Bireylerin besin etiketi incelemesi konusundaki tutum ve davranışları ile etiket bilgisinin besin seçimine etkisinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı etiket bilgisinin tüketiciler tarafından ne kadar önemsendiğinin ve gıda ürünlerini satın alma davranışını nasıl etkilediğinin değerlendirilmesidir. Çalışmaya İstanbul ilinde yaşayan, Vera Tıp Merkezi Beslenme ve Diyetetik Polikliniği'ne başvuran 20-60 yaş arasında 220 birey katılmıştır. Araştırma kapsamında, katılımcıların besin etiketlerini okuma sıklıkları, besin etiketleri ile ilgili genel memnuniyetsizlikleri, sağlıklı beslenme ve gıda etiketi bilgilerine ilişkin tutumları, etiket bilgilerinin kullanılmama sebepleri ve demografik özelliklerin bu değişkenlerden etkilenip etkilenmediği belirlemek amacıyla yüz yüze görüşme tekniği ile anket uygulanmıştır. Bireylerden alınan veriler SPSS 23.0 programı ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde frekans dağılımı, Mann Whitney U ve Kruskall Wallis testlerinden yararlanılmıştır. Çalışmaya katılan bireylerin %80'i kadın, %20'si erkektir. Medeni durumlarına göre bireylerin %55,5'inin evli, %41,8'inin bekâr ve %2,7'sinin de boşanmış olduğu görülmüştür. Eğitim durumlarına göre katılımcılar %60,9 ile çalışıyor iken; %39,1 ile çalışmadığı saptanmıştır. Cinsiyet ile etiket okuma sıklığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p<0,05). Cinsiyeti erkek olan katılımcıların kadınlara göre daha fazla etiket okuduğu görülmüştür. Medeni durum ile etiket okuma sıklığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür (p<0,05). Buna göre medeni durumu evli ve bekar olan bireyler arasında istatistiksel olarak fark bulunamamışken; medeni durumu evli ve bekar olan bireylerin boşanmış bireylere göre daha fazla etiket okuduğu görülmüştür. Eğitim düzeyi ile etiket okuma sıklığı durumu karşılaştırılmış ve aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0,05). Üretim tarihi ile eğitim durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık vardır (p<0,05). İlkokul mezunu bireyler ortaokul, lise, lisans ve lisansüstü mezunu bireylere göre daha fazla okuduğu görülmüştür. İlkokul dışında diğer eğitim düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir (p>0,05). Son kullanma tarihi ile eğitim durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Etiketlemenin zorunlu olduğu günümüzde tüketiciler etikette zorunlu bildirilen maddeler hakkında eğitilmelidir.

The purpose of this study is to evaluate how much label information is cared for by consumers and how food products affect buying behavior. 220 individuals between 20 and 60 years of age were enrolled in the study of the Nutrition and Dietetic Polyclinic of Vera Medical Center in Istanbul. With in the scope of the study, the frequency of reading the food labels, the general dissatisfaction with the food labels, the attitudes of the healthy food and food label, the reasons for not using the label information were evaluated and a questionnaire was applied with the face–to-face interview technique to determine whether the demographic characteristics were affected by these variables. The data obtained from the individuals were evaluated with SPSS 23.0 program. In the analysis of the data, frequency distribution, Mann Whitney U and Kruskall Wallis tests were used. 80% of the participants were female and 20% were male. According to marital status, 55.5% of the individuals were married, 41.8% were single, and 2.7% were divorced. According to their educational status, the participants were working with 60.9%; 39.1% did not work. A statistically significant difference was found between gender and label reading frequency (p <0.05). Participants with gender were more likely to read labels than women. There was a statistically significant difference between marital status and label reading frequency (p <0.05). According to this, there was no statistically significant difference between marital status and married and unmarried individuals. marital status of married and unmarried individuals read more labels than divorced individuals have been seen. The level of education and label reading frequency was compared and no statistically significant difference was found between them (p> 0.05). There was a statistically significant difference between production date and education level (p <0.05). Primary school graduates are more likely to read more than middle school, high school, undergraduate and graduate students. There was no significant difference between primary and secondary education levels (p> 0.05). At the time when labeling is mandatory, consumers should be trained on the substances that are mandatory on the label.