Eski Şarkı`, `Ihlamur Ağacı` ` ve `Oyunlarla Yaşayanlar` oyunlarında düzenin sorgulanması

Abstract

Bu araştırmanın amacı, dramatik metinlerin düzenini tanımlamak ve bu düzeni sorgulama biçimlerini ele almaktır. Dramatik çatışma oluşturulurken, tiyatro oyunlarında kurulan Düzen, Düzenin Sorgulanması ve Yeni Düzen aşamalarının yazar tarafından nasıl yapılandırıldığına bakılmakta ve aynı zamanda bu çalışmada, dramatik çatışmanın işaret ettiği, yazarın tartışmak istediği düşünce/değeri yazarın ele alış biçimi ve yöntemine de bakılmaktadır. Birinci Bölümde, dramatik metinlerde, Düzen, Düzenin Sorgulanması ve Yeni Düzen aşamalarının kuramsal çerçevesi ve dramatik çatışma, dramatik metin kavramı üzerinde durulmuştur. İkinci Bölümde, oluşturulan bu üç aşamanın, kendi tiyatromuzda karşılığını aramak üzere, farklı üç yazarın, üç oyunu incelenmiştir. Reşat Nuri Güntekin'in Eski Şarkı, Vüsat O. Bener'in Ihlamur Ağacı ve Oğuz Atay'ın Oyunlarla Yaşayanlar adlı oyunu üzerinde çalışılmıştır. Aile kurumu üzerinden, üç farklı düzenin çatışmasını ele alan üç roman yazarının, yazdığı tiyatro oyunları dramatik metin yapı açısından incelenmiştir. Dramatik yapının unsurları, dramatik çatışmaya etki ettiği takdirde bu unsurlara bakılmış; oyun kişilerinin çatışma açısından işlevleri, oyunun zamanı, oyunda kullanılan dil, oyunun geçtiği dönem, oyundaki mekânların kurgulanmasının dramatik çatışmayı açığa çıkarmasındaki etkileri üzerinde durulmuştur. Anahtar Sözcükler: Dram sanatı, Dramatik Yapı, Dramatik Çatışma, Düzen, Reşat Nuri Güntekin, Vüsat O. Bener, Oğuz Atay, Ihlamur Ağacı, Oyunlarla Yaşayanlar, Eski Şarkı

The aim of this research is to define the order of dramatic texts and to adress the methods of questioning this order. How the writer uses order, questioning the order and new order stages used in theater plays is examined while creating dramatic conflict while also examining the addressing method and way of the writer to the values/thoughts that the writer wants to discuss, pointed by the dramatic conflict. First section focuses on the hypothetical framework of order, questionıng the order and the new order stages of dramatic texts, dramatic conflict and the concept of dramatic texts. In second section, in search of the equivalent of these three created stages in our theater, three different plays of three different writes are examined. The examined works are Reşat Nuri Gültekin's ''Eski Şarkı'' , Vüsat 0 .Bener's ''Ihlamur Ağacı'' and Oğuz Atay's ''Oyunlarla Yaşayaanlar''. Upon the institution of family, written by three different novel writers, different plays dealing with three different clashes of order are examined for dramatic text structure. Elements of dramatic structure, should they effect the dramatic clash, are examined on these elements: functions of characters in the play in regards to conflict, duration of the play, language used in the play, time period on which the play takes place, effects of the fictionalisation of the environment on releasing the dramatic conflict.Key Words; Dramaturrgy, Dramatic Structure, Dramatic Conflict, Order, Reşat Nuri Güntekin, Vüsat O. Bener, Oğuz Atay,