İrritabl bağırsak sendromu tanısı almış hastalarda GAPS beslenme protokolünün kısa dönem etkileri

Abstract

Bu çalışma İrritabl bağırsak sendromu tanısı almış bireylerde GAPS Beslenme Protokolünün kısa dönem etkilerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma, 30 Aralık 2017- 30 Mart 2018 tarihleri arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Gastroenteroloji polikliniğine başvurarak İBS tanısı almış katılmaya gönüllü kadın ve erkek 15 (k=8, e=7) yetişkin bireylerde yürütülmüştür. Bireylerin kişisel özellikleri ve bazı beslenme alışkanlıkları anket formu ile sorgulanmıştır. Bireylerin beslenme durumları besin tüketim sıklığı formu, 24 saatlik besin tüketim kaydı ile belirlenmiştir. Bireylerin antropometrik ölçümleri alınmış, ve İBS QOL ölçeğiyle yaşam kalitesi düzeyleri tespit edilmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 30.3±11.60 yıldır. Çalışmaya katılan bireylerin beslenme durumları değerlendirildiğinde, enerji ölçümleri ortalaması 1777,2±697,7 kcal olarak, protein ölçümleri 77,21±34,67 gr olarak, yağ ölçümleri 68,54±26,60 gr olarak, karbonhidrat ölçümleri 205,89±99,75 gr olarak, lif ölçümleri 20,75±11,73 gr olarak, çoklu doymamış yağ ölçümleri 14,39±7,49 gr olarak ve kolesterol ölçümleri ortalama 318,15±196,92 mg olarak saptanmıştır. Bireylerin başlangıç BMI ölçümleri 18,5 ile 42,2 kg/m2 arasında değişmekte olup, ortalama 23,85±5,61 kg/m2 ve bireylerin bitiş BMI ölçümleri 18,3 ile 42,2 kg/m2 arasında değişmekte olup, ortalama 23,77±5,62 kg/m2 olarak saptanmıştır. Bireylerin %33,3'ünün eğitim durumu lise, %66,7'sinin üniversite ve üzeri olarak görülmektedir. Düzenli spor/egzersiz yapan %20, son 6 ayda vücut ağırlığında değişiklik olduğunu belirten %73,3 kişi görülmektedir. Bireylerin %46,7'si güneşlendiğini, %6,7'si sigara, %20'si alkol kullandığını belirtmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin %100'ü mevcut şikayetin yaşam kalitesini olumsuz etkilediğini belirtmiştir. Aile öyküsü %26,7'sında gözlenmekte, hastaların %46,7'sine İBS tanısının yeni konduğu gözlenirken, %53,3'üne eskiden tanı konduğu gözlenmiştir. Hastalık ile ilgili en belirgin şikayetinin %60'ının şişkinlik/gaz olduğu gözlenirken %26,7'sinde ishal olduğu ve %13,3'ünde kabızlık görüldüğü tespit edilmiştir. Hastaların %46,7'si hastalık semptomları nedeniyle sitofobi oluştuğunu belirtmiştir. Sitofobisi olan hastaların %57,1'i baklagilleri tüketmekten kaçındığını, %14,3'ü çiğ sebze ve meyveleri ve %28,6'sı margarin/yağlı besinler tüketmekten kaçındığını belirtmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin %20'si hastalığı ile ilgili bir doktor/diyetisyen tarafından önerilen bir diyet uyguladığını belirtmiştir. GAPS Beslenme Protokolüyle ile ilgili bilgiyi %80'ni doktor/diyetisyenden aldığını belirtirken, %20'si arkadaş çevresinden aldığını belirtmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin GAPS Beslenme Protokolü konusunda %100'ü yeterli bilgi sahibi olmadığını; %20'si ise Prebiyotik/probiyotik gıdalar hakkında bilgi sahibi olduğunu belirtmiştir. Kefir %13,3'ü kullanırken, %86,7'si probiyotik besin kullanmadığını belirtmiştir.Sonuç olarak, İrritabl barsak sendromunda beslenmeye bağlı semptomların kişiden kişiye değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir. İrritabl barsak sendromu tanısı almış bireylerde ilaç tedavisi, psikolojik tedavinin yanısıra uygulanan GAPS Beslenme Protokolünün kişinin yaşam kalitesini olumlu yönde arttırdığı çalışmanın bir diğer sonucu olarak ortaya konmuştur.

The aim of this study is the evaluate the short term effects of GAPS diet protocol on irratable bowel syndrome patients. Between 30 December 2017 and 30 March 2018, 15 voluntary (Female 8, Male 7) adult patients were enrolled in the study who was referred to Kocaeli Unıversity Gastroenterology Polyclinic and was diagnosed as irratable bowel disease. The personality of patients and some dietary habits are recorded with an questionnary form. The dietary status of patients and the form of frequency for dietary consumption were determined by a 24 hour dietary consumption record. The antropometric values of patients were recorded and their degrees of quality of life were determined by IBS QOL scale. The mean age of patients were 30.3 ±11.60 years. When the dietary status of patients were evaluated and the mean energy measurement was calculated as 1777,2 ± 697,7 kcal, with mean protein measurement as 77,21 ± 34,67 gr, mean lipid measurement as 68,54± 26,60 gr, mean carbohydrate measurement as 205,89 ± 99,75 gr , mean cholesterol measurement as 318,15 ± 196,92 mg, mean fiber measurement as 20,75 ± 11,73 gr, mean multiple undigested fat measurement as 14,39 ± 7,49 respectively. At the beginning BMI values of patients were between 18,5 kg/m² - 42,2 kg/m² and mean BMI value was calculated as 23,85 ± 5,61 kg/m². At the end BMI values of patients were between 18,3 kg/m² - 42,2 kg/m² and mean BMI value was calculated as 23,77 ± 5,62 kg/m². 33,3 % of the patients were graduated from high school and 66,7% of the patients were graduated from university or higher degree. 20% of patients were performing exercises regularly. 73,3% of them reported that they had a change in their body weight in the last 6 months. 46,7 % of them reported that they had sunbathed and 6,7% of them reported that they smoke and 20% of them reported that they drink alcohol. All of the patients reported that the present problem they have been facing is affecting their life adversely. Family history was recorded in 26% of them. 46,7% of them were newly diagnosed as IBS, while 53,3% of them were diagnosed before . 60 % of the patients had compliant of bloating and meteorism while 26,7% of them were complianing from diarrhea and 13,3% of them constipation. 46,7% of the patients reported that they had sitophobia because of the disease symptoms. 57,1% of the patients with sitophobia reported that they avoid consumpting legume family while 14,3% of the patients avoid consumpting raw vegetables and fruits and 28,6% of the patients avoid consumpting margines and fatty diets. 20% of the patients reported that they use a special diet given by a doctor/dietitian. 80% of the patient which have a knowledge about GAPS Feeding Protocol reported that they got the information from a doctor/dietitian while 20% of them got the information from their friends.All of the patients repoted that they don't have enough information about GAPS Feeding Protocol.20% of them reported they had information about prebiotic/probiotic food. 13,3% of them reported they use kefir while 86,7% reported that they do not use probiotic food. As a result, it was reported that symptoms related to feeding, changes from person to person in Irrıtable Bowel Disease. As a second result of study, GAPS Feeding Protocol was found to increase life quality of patients with irritable bowel disease with concomitant medical treatment and psychological treatment.