Hemşirelerde karşılıklı bağımlılık ve ilişkili faktörler

Abstract

Hemşirelerde karşılıklı bağımlılığı ve karşılıklı bağımlılığı etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamayan araştırma iki aşamalı olarak gerçekleştirildi. Birinci aşama `Hemşire Karşılıklı Bağımlılık Ölçeği'nin (Nurse Codependency Questionaire)` Türkçe'ye uyarlanması amacıyla metodolojik, ikinci aşama, hemşirelerde karşılıklı bağımlılık düzeyini ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı araştırma yöntemine göre planlandı. Araştırmanın örneklemini Gaziantep il sınırları içinde yer alan beş devlet hastanesi ve bir üniversite hastanesinde çalışan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 538 hemşire oluşturdu. Araştırmanın verileri, sosyo-demografik özelliklere ve karşılıklı bağımlılığı etkileyeceği düşünülen faktörlere ilişkin soruların yer aldığı Bireysel Bilgi Formu, Hemşire Karşılıklı Bağımlılık Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Envanteri kullanılarak toplandı. Veri toplama araçları 3 Mart - 29 Ağustos 2014 tarihleri arasında uygulandı. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS for Windows 22.0 bilgisayar programında; ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerler ile yüzdelik sayılar, t-testi, Oneway Anova testi kullanılarak değerlendirildi. Hemşire Karşılıklı Bağımlılık Ölçeği'nin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,77 olarak bulundu. Hemşirelerin, Hemşire Karşılıklı Bağımlılık Ölçeğinden aldıkları puan ortalaması 70,65±11,09, bağımlı bakım alt ölçeği puan ortalaması 40.03±8.31, ifade eksikliği alt ölçeği puan ortalaması 30,00±4,91 ve Rosenberg benlik saygısı ölçeği puan ortalaması 22,67±4,15 olarak belirlendi. Benlik saygısının, 18 yaş altı çocukluk döneminde yaşanan fiziksel, duygusal ve cinsel istismarın, fiziksel ve psikolojik sağlık sorunlarının var olmasının, eğitim düzeyinin, çalışma şekillerinin ve çalışma saatlerinin düzenli olmamasının hemşirelerde karşılıklı bağımlılık ile ilişkili faktörler olduğu belirlendi.Hemşire Karşılıklı Bağımlılık Ölçeği'nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik bulguları orijinal ölçek bulgularına benzer bulundu ve ölçeğin hemşirelerde karşılıklı bağımlılığı açıklamada kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlendi.Anahtar Kelimeler: Hemşire, karşılıklı bağımlılık, hemşire karşılıklı bağımlılık ölçeği,

This study aims at exploring co-dependency among nurses and the factors that affect it and was carried out with a two-stage process. The study was conducted with registered nurses practicing in five different state hospitals and one university hospital in the borders of Gaziantep province in order to determine the levels of Co-dependency and related factors for those nurses. First part of the study was carried out methodologically to adapt `Nurse Co-dependency Questionnaire` to Turkish, and the second part was carried out by using descriptive research design to find the levels of Co-dependency and the related factors. The sample of the study consisted of 538 registered nurses practicing in one university and five state hospitals and who agreed to take part in the study. Data collection tools included an Personal Information Form having questions regarding the socio-demographic features and the factors that are thought to have an effect on and Co-dependency; and the Nurse Co-dependency Questionnaire and Rosenberg Self Esteem Scale. The survey and scales were applied to subjects between 03 March and 29 August 2014. Data gathered by using these tools were assessed in SPSS for Windows 22.0 by using mean, standard deviation, minimum and maximum values and percentage, t-test and one-way Anova test. Cronbach's alpha for the Nurse Co-dependency Questionnaire was found to be 0,77. Mean score of the nurses was 70,65±11,09 for Nurse Co-dependency Questionnaire, 40,03±8,31for dependent care subscale and 30,00±4.91 for lack of expression subscale. For Rosenberg Self Esteem Scale, mean score was found to be 22,67±4,15. The study revealed that self esteem, physical, emotional and sexual abuse that was experienced during childhood, existence of physical and psychological health problems, education level, working conditions/patterns and irregular working hours are the factors that are related to co-dependency in nurses.Keywords: Nurse, co-dependency, nurse co-dependency questionnaire