Tiyatro ve telif hakkı

Abstract

Telif hakları, Fikri Mülkiyet Hukuku kapsamında yer almaktadır. 1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, telif haklarını yasal koruma altına alan başlıca ulusal düzenlemelerdir. Uluslararası düzeyde de korunmakta olan telif hakları, başta 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi olmak üzere, pek çok uluslararası andlaşma ile himaye altına alınmıştır. Telif haklarını doğrudan `tiyatro` kapsamında ele alan yasal ve akademik kaynak bulunmamaktadır. Gerek ulusal gerek uluslararası düzenlemelerde, telif hakları tüm fikir ve sanat eserleri için genel olarak düzenlenmiştir. Çalışmamızın amacı ise, telif haklarını özel olarak tiyatro eserleri kapsamında incelemektir. Konu anlatımında, öncelikli olarak ilgili yasa hükümleri belirtilmiştir. Ardından, doktrine başvurularak açıklamalar yapılmıştır. Örnekler ile konu daha da anlaşılır hale getirilerek; yargı kararlarına da yer verilmiştir. Uygulamaya yönelik sorunlar ve eleştiriler yeri geldikçe belirtilmiştir. Bu süreçte, kütüphane araştırması yapılmış; internette yer alan global kaynaklar ile içerik zenginleştirilmiştir. Evrensel boyutta yaşanan sosyal, kültürel ve teknolojik gelişmeler karşısında, telif haklarının daha etkin bir biçimde korunması gerekmektedir. Telif hakkı koruma sistemi güçlendirilmeli; özellikle meslek birliklerinin işleyişi ve hak ihlalleri ile mücadele gücü iyileştirilmelidir. Tüm bunların gerçekleştirilebilmesi ise hukuk alt yapısının daha da sağlamlaştırılmasıyla mümkün olacaktır. Anahtar Kelimeler: Tiyatro, Telif Hakkı, Fikri Mülkiyet, Hukuk ve Sanat

Copyright is involved in scope of Intellectual Property Law. Consitution of Turkish Republic dated 1982 and Law of Literary and Artistic Woks No. 5846 are fundamental regulations which legally protect copyrights. Copyright is also protected in the international area via agreements, initially Universal Declaration of Human Rights dated 1948. There is no legal or academic source which puts theatre as a part of copyright directly. By domestic and international regulations, copyrighht is generally regulated for all work of arts and ideas. Our study's objective is observing copyright as a part of theatre. In the study, firstly related law enforcements are emphesised. Then explanations are made by doctrines. Examples are given to make the topic more clear and court decisions are emphasised. Problems and criticisms about practise are specified when appropriate. During this process library searches and also global internet searches are made to enrich the content. Against the international social, cultural and technological improvements copyright has to be protected more efficiently. Copyright protection must be powered, especially process of occupation associations and struggle with abuse of rights must be strengthened. All these will be possible by making stronger substructure of law. Keywords: Theatre, Copyright, Intellectual Property, Law and Art