Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının tedarik zinciri ve şirket performansı üzerine etkilerinin ampirik analizi

Abstract

Bu çalışmanın ilk bölümünde son yıllarda işletmelerde yıldızı parlayan Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY)hakkında tanımlayıcı bilgi verilmektedir. TZY'nin tanımlamanın yanında TZY oluşturan alt etmenlerde açıklanmıştır. Ayrıca tedarik zinciri içerisinde işletme performansını ve tedarik zinciri performansına doğrudan etki eden Müşteri İlişkileri Yönetimi (MİY) hakkında açıklayıcı ve tamamlayıcı bilgiler verilmektedir. TZY'yi ürün ve hizmetlerin üreticiden tüketiciye ulaşmasına kadar kat ettiği yolları optimize etmek, maliyetleri minimize etmek, müşteri ve tedarikçi memnuniyetini artırmak olarak tanımlayabiliriz. TZY'nin tarihsel gelişimi ve literatürde bugünkü konumuna ulaşması Müşteri ilişkileri Yönetiminin (MİY)- Customer Relationship Management (CRM), sürece dahil olmasıyla ivme kazanmıştır. Bu nedenle TZY uygulamaları MİY'in stratejileri ile birlikte ele alındığında güçlü bir etki oluşturmaktadır. Pazarlama literatüründe son yıllarda uygulama alanı bulan müşteri ilişkileri yönetimi bir rekabetçi pazarlama stratejisidir. Özellikle üretim ve hizmet işletmelerinde, müşteri sadakatini ve müşteri tatminini artırmaya, korumaya ve geliştirmeye yönelik olarak uygulanan, mevcut müşterileri elde tutmayı, onlarla ilişkileri geliştirmeyi amaçlayan stratejik bir eğilimdir. Çalışmanın ikinci bölümünde tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının en önemli alt boyutları derinlemesine incelenmiştir. Yapılan literatür taraması ile bugüne kadar demir çelik sektöründe ticari sır olduğu gerekçesi ile açıklanmaktan imtina edilen, bilgi paylaşımı ve erteleme konusu araştırılmıştır.Çalışmanın üçüncü bölümünde tedarik zinciri performansını oluşturan etmenler pazar performansı ve finansal performans şemsiyesi altında ele alınmıştır. Bunun yanında TZY performansını oluşturan kalite, fiyat, maliyet, teslimat güvenirliği, zamanında pazarda olma ve inovasyon konuları detaylı incelenmiştir. Araştırmanın dördüncü bölümde ise uygulamaya yönelik bilgiler verilmiştir. Araştırma kapsamında hazırlanan anket Demir Çelik Üreticileri Birliği ve İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş. ile doğrudan ve dolaylı bağlantılı olan 3600 beyaz yakalı yönetici ile temasa geçilmiştir. 613 kişiden ankete katılım olmuş fakat yapılan kontrollerde 602 kişinin anketi kabul edilmiştir. Anket sonuçları SPSS, STATA programları yardımıyla kodlanmış ve Yapısal Eşitlik Modeli yardımıyla analiz edilmiştir.Araştırmanın sonucunda, TZY uygulamalarının Tedarik zinciri ve performansına doğrudan ve dolaylı etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. TZY içerisinde bilgi paylaşımın, müşteri ilişkileri yönetiminin ve stratejik tedarik ortaklığının işletme performansını doğrudan olumlu yönde katkısı bulunmaktadır. Bilgi paylaşımı firmaların, birbirleri içerisinde tedarik akışlarını tam zamanlı ve gereken miktarda sağlamaları, atıl kapasite ve zaman kaybını önlemektedir. Stratejik tedarik ortaklığı; firmaların atıl kapasite yatırımlarına gitmelerine gerek kalmadan üretmediğini veya üretemediğini tedarik anlayışına giderek sabit yatırım ve atıl kapasite durumuna düşmemeyi sağlar. MİY ile firmalar müşterilerini tanımayı böylece onların talep ve isteklerine cevap verebilmeyi sağlamaktadır. Böylece firmalar kalite, fiyat-maliyet, zamanında pazarda olma, güvenilir teslimat konularında hassaslaşmakta, müşteri istek ve talepleri doğrultusunda ürün, hizmet ve üretim süreçlerinde inovasyon yaparak maliyet avantajı sağlayarak işletme performansını artırmaktadırlar.Bu araştırma, tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının tedarik zinciri ve şirket performansı üzerine etkisini tespit etmek amacıyla hazırlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Tedarik zinciri, TZY, TZY Performansı, ġirket Performansı, TZY ve MĠY.

The first chapter of this study descriptively enlightens Supply Chain Management (SCM) that is in the ascendant in recent years and along with the definitions of Supply Chain Management, all sub-factors are expounded. Additionally, Customer Relationship Management (CRM) that directly affects the performance of a company in Supply Chain Management is clearly identified. Supply Chain Management can be described as optimizing the flow of products or services between producers and consumers, minimizing costs and satisfying all parties along the way.Historical development of SCM and its current position in the literature Customer Relationship Management (CRM) has gained momentum with the inclusion of the process. For this reason, SCM applications have a strong impact when taken together with the strategies of CRM. As it is known that Customer Relationship Management (CRM) is a competitive marketing strategy that found large application areas in Marketing Literature lately. CRM is a strategic approach that aims to enhance customer loyalty and satisfaction to retain existing customers by developing healthy relationships. The second part of the study, the most important sub-dimensions of supply chain management practices were examined in depth. Through the literature review, information sharing and postponement, which is justified by explaining why it is a trade secret in iron and steel sector, has been researched.The third chapter of the study focuses on market and financial performances that are the key elements of Supply Chain performance. Additionally, important components of Supply and Chain performance such as quality, price-cost, reliability of shipping and being on time in the market examined in full detail. Also, Innovation that is a popular subject in today's business world and closely in relation with performance of SCM and CRM is included to this chapter.The fourth chapter of the study is particularly devoted to understand the effects of SCM practises on company performances. In order to have an understanding and reach a conclusion, a questionnaire was sent to 3600 white-collar that are directly or indirectly in relation with Turkish Steel Producers Association and İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş. Unfortunately only 613 people conducted the questionnaire and 602 of them were successfully accepted. Questionnaire responses were analyzed by using SPSS, STATA andStructural Equation Model (SEM).In conclusion, it is understood that applications of SCM have positive effects on Supply Chain and company performances. It is seen that information sharing, CRM applications and strategic supply partnership has direct positive effects. Through sharing information flow in the supply companies to provide demands in time required amount for each other so they prevent the loss of excess capacity and time. Strategic supply partnership, firms prevent redundant production capacity going to supply that goods can not produce or produced. So firm is not fall on fixed investment and excess capacity situation. CRM provide companies to recognize that customers with the ability to respond to their demands and requests. Thus, companies with quality, price-cost, time to be in the market, being sensitive in the reliable delivery issues, customer demands in line with the product, the service and the manufacturing process are increasing the business performance by providing cost advantages through innovation.This study intended to find the impact on supply chain management practices on supply chain and company performance.Keywords: Supply Chain, SCM, SCM Performance, Firm Performance,SCMand CRM.