Yatağa bağımlı hastalara bakım veren bireylerin yaşadıkları sorunlar ve bakım yükünün belirlenmesi

Abstract

Araştırma, yatağa bağımlı hastalara bakım veren bireylerin yaşadıkları sorunları ve bakım yükünü belirlemek amacıyla tanımlayıcı bir araştırma olarak gerçekleştirildi. Araştırma 03.12.2013-03.03.2014 tarihleri arasında İstanbul'da Anadolu Yakasında bir devlet hastanesinin Evde Sağlık Birimine kayıtlı yatağa bağımlı hastalara bakım veren bireyler ile gerçekleştirildi. Araştırmanın verileri; Bakım Veren Bireyi Tanıtıcı Bilgi Formu, Hasta Tanıtıcı Bilgi Formu, Bakım Verme Yükü (BVY) Ölçeği ve Günlük Yaşam Aktiviteleri (GYA) Ölçeği kullanılarak toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistikler (frekans, ortalama, standart sapma), Anova, t testi ve Pearson korelasyon analizi kullanıldı. Araştırmada BVY Ölçeği'nin cronbach alpha değeri 0,90 bulundu. Yatağa bağımlı hastalara bakım veren bireylerin % 65,1'i kadın ve % 32,4'ü 46-55 yaş grubundadır. Bakım veren bireylerin % 56,7'sinin 2 yıl ve daha uzun süredir yatağa bağımlı hastaya bakım verdikleri, % 76,3'ünün hastanın bütün ihtiyaçları karşılamada, %9,9'unun maddi destek sağlamada, % 9,9'unun hijyenik gereksinimlerde, % 3,8'inin ise diğer alanlarda zorlandığı tespit edildi. Araştırmada BVY Ölçeği puan ortalaması 43,56 ± 15,05, GYA Ölçeği toplam puan ortalaması ise 7,64 ± 2,94 olarak bulundu. Kadınların, 56-65 ve 65 yaş üzeri yaş grubunda olan, dul olan, çalışmayan, gece kondu ve apartman dairesinde yaşayan kendi sağlığıyla ilgilenemeyen, eşine bakım veren, bakım verme süresi 2 yıl ve üzeri olan, hastanın bütün ihtiyaçlarını karşılayan, giyinmede, kontinansta ve beslenmede kısmen bağımlı hastalara bakım verenlerin, bakım verdiği hastanın eğitim düzeyi lise olan, mesleği serbest meslek olan hastalara bakım veren bireylerin bakım verme yükünün, diğer bakım veren bireylere göre yüksek olduğu belirlendi. Hastaların BVY Ölçeği ile GYA Ölçeği toplam puanı arasında pozitif yönde ve çok zayıf düzeyde (rp: 0,148, p<0,01) bir ilişki olduğu belirlendi.Anahtar Kelimler: Yatağa bağımlı hasta, bakım verme yükü, bakım veren, evde bakım

The study aims to assess the problems and burden of individuals who look after their bedridden patients and is structured as a descriptive study. The study is done with individuals whose bedridden patients are registered to Unit of Home Health Care of a state hospital in Anatolian Side of İstanbul between 3rd of December, 2013 and 3rd of March, 2014. The data was collected via Informational Form of Caregiver, Informational Form of Patient, Burden Interview Scale and Daily Life Activites Scale. Statistical analysis was done via descriptive statistics, Anova, Test T and Pearson Correlation Analysis. Value of cronbach alpha of BIS was found as 0,90. It was detected that 56,7 % of the caregiver individuals had nursed patients who are confined to bed for 2 years or more; 76,3 % of them had difficulty to meet all the necessities, 9,9 % of them found it difficult to provide the patients with monetary support, 9,9 % of them had difficulty providing hygienic neccesities to patient, and 3,8% of them slogged on other fields. As mean score of BI scale is 43, 56 ± 15,05, mean point of DLA scale is 7,64 ± 2,94. It has been asserted that caregivin burden of women who are 55 – 65 or older than 65, widow, caregiver for over 2 years and take care of her husband, live in slums and apartment, provide the patient with everything and do not work and can not take care of her own health; those who take care of her partially bedridden patients in dressing, continence and feeding and whose patients, at least, graduate from high school and are self employed, is higher than the other caregivers.Patients and the total score of BI scale and DLA scale are positively proportional.Key Words: Bedridden patients, caregiver burden, caregiver, home care