Yetişkin bireylerde stresle başa çıkma düzeyleri ile öz – yeterlik arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada İstanbul ilinin Beykoz ilçesinde yaşayan 18 yaş ve üzeri olan bireylerin stresle başa çıkma düzeyleri ile öz – yeterlik arasındaki ilişkisine bakılmış ve bu ilişkilerin çeşitli değişkenlerle nasıl bir ilişkisi olduğu araştırılmıştır. Araştırmanın örneklem sayısına ulaşmak için kolayda örnekleme yöntemi seçilmiş ve toplam 371 kişiye uygulanmıştır. Bunlardan 185'i kadın, 186'sı erkek bireylerden oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçekler, stresin nasıl baş edileceğini tespit etmek için '' Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği '' (SBTÖ) ve bireylerin öz – yeterliğini belirlemek için '' Öz – Etkililik – Yeterlik Ölçeği '' (ÖEYÖ) kullanılmıştır. Bunların yanında yaş, cinsiyet, eğitim durumu, stresle karşılaşma sıklığı ve belirtilerle ilgili soruları içeren sosyodemografik form verilmiştir. Araştırma analizinde kullanılan yöntem; Pearson korelasyon analizidir. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre; stresle başa çıkma düzeyleri ile öz – yeterlik arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ancak bu testlerin alt ölçeklerine baktığımızda; stresle başa çıkma düzeylerinin, öz – yeterlik ölçeğinden davranışı tamamlama ve engellerle mücadele ile anlamlı bir pozitif ilişki gösterdiği saptanmıştır. Bireylerin eğitim seviyesi ile sosyal desteğe başvurma yaklaşımı arasında pozitif bir ilişki bulunurken, çaresiz yaklaşım arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Cinsiyet ile stresle başa çıkma alt ölçeklerinde sosyal desteğe başvurma arasında anlamlı negatif bir korelasyon bulunmuştur. Cinsiyet ile öz – yeterlik alt ölçeklerinden engellerle mücadele arasında anlamlı pozitif korelasyon bulunmuştur. Dini inanç ile stresle başa çıkma alt ölçeklerinden iyimser yaklaşım ve boyun eğici yaklaşım arasında anlamlı negatif bir korelasyon bulunmuştur. Ayrıca dini inançla öz – etkililik – yeterlik ölçeğinden davranışı tamamlama alt ölçeği arasında anlamlı pozitif korelasyon bulunmuştur. Öz – Etkililik – Yeterlik ölçeğinde davranışa başlama, davranışı sürdürme, davranışı tamamlama ve engellerle mücadele alt ölçekleri ile yeni bir ortamda kendini rahat hissedip hissetmeme arasında anlamlı negatif korelasyon bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Yetişkin Bireyler, Stres, Stresle Başa Çıkma, Öz -Etkililik –Yeterlik.

This research aims to examine the relationship between coping with stress levels and self-efficacy among people over 18 years who live in Beykoz, Istanbul, to explore how they depend on the diverse factors. Convenience sampling method is used to achieve the target population of the research and measures were applied among 371 participants. 187 of the participants were female, and 186 of the participants were formed from male participants. In this research, 'Ways of Coping Inventory' (WCI) was used to measure how participants identify coping with stress, and 'Self-efficacy Scale' was used to measure the self-efficacy of participants. Furthermore, a form was given that includes sociodemographic information and questions about age ,gender, education status, stress frequency and stress symptoms. For the analysis of research, Pearson correlation analysis was applied. According to the research outputs, a relationship between coping with stress levels and self-efficacy were not found. But, if the subscales of these tests are examined; it is established that there is a positive correlation between completing behavior and tackling barriers subscales in self-efficacy scale. A positive relationship between education level of participants and the tendency to appeal social suport was founded, while a negative relationship has been found between education level and desperate attitude. There is a significant negative relationship between gender and resorting to social support subscale in coping with stress. Positive correlation was found between gender and tackling barriers subscale in self-efficacy scale. A significant negative correlation was found between religious belief with positive attitude and submissive attitude subscales in coping with stress. Furthermore there is a significant positive correlation between religious belief and completing behavior subscale in self-efficacy scale. A correlation between starting behavior, continuing behavior, completing behavior, tackling barriers subscales in self-efficacy scale and feeling comfortable in the new environment was found significant and negative.Keywords: Adults, Stress, Coping with Stress, Self Effectiveness – Sufficiency.