Hemodiyaliz hastalarının öz bakım gücünü etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma hemodiyaliz tedavisi alan hastaların sosyo-demografik, hastalığa ilişkin özellikleri ve hemşirelerik bakımını algılayışlarının öz bakım gücüne olan etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma İstanbul ilinde yer alan üç özel diyaliz merkezinde 154 hasta ile kesitsel olarak gerçekleştirildi. Veri ?Tanıtıcı Bilgi Formu?, ?Öz-Bakım Gücü Ölçeği? ve `Hastaların Hemşirelik Bakımını Algısı Ölçeği? uygulanarak toplandı. İstatistiksel analizde; Tek Yönlü Varyans Analizi, Tukey HDS Analizi, t test, Kruskal Wallis test, Pearson Korelasyon Analizi kullanıldı.Hastaların yaş ortalaması 50.56±15.13 idi. Örneklem grubunun % 55.8' ini kadınlar oluşturdu. Genel olarak; erkek hastaların, 60 ve üzeri yaş grubundakilerin, bekar olanların, okur-yazar olmayanların, sosyo-ekonomik durumu kötü olanların, psikolojik destek almayanların, hastalıklarıyla ilgili bilgisi olmayanların, tedavinin kısmen yeterli olduğunu düşünen hastaların Öz Bakım Gücü Ölçeğinden düşük puan aldığı tespit edildi (p>0.05).Hastaların Öz Bakım Gücü Ölçeğinden aldıkları puan ortalaması 96.72±16.11, Hastaların Hemşirelik Bakım algısından aldıkları ortalama puan 71.70 ±7.33 olarak belirlenmiştir. Ölçekler arasındaki korelasyon analizi sonucunda anlamlı bir ilişki olmadığı belirlendi. (p>0.05)Sonuç olarak; sağlık eğitiminin uygulayıcısı olan hemşirelerin, öz bakım ve bunları etkileyen faktörler hakkında bilgilendirilmesi ve hasta ilişkileri konusunda eğitim alması önerilmektedir. Bunun yanı sıra aldıkları eğitimleri hemşirelik uygulamalarına yansıtmaları için desteklenmesi adına etkin planlamalar yapılmalıdır.Anahtar Kelimeler: Öz bakım gücü, hemodiyaliz, hemşirelik bakımı algısı.

This research was conducted to determine the affecting factors of patients? socio-demographic, disease-related characteristics and perceptions of nursing care on self care agency.This cross-sectional study was performed on 154 patients at three hemodialysis centers in İstanbul.Data were collected by using `Introductory Information Form`, `Self-Care Agency Scale` and `Patients? Perception Scale of Nursing Care`. For the statistical analysis: One-Way ANOVA, Tukey HDS Analysis, t-test, Kruskal-Wallis test and Pearson Correlation Analysis were used.The average age of the patients was 50.56±15.13 and %55.8 were female. Generally, it was found that the patients who were men, over 60 years, unlettered, having poor socio-economic status, not receiving psychological support, not having information about disease, considering the treatment sufficient scored a low point from `Self-Care Agency Scale`(p>0.05).The average scores of the patiens were 96.72±16.11 from `Self-Care Agency Scale` and 71.70 ±7.33 from `Patients? Perception Scale of Nursing Care`. There was no significant relation between the scales as a result of correlation analysis (p> 0.05)As a result of this study, it is recommended to organize education programs about self-care agency and patient relations for nurses who are health education practitioners. In addition effective plans should be done for nursing education to implement the training.Key Words: Self-Care Agency, Hemodialysis, Perception of nursing care