Tanzimatın ilanından Cumhuriyetin ilk yıllarına kadar Boğaziçi`nde yapılmış olan anıt eserlerin incelenmesi

Abstract

Uzun dönemli bir mimari geçmişe sahip olan Osmanlı Devleti, mimariüretimini bu alandaki kurumunun varlığı ve işlerliğiyle apaçık ortaya koymuştur.XIX. yüzyılda Tanzimat'ın ilanıyla başlayan siyasal ve toplumsal değişim, devletindiğer kurumlarında olduğu gibi mimarlık kurumunda da karşılığını bulmuş, mimariile ilgili işler bu yüzyıl boyunca farklı kurum ve meclisler bünyesindesürdürülmüştür.Tanzimat'ın ilanı ile başlayan bu düzenlemeler, kurumsal değişimlerdışında Osmanlı başkentinin fiziki yapısına da yansıyarak önemli etkilerdebulunmuştur. Başta Boğaziçi olmak üzere kentin imarına yönelik çalışmalarınyanında ihtiyaçtan doğan yeni yapı tipleri ve farklı üsluplar Osmanlı mimarisinegirmiştir.Bu nedenle çalışmamızda ilk olarak Tanzimat'ın ilanı sonrasında mimarlıkkurumunun durumu irdelenmiştir. İkinci olarak Tanzimat sonrasında ortaya çıkansosyo?kültürel değişimin İstanbul mimarisine ve dolayısıyla Boğaziçi'ndeki mimarieserlere sirayet eden etkileri incelenmiştir. Merkezi devletin tercih ettiği klasikmimarinin yanında özellikle Osmanlı'da Balyan Ailesi'nin yaptığı eserler baştaolmak üzere farklı üslupta eselerde ortaya konmuştur. Bunun en güzel örnekleriniBoğaziçi'ni bir baştan diğer başa kaplayan özel mülkiyete sahip yalılardagözlemlemek mümkün olmuştur.Çalışma alanı olarak, Osmanlı'da Tanzimat'ın ilanı sonrasındaBoğaziçi'ndeki en nitelikli anıtsal yapılar başta olmak üzere farklı tarz ve üsluptainşa edilen saraylar, askeri binalar, camiler ve yalılar ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Osmanlı mimarisi, Boğaziçi mimarisi, Tanzimat mimarisi

Architecture has a long-term history of the Ottoman Empire, the existence ofarchitectural production, and institutions functioning in this area has revealed theobvious. XIX. century political and social change began with the declaration of theTanzimat, as in other institutions of government institutions in architecture, havefound value, architecture-related work throughout this century have been carried outwithin the different agencies and councils.Reforms began with the announcement of the Tanzimat, institutional change,except as reflected in the physical structure of the Ottoman capital, has made asignificant impact. Mainly to the Bosphorus near the city's zoning requirementsarising from the new structure of studies on the different types and styles of Ottomanarchitecture was added.Therefore, in our study, the declaration of the Tanzimat was examined afterthe institution of architecture. Secondly after the Tanzimat, socio-cultural changesoccurring in the arcihecture of Istanbul and Bosphorus examined the effects thatspread to the architectural work. Besides, the central government prefered the classicarchitecture of the Ottomans, in particular the Balyan Family, especially whos worksin different styles have been revealed. One of the best examples of this is a linethrough the Bosphorus to the other head of the private property has been possible toobserve in the mansions.As the study area, after the proclamation of the Tanzimat in the OttomanEmpire, especially the most qualified monumental structures / buildings in theBosphorus were mainly built in different styles, palaces, military buildings, mosques,and waterside houses were discussed.Keywords: Ottoman architecture, the Bosphorus architecture, Tanzinatarchitecture.