Hastanede yatan 0-6 yaş grubu çocukların annelerinin ev kazaları konusundaki bilgi ve uygulamaları

Abstract

Çocukluk çağında kazalar önlenebilir sağlık sorunlarının, ölüm ve engelli yaşam nedenlerinin başında yer almaktadır. Bu araştırma Bursa ili Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi çocuk kliniğinde yatan 0-6 yaş grubu çocukların annelerinin, ev kazaları konusundaki bilgi ve uygulamalarını belirlemek amacı ile tanımlayıcı olarak planlandı. Araştırma evrenini Ekim-2012 ve Mart-2013 tarihleri arasında, Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi çocuk kliniğinde yatan 0-6 yaş grubu çocuk anneleri, örneklemini ise evreni bilinen grupta örneklem yöntemiyle seçilen, araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden toplam 235 anne oluşturdu. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından literatür incelenerek hazırlanmış anket formu ile `0–6 Yaş Çocuklarda Annenin Ev Kazalarına Yönelik Güvenlik Önlemlerini Tanımlama Ölçeği` kullanıldı. Anket yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulandı. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS (Statistical Packagefor Social Sciences) for Windows 20.0 programı kullanıldı. Uygulamaya başlamadan önce annelere araştırmanın amacı açıklanarak araştırma ile ilgili bilgi verildi ve çalışmaya katılımları konusunda yazılı onamları alındı. Araştırmadan elde edilen verilere göre; araştırma kapsamındaki annelerin yaş ortalamalarının 30 (±5,73) yıl olduğu, bu annelerin ℅15,7'sinin çalıştığı, ℅49,4'ünün eğitim seviyesinin ilkokul ve altı düzeyde olduğu belirlendi. Çalışmadaki çocukların yaş ortalamalarının 24 (±21,99) ay olduğu, bu çocukların ℅54,9'unun erkek olduğu saptandı. Araştırmadaki çocukların %30,2'sinin en az bir kez ev kazasına maruz kaldığı belirlendi. Çocuğun ev kazası geçirme sıklığı ile annenin yaşı, çocuğun cinsiyeti, annenin ev kazaları konusunda bilgi alma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkiye rastlanmadı (p>0,05). Ev kazası geçiren çocukların büyük çoğunluğunun (℅56,3) 1-3 yaş grubu çocuklar olduğu görüldü. Meydana gelen ev kazası türlerinden %55'inin düşme, %30'unun yanma, %10'unun kesikler, %3,7'sinin zehirlenme ve %1,3'ününde boğulma olduğu belirlendi. Ev kazalarının %62,5'inin evin salonu/oturma odasında, %13,7'sinin mutfakta gerçekleştiği saptandı. Tüm kaza tiplerinin %55'inde çocuğun yanındaki kişinin annesi olduğu görüldü. Anne ve babanın eğitim durumu, aylık gelir durumu, çocuk odası varlığı, çocuğun bakımına babanın katılımı, çocuğun evdeki uyuma ortamı, doğru oyuncak seçimi, ev kazaları ve ilk yardım uygulamaları konusunda bilgi alma durumu ile annelerin ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi (p<0,05). Ev kazaları konusunda bilgi alma oranlarının düşük olması nedeniyle, kaza sıklığının azaltılmasında eğitim çalışmalarına daha fazla ağırlık verilmesi önerilebilir.

Childhood accidents can be considered as one of the top causes for most preventable health problems that results of death and disability. This research is planned as a descriptive to determine of the knowledge and practices of mothers of aged 0-6 years old inpatient children in Bursa Uludağ University Health Practice and Research Hospital pediatry clinics. The research universe is consisted between October 2012 and March 2013 by the mothers having 0-6 age group children staying in child clinical in Bursa Uludag University Health Application and Research Hospital; and the sampling is done by universe known group chosen with sampling method with the help of 235 mothers voluntarily accepting to take part in this research. Data was collected using a questionnaire prepared by examining the literature by researchers and `0-6 Year Old Children's Mothers' Identification Scale Security Measures Towards Home Accidents`. The survey was administered by face to face interviews. For data evaluation SPSS (Statistical Packagef Social Sciences) for Windows 20.0 program preferred. Before starting the application, mothers were given information about the purpose of the study and written confirmation for participation has been taken. According to the results, the average age of the participating mothers is 30 (±5,73) years, %15,7 of them are employed and %49,4 of them have elementary or lower school education level. The average age for children was 24 (±21,99) months and %54,9 was male. %30,2 of children who are subject to the research have at least once been subject to a home accident. Any statistically meaningful relevance between the occurrence frequency of home accident and mothers' age, or gender of child, or mothers' accident prevention information has not been observed (p>0,05). The majority of the children to have home accident have been observed to be between 1-3 ages (%56,3). The sub classification of the home accidents are observed to be fall (%55), burn (%30), cut (%10), poisoning (%3,7), choking (%1,3). Among all home accidents, %62,5 have been observed to happen in the living room and %13,7 in kitchen. In %55 of all accident types were found to be the mother of the person next to the child. The education level of parents, total monthly income, existence of a private room for child, fathers' attendance to child care, sleeping environment of the child, correct toy selection, first aid and home accidents information of mothers have been observed to have a meaningful relation with mothers' scaling score (p<0,05). Following the results of this study, more focusing on information can be suggested to decrease the occurence frequency of home accidents.