Yetişkin kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile besin tüketimi ve vücut bileşimlerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırma yetişkin kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile vücut bileşimleri ve besin tüketimleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma bizzat araştırmacı tarafından yönetilen ve yürütülen özel bir beslenme danışma ofisinde 19-65 yaş arası kadınlar ile yapılmıştır. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II? uygulanmış, bir günlük besin tüketim kayıtları alınmış ve vücut bileşimi analizleri yapılmıştır. Yaş ortalaması 32,7±7,7 yıl, beden kütle indeksi (BKİ) ortalaması 28,26±5,85 kg/m2 saptanmıştır. Vücut kompozisyonu ölçümüne göre ortalama yağ miktarı 26,7±11,5 kg ve ortalama yağ yüzdesi 34,6±8,0?dır. BKİ ile vücut yağ yüzdesi arasında pozitif ilişki saptanmıştır (p<0,01). Besin tüketim kayıtlarından elde edilen verilere göre ortalama enerji günlük 1926,6±584,6 kkal?dir. Ölçekten alınabilecek tam puan 208?dir ve fiziksel aktivite (32) ve stres yönetimi (32) dışındaki alt faktörlerin herbirinden 36 puan alınabilmektedir. Toplam puan ortalaması 123,2±22,6?dır. Fiziksel aktivite (13,7±4,9), stres yönetimi (17,7±4,2); sağlık sorumluluğu (19,2±4,7) beslenme (21,3±4,9) ve kişilerarası ilişkiler (25,3±4,5) manevi gelişim (26,0±4,4) olmak üzere alt faktörleri ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Vücut yağ miktarı (kg) ve vücut yağ yüzdesi, yağ dışı vücut ağırlığı, beden kütle indeksi, vücut ağırlığı sağlık yaşam biçimi alt faktörleri ile ilişkilidir (p<0,01). Katılımcıların yaşları ile ölçek toplam puanı, fiziksel aktivite puanı, stres yönetimi ve manevi gelişim puanı ilişkilidir (p<0,05, p<0,01). Eğitim durumları fiziksel aktivite, manevi gelişim ve kişilerarası ilişki skorlarında farklılığa neden olmaktadır (p<0,05). Sağlık sorumluluğu ile enerji ve karbonhidrat miktarı (gr) arasında ilişki (p<0,01) ve beslenme ile yağ miktarı ve enerji arasındaki ilişki anlamlıdır (p<0,05). Medeni durum, hastalık durumu ve sigara alışkanlıkları ile ölçek toplam puanları ve alt faktör puanları arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Bu çalışmada sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının bazı demografik faktörler etkilendiği ve besin tüketimleri ile ilişkili olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Yetişkin kadın, sağlığı geliştirme, vücut bileşimi, besin tüketimi.

Health Promotion Behaviors of Women and Their Relationship Between Body Composition and Food Consumption.This study aims to determine health promotion behaviors of women and their relationship between body composition and food consumption. This study was carried out with women aged between 19-65 years at the nutrition counseling office that leading by researcher. Health Promotiong Lifestyle Profile II scale, 24 hour dietary recall questionnaire and body compositon analysis were performed. Mean age (year) and mean body mass index (kg/m2) were 32.7±7.7 and 28.26±5.85 respectively. According to body compositon analysis mean fat mass was 26.7±11.5 kg and mean fat percentage was 34.6±8.0. Positive correlation was found between BMI and fat percentage (p<0.01). The average energy intake was 1926.6±584.6 kcal. HPLP II is a scale that maximum score is 208 and full score of each sub-factors that can be taken 36 except physical activity (32) and stress management (32). HPLP II mean score was 123.2±22.6. And mean of subscales HPLP II were determined as physical activity (13.7±4.9), stress management (17.7±4.2), health responsibility (19.2±4.7) nutrition (21.3±4.9), and interpersonal relationships (25.3±4.5), spiritual growth (26.0±4.4). Body fat mass (kg) and body fat percentage, lean mass, body mass index and weight are correlated with all subscales of HPLP II (p<0.01). Significant correlations were found between age and physical activity, stress management and spiritual growth. (p<0.05, p<0.01). Also educational status of the participants was correlated with physical activity, spiritual growth and interpersonal relationships (p<0.05). Health responsibility was influenced by daily carbohydrate amount and energy intake (p<0,01). And nutrition score was influenced by daily fat amount and energy intake (p<0.05). The relationship of marital status, chronic diseases and smoking habits with subscales HPLP II are not significant (p>0.05). In this study found that healthy lifestyle behaviors are affected by some of the demographic factors and they were associated with food consumption.Key Words: Adult women, health promotion, body composition, food consumption