Nefroloji hemşirelerinin mesleki profili - iş doyum düzeyleri ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma nefroloji hemşirelerinin profilini ? iş doyumunu ve iş doyumunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı. Araştırmanın evrenini 20. Ulusal Böbrek Hastalıkları, Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireliği Kongresi'ne katılan 468, örneklemi ise araştırmaya katılmayı kabul eden 314 nefroloji hemşiresi oluşturdu. Veri toplama araçları olarak anket formu ve Minnesota İş Doyum Ölçeği kullanıldı. Verilerin analizinde SPSS 11,5 istatistiksel paket programı kullanıldı. Tanımlayıcı istatistiklerde frekans ve aritmetik ortalama değerleri verildi, olası ilişkileri bulmak amacıyla bağımsız gruplarda t ? testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Tukey HSD testi kullanıldı. Tüm analizlerde anlamlılık seviyesi p<0,05 olarak kabul edildi.Araştırmaya katılan hemşirelerin % 76,8'i 30 yaş ve üzerinde, %64,6 sı evli, %15,3'ü sağlık meslek lisesi, %40,1'i ön lisans, %38,2'si lisans, %6,4'ü yüksek lisans mezunu, %65,6'sı hemodiyaliz ünitelerinde, %16,6'sı nefroloji kliniklerinde, %15'i periton diyalizi ünitelerinde ve % 2,9'u transplantasyon ünitelerinde görev yapmakta, %93,6'sı nefroloji hemşiresi olmanın kendileri için uygun olduğunu düşünmekte, %90,4'ü nefroloji hemşireliği branşını nefroloji hemşiresi olarak çalışmak isteyenlere önermektedirler.Araştırmaya katılan nefroloji hemşirelerinin genel iş doyumu orta düzeydedir (69,5±9,8). En yüksek doyumu `başkaları için bir şeyler yapabilme olanağına sahip olma' bakımından (4,09±0,67), ikinci sırada `yaptığı iş karşılığında duyduğu başarı hissinden'(3,97±0,82), üçüncü sırada `Kendi yetenekleriyle bir şeyler yapabilme şansının olması bakımından'(3,92±0,75) sağlamaktadırlar. En düşük doyumu ise `ücret yetersizliği ve terfi imkanlarının olmaması' (2,44±1,1 ve 1,86±1,03) durumunda yaşamaktadırlar.Bekar hemşirelerin iş doyumu evli olanlara göre, özel hastanede çalışanların diğer hastanelerde çalışanlara göre, yüksek lisans mezunlarının lisans, ön lisans ve sağlık meslek lisesi mezunlarına göre, yurtiçi bilimsel kongre ve etkinlikler ile sosyal ve kültürel etkinliklere katılanların katılmayanlara göre iş doyumu yüksektir. Kurumlarında kurum içi oryantasyon programı uygulanan, görev tanımlarında belirsizlik yaşamayan, kurumlarında farklı statüde çalışanlara farklı tutum sergilenmeyen, kurum içinde görüşlerini çekinmeden ifade edebilen, kurumlarına kendilerine ait hisseden, ortamın fiziksel koşullarının çalışmalarını engellemediğini düşünen, kurumlarında yeterli bilgisayar ve internet bağlantısı bulunan hemşirelerin iş doyumları diğerlerine göre yüksektir.Araştırmaya katılan nefroloji hemşirelerinin işin kendisini sevdiği halde iş doyumunun orta düzeyde olduğu, orta düzeyde kalmasındaki faktörlerin bireysel olmaktan çok kurum kültüründen kaynaklandığı sonucuna varıldı.

This study was performed as a descriptive study aiming to define profile, job satisfaction and the factros affecting job satisfaction of nephrology nurses.. The study population is accepted to be 468 nurses who attended the 20th National Nephrology Dialysis and Transplantation Nurses? Convention, while the sample is consisted of the 314 nurses who accepted to participate in the study. A survey sheet including Minnesota Job Satisfaction Questionnaire was used as data collection tool. SPSS 11.5 was used in analysis of the data. Frequency and mean values were given in descriptive data. Subsequently, independent samples t-test, analysis of variance (ANOVA), and Tukey HSD test was used in order to find out possible correlations, p<0.05 was accepted as statistically significant.Among nurses who participate in the study, 76.8 % are 30 years old or over, and 64.6% are married. Among the participants, 15.3 % of the nurses have health vocational high school graduate degree, 40.1% have two-year associate?s degree, 38.2% have four- years of bachelor?s degree, 6.1% have masters, and 3% have doctorate degrees. According to workplaces, 65.6 % of the nurses work in hemodialysis units, 16.6% in nephrology clinics, 15% in peritoneal dialysis units, and 2.9% in transplantation units. 93.6% of the nurses find it appropriate to be a nephrology nurse, and 90.4% of the nurses recommend their profession to those who would like to work as a nephrology nurse.Job satisfaction of nurses who participated in the study is moderate (69.5 ± 9.8). Nephrology nurses have the highest Minnesota job satisfaction scores firstly among social service (the chance to do things for other people, 4.09 ± 0.67), secondly among achievement (the feeling of accomplishment they get from the job, 3.97 ± 0.82),and thirdly among ability utilisation (the chance to do something that makes use of their abilities, 3.92 ± 0.75). The lowest satisfaction resulted from the questions representing the compensation (the pay for the amount of work that is done, 2.44 ± 1.1) and the advancement (to get ahead on the job, 1.86 ± 1.03).Single nurses have higher job satisfaction scores than the married. Nurses working in private hospitals have higher scores than the ones working in other types of hospitals. Nurses with master?s degree have higher scores than those who have bachelor?s, associate?s, or vocational high school graduate degrees. Nurses regularly attending to national conventions have higher scores than the others. Nurses regularly participating in social and cultural activities have higher scores than those who do not. Nephrology nurses, who have corporational orientation programmes, who do not encounter uncertainities in their job description, whose corporation does not exert different attitudes towards the ones working in different status, who can express their views in the institution without hesitation, who feel belonged to the institution, who think that the physical conditions of work environment do not alter their work style, who have available computers and internet connection in their facilities revealed higher satisfaction score than the others.Job satisfaction of the nephrology nurses who participated in the study were found to be limited to moderate levels, eventhough they enjoy their profession. Factors related to corporational culture were thought to play role in this limitation rather than personal factors.