlby, the quality of the relationship between infant and caregivers are the mostimportant determinants of psychosocial development. Therefore, he advocates thatthe first attachment relationships affect psychological adjustment in the next years.Attachment theory attempts to explain the formation of this process, how it has beendeveloped and how it can be changed over time.It is stated in the literature that the people who have secure attachment stylecope better relatively than the people which have insecure attachment styles whenfaced with stressful situations and emotions they experienced after the death of closerelatives. It is known that the people which have secure attachment can requestsupport more from their environment relatively than the people which have insecure attachment style, and at the same time the secure attachment style is negativelycorrelated with depression, and general anxiety level. Therefore, the level of anxietyexperienced of the people who have secure attachment style is likely to be lowerbecause of they can control their emotions and they choose more effective ways ofcoping.This research is carried out to investigate the effects of attachment styles onthe mourning process during the adulthood period after the death of first, second andthird degree relatives or the spouse. The sample of the study is a group occurred bythe randomly selected 103 persons from İstanbul city that have 18-67 years old andlost the first, second, third degree relatives or spouse between the dates April 2014-2016.The reason of the research has been made for past two years; it takes betweenseveral weeks to few months because of shock and numbness period along with thedenial of the loss mourning the initial period, the second period, which is beingexperienced processing of the mourning with a due to the change between the oneand two years, the next process prolonged grief or it can be described as incompletemourning.Research will be the impact in the process of experiencing the grief processconsidered and developed by the researcher `Social Demographic InformationForm`, in order to identify attachment styles in adults `Relationship ScaleQuestionnaire`, missing people living with the biopsychosocial functionality, andthen the loss with the lost person in the relationship continue in a different way andlost the memories of people, emotions and focusing on the idea `two-Dimensionalage Scale` and linked `Impact of Event Scale` in order to measure the intensity ofgrief reactions `Basic Mourning Elements Scale` were applied.Keywords: Attachment, death, mourning, mourning process, unfinishedmourning, pathological mourning