Trakeostomili çocuğa sahip ailelerin yaşadıkları güçlüklerin ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Araştırma, trakeostomili çocuğa sahip ailelerin yaşadıkları güçlükleri ve depresyondüzeylerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak gerçekleştirildi.Araştırmanın örneklemini, bir üniversite hastanesinin çocuk yoğun bakım ünitesindeyatıp, trakeostomi açılarak eve taburculuğu gerçekleşen 32 çocuğun aileleri oluşturdu.Araştırma verileri Haziran 2013-Mart 2014 tarihleri arasında toplandı. Veri toplamaaraçları olarak Bilgi Formu ve Beck Depresyon Envanteri (BDE) kullanıldı.Araştırmadan elde edilen verilere göre; annelerin %50'si ilköğretim, babaların %40,6'sıortaöğretim mezunu olup, ailelerin %40,6'sının çocuk sayılarının 2 olduğu saptandı.Anne yaş ortalaması 32,90±6,09 yıl, baba yaş ortalaması 36,38±6,52 yıl idi. Çocukların%59,4'ü erkek olup, %56,3'ü evde 1 yıldan az takipli, %87,5'i Mekanik Ventilatör(MV)'e bağlı bulunuyordu. Ailelerin, günlük planlarını hasta çocuklarına göre yaptıkları(%96,9), çocuklarının sürekli bakıma muhtaç olacağı düşüncesinden dolayı endişelioldukları (%87,5), çocuklarının rahatsızlığından dolayı kendilerine (%87,5), eşine vediğer çocuklarına zaman ayıramadıkları (%65,6), ailenin diğer bireylerinin ihtiyaçlarınıkarşılamakta zorlandıkları (%71,9), çocukları hakkında soru sorulmasından dolayıüzüldükleri (%65,6) ve acil bir durumda ne yapacaklarını bilmedikleri (%59,4)belirlendi. Depresyon düzeylerinin; hafif (%25), orta (%25) ve şiddetli (%28,1)düzeyde olduğu ve depresyon puan ortalamaları ile çocuğun, anne ve babanın yaşları,çocuk sayısı, evde bakılma süresi arasında anlamlı bir ilişki olmadığı (p>0,05) saptandı.Bunun yanında, bazı durumlar ile (çocuğun bakımında anneye yardımcı kişininolmaması, çocuğun MV'ye bağlı olmaması, ebeveynlerin ekipman sorunu yaşamaları vediğer aile bireylerinin ihtiyaçlarını karşılayamamaları vb.) BDE puan ortalamalarıarasında anlamlı düzeyde farklılık olduğu bulundu (p<0,05). Trakeostomili çocuğasahip ailelere yönelik planlı taburculuk eğitimi, psikolojik danışmanlık verilmesinin,izlem ve evde bakım politikalarının geliştirilmesinin yanı sıra ülkemizde de bu konudayapılacak araştırmaların arttırılması önerilebilir.Anahtar kelimeler: Aile, Depresyon, Evde Bakım, Trakeostomi.

The research was conducted to define and correlate difficulties that parents have beengoing through and depression levels of the parents who have child with tracheostomy.The sample of the study consists of 32 parents whose childeren stay in a universityhospital's child intensive care unit with tracheostomy and discharged to home. The dataof the study were collected between June 2013 and March 2014. Information form andBeck Depression Inventory (BDI) were used as data collection tools. The results of theresearch indicate that 50 % of the mothers graduated from primary school, 40,6 % of thefathers graduated from middle school and they have two children. The average of themothers' age was 32,90±6,09 and father's 36,38±6,52. 59,4 % of the children were boy,56,3 % of them tracked less than a year at home and 87,5 % of them attached to theMechanical Ventilators. It was determined that parents make their daily plans accordingto their sick children (96,9 %), are worried because of the idea of their children mightbe needing continuous care (87,5 %), cannot take personel time off because of theirchildren ilnesses (87,5 %), cannot allocate time for their husbands / wifes and otherchildren (65,6 %), have difficulties in meeting the needs of other members of the family(71,9 %), are getting upset when asked questions about their sick child's condition (65,6%) and do not know what to do in case of an emergency (59,4 %). It was detected thatlevel of depressions are mild (25 %), moderate (25 %), and severe (28,1 %), there is nosignificant releation between the average scores of the depression levels and age ofchildren, mother and father, the number of children, the spent time in home care (p >0,05). In addition, there is a significant differences between the BDI score average andsome conditions (if there is a person helps the mother in children's care, if the childrenattached to Mechanical Ventilator, if the parents are having device problems andmeeting the needs of the other family members and etc.). It could be adviced to increasethe researches in this area beside, of giving education to the parents who have a childwith tracheostomy about planned discharged, giving psychological counseling,monitoring and developing the home care policies.Key words: Parents, Depression, Home Care, Tracheostomy