Hemşirelerin tükenmişlik ve iş doyum düzeylerinin iş yaşam kaliteleriyle ilişkisi

Abstract

Araştırmamız; kurumlarda çalışan hemşirelerin tükenmişlik ve iş doyum düzeylerinin iş yaşam kaliteleriyle ilişkisini ortaya koymak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Mesleklerinde örgütsel verimliliği ve hasta bakım kalitesini artırmak için hemşirelerin tükenmişliklerinin azaltılması, iş doyumlarının artırılması ile iş yaşam kalitelerini arttırmak önemlidir. Bu araştırmada tükenmişlik ve iş doyumunun iş yaşam kalitesini hangi ölçüde etkilediği amaçlanmıştır. Araştırmada veri toplama ; 04.11.2008- 30.06.2009 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın evrenini İstanbul ili Kadıköy ve Maltepe ilçelerindeki iki özel hastanede çalışan hemşireler oluşturmaktadır. Bu hastanelerdeki evreni oluşturan (N:400) hemşirelerin tamamına ulaşılması hedeflenmiştir. Araştırmanın verileri bu hemşireler arasından araştırmaya katılan 100 hemşireden elde edilmiştir. Verilerin toplanmasında hemşirelere ilişkin demografik özellikler, Maslach Tükenmişlik envanteri, Minnesota İş Doyum Ölçeği, İş Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama aşaması; anketlerin dağıtılması ve uygulaması sorumlu hemşirelerle işbirliği yapılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracından bilgi toplamak için frekans (F); aritmetik ortalama (x); t-testi, F-testi ve değişkenler arasındaki ilişkilendirmeyi ölçmek için korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Demografik değişkenler arasındaki farklılıkların anlamlılığı, ortalama skorları t- test yöntemi kullanılarak test edilerek belirlenmiştir. Bulgular ?İş Yaşam Kalitesi? ile ?Tükenmişlik Envanteri? arasında negatif yönlü zayıf ilişki olduğunu, ?İş Yaşam Kalitesi? ile ?İş Doyum Ölçeği? arasında pozitif yönlü orta derecede ilişki olduğunu göstermektedir. Buna göre ?Tükenmişlik Envanteri (TE)? ile ?İş Doyum Ölçeği (İDÖ)?, ?İş Yaşam Kalitesi?ni yaklaşık %36 oranında etkilemektedir. Araştırmanın sonuçlarına göre; çalışan hemşirelerin iş yaşamı kalitesini geliştirecek bir iş çevresi oluşturulmalı, oluşturulan iş çevresinde hemşirelerin iş yaşam kalitesini etkileyen tükenmişlik ve iş doyumlarına özen gösterilmesi gerekliliği üzerinde durulmalıdır.Anahtar kelimeler: Hemşirelik, İş doyumu, Tükenmişlik, İş yaşam kalitesi

Our research has been made as a descriptive study with the purpose of establishing the relationship between burnout and job satisfaction levels of nurses working in various institutions and their quality of work life. It is important to decrease burnout level of the nurses and increase their job satisfaction as well as quality of work life in order to increase organizational effectiveness in their jobs and quality of patient care, as well. The aim of this research is to determine to what extent the levels of burnout and job satisfaction affect the quality of work life. In this study, the data was collected between the dates of 04.11.2008 and 30.06.2009. The universe of this research is composed of the nurses employed in two private hospitals in the districts of Kadıköy and Maltepe in Istanbul province. It is aimed to reach all of the nurses (N: 400) comprising the universe of these hospitals. The data using in this research was collected from 100 nurses who participated in this study. For the research, the demographic information regarding the nurses, Maslach Burnout inventory, Minnesota Job Satisfaction Scale, Quality of Work Life Scale are used in the collection of data. The stage of data collection was carried out by distributing and making of surveys with the cooperation of the nurses. In the research, frequency (F); arithmetic average (X); t-test and F-test were made in order to collect information from the date collection device as well as analysis of correlation and regression to determine the relationship between the variables. The significance of differences between the demographic variables is determined by using a t-test method comparing its average scores. The finding indicates that there is a negative weak relationship between ?Quality of Work Life? and ?Burnout Inventory?; and there is a positive medium-range relationship between ?Quality of Work Life? and ?Job Satisfaction Scale?. Consequently, ?Burnout Inventory (BI)? and ?Job Satisfaction Scale (JSS)? affect ?Quality of Work Life? at the rate of average 36%. According to the results of research, a work environment which can improve the quality of work life for nurses employed should be provided. And, it is required to emphasize the necessity to give importance to the levels of burnout and job satisfaction that affect the quality of work life for the nurses employed in the work environment provided.Key words: Nursing, Job satisfaction, Burnout, Quality of work life