Yetişkinlerde duygusal yeme davranışının beslenme durumuna etkisi

Abstract

Araştırma İstanbul'da özel bir sağlık grubunun beslenme ve diyet bölümü polikliniklerine başvuran 18-65 yaş arası 77 kadın, 33 erkek olmak üzere toplam 110 yetişkin katılımcının duygusal yeme davranışının beslenme durumuna etkisini saptamak amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Katılımcılara genel, sağlık ve beslenme durumu bilgileri, yeme davranışı (Duygusal Durum Yeme Anketi (EESQ) ve Revize Edilmiş Üç Faktörlü Yeme Anketi (TFEQ-R18)) ve besin tüketim durumlarını içeren anket yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Ortalama yaşları 33,88±10,01 yıl olan katılımcıların EESQ'ye göre çoğu (%62,7) canı sıkıldığında, yarısı (%50,0) yalnız olduğunda, %43,6'sı ise kafası karışık olduğunda yemek yediğini belirtmiştir. TFEQ-R18'ye göre kadınların duygusal yeme puanları erkeklerden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p<0,05). Katılımcıların çoğu (%48,2) yaşamları boyunca 1-4 kez diyet yaparken, %15,4?ü 5 kez ve üzerinde diyet yaptığını bildirmiştir. TFEQ-R18 ve EESQ'ye göre diyet uygulama sayısı 5 ve üzerinde olan katılımcıların duygusal yeme puan ortalamaları, 1-4 kez diyet yapmış veya hiç diyet yapmamış katılımcılarınkinden anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur (p<0,05). Obez (%19,1) olan katılımcıların duygusal yeme puan ortalamaları, normal (%49,1) ve hafif şişman (%30,0) katılımcıların puanları arasındaki fark da önemli düzeyde yüksek bulunmuştur (p<0,05). Besin tüketimi ile TFEQ-R18 ve EESQ ilişkisinde katılımcıların enerji alımları ile kontrolsüz yeme puanları arasında pozitif; bilişsel kısıtlama puanları arasında ise negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Duygusal yeme puanı ile enerji ve makro besin öğeleri alımı arasında herhangi bir farklılık saptanmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak, bireylerin çeşitli duygu durumlarında gösterdikleri duygusal, kontrolsüz ve bilişsel kısıtlama gibi psikolojik yeme davranışlarının bireylerin beslenme durumunu etkilediği görülmüştür. Bu nedenle, sağlıklı beslenme konusunda verilecek eğitim ve danışmanlık hizmetlerinde yemek yemenin psikolojik yönü de göz önünde bulundurulmalıdır.

This research was conducted at a nutrition clinic of a private health care group in İstanbul. The study was planned and carried out on a group aged between 18-65, 77 women and 33 men, a total of 110 adult participants in order to determine the effects of emotional eating behaviour on their nutritional status. Participants were administered general health and nutritional status information, eating behaviour (Emotional Eating Status Questionnare (EESQ) and Revised Three-Factor Eating Questionnare (TFEQ-R18)), and food consumption surveys with face to face interview. The mean ages of the participants 33,88±10,1 and according to EESQ, most of (%62,7) eat when they are bored, half (%50,0) when they are alone, and %43.6 eat when they are stressed and confused. TFEQ-R18 emotional eating scores of women are statistically significantly higher than men (p<0,05). According to EESQ, most of the participants (%48,2) dieted 1-4 times in their life, %15,4 5 or more times, and %36,4 never dieted. TFEQ-R18 and EESQ scores also show that participants emotional eating mean scores who have dieted 5 or more times are, significantly higher than the participants who have dieted 1-4 times and the ones who never dieted (p<0,05). Emotional eating scores of obese (%19,1) participants are statistically significantly higher that the scores of the participants who are normal (%49,1) are slightly overweight (%30,0) (p<0,05). The dietary intake relationship with TFEQ-R18 and EESQ shows positive correlation between energy consumption with uncontrolled eating and negative correlation with cognitive restrained (p<0,05). Emotional eating scores and energy and macronutrient intake does not have a statistically significant relationship (p>0,05). As a result, people?s nutritional status are effected by their eating behaviour such as uncontrollable, emotional eating or cognitive restrained. Therefore, educators of healthy nutrition and diet should also consider the psychological aspect of eating behaviours.