Kanser hastalarında depresyon ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide üstbilişsel işlevlerin rolü

Abstract

Bu çalışma, kanser hastalarında depresyon ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkideki üstbilişsel işlevlerin rolünü araştırmaktadır. Depresyon kanser hastalarında en sık görülen ruhsal hastalıktır ve psikolojik sağlamlık ile ilişkili olduğu önceki araştırmalarda kanıtlanmıştır. Depresyonu yordayan en önemli şeylerden biri de düşüncelerimizi farkında olmamızı sağlayan üstbilişsel sistemimizdir. Bu sebeple bu araştırmada, üstbilişsel işlevlerin, depresyon ve psikolojik sağlamlık ilişkisindeki rolü incelenicektir. Gerçekleştirilen tez çalışmasına, Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Medikal Onkoloji Bölümünde tedavi gören 107 hasta dahil edilmiştir. Uygulamada; Demografik Bilgi Formu, Beck Depresyon Envanteri, Üstbiliş Ölçeği ve Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, psikolojik sağlamlık, depresyon ve üstbilişsel işlevlerin ilişkisi alt boyutlar bazında belirlenmiştir. Bu doğrultuda, psikolojik sağlamlığın alt boyutları olan kendilik algısı, gelecek algısı, yapısal stil, sosyal yeterlilik, aile uyumu ve sosyal kaynaklar değişkenleri ile üstbilişsel işlevlerin alt boyutları olan olumlu inançlar, kontrol edilemezlik ve tehlike, bilişsel güven, düşünceleri kontrol ihtiyacı ve bilişsel farkındalık ile depresyon seviyeleri arasında anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Sonuçlara göre; üstbiliş ölçeği puanları artarken psikolojik sağlamlık puanları azalmakta ve bu doğrultuda depresyon puanları artmaktadır. Araştırma sonuçları, kanser hastaları klinik örneklemi açısından yorumlanmıştır.

The purpose of this study is to investigate the role of metacognitive functions in relation between depression and resilience in cancer patients.depression is the most common psychological disease in cancer patients.the relationship between depression and resilience is shown in other studies. One of the most important things that have contributed to depression is our metacognitive system that allows us to be aware of our thoughts. Therefore, in this study, the mediating role of metacognitive functions in relation to depression and resilience will be examined. The study included 106 patients who treated in the medical oncology department of the Şişli Etfal Training and Research Hospital. Demographic information form, beck depression inventory, metacognition asessment scale, resilience scale for adults are used in the study.On the basis of the analyzes made, the relationship between psychological robustness, depression and metacognitive functions was determined on the basis of sub-dimensions. In this respect, the subscales of self-concept, future sense, structural style, social competence, family adjustment and social resources, which are the sub-dimensions of psychological stability, are the sub-dimensions of metacognitive functions, positive beliefs, uncontrollability and danger, cognitive trust. There were significant relationships between depression levels. According to the results; Metacognitive scale scores increase while psychological robustness scores decrease and depression scores increase in this direction.