Yüksek yapılarda gelişen teknolojik etkiler ve projelendirme sistemleri

Abstract

Teknolojinin gelişimi, birçok alanda olduğu gibi mimaride de etkisini göstermektedir. Bu gelişimin mimarideki en belirgin örneklerinden biri olan yüksek yapılar, özelliklerinden dolayı teknolojiye ihtiyaç duymakta ve aynı oranda teknoloji ile birlikte ilerlemektedir. İlk olarak endüstri devrimi ile birlikte başlayan bu gelişim, zaman içinde yüksek yapılardaki etkisini artırarak günümüzdeki halini almıştır.Bu çalışmada, yüksek yapılar üzerinde teknolojinin etkileri ve projelendirme esasları hakkında bilgilere yer verilmiştir. İlk olarak yüksek yapı kavramına ilişkin Dünya ve Türkiye'de yapılmış çeşitli tanımlara değinilmiş, yüksek yapıların ölçme kriterleri ve yapı tasarım faktörleri araştırılmıştır. Buna ilâveten ilk yüksek yapıtlar hakkında bilgiler verilmiş ve yüksek yapıların Dünya ve Türkiye'deki tarihsel süreci incelenmiştir.Daha sonra çalışmanın ana konusu olan yüksek yapılardaki teknolojik gelişmeler ve meydana getirdiği yenilikler ile bunlara bağlı tasarım faktörlerinden; taşıyıcı sistemler, yapım sistemleri, düşey sirkülâsyon araçları ve cephe sistemleri irdelenmiştir. Taşıyıcı sistem başlığı altında çelik, betonarme ve kompozit malzeme teknolojilerinden bahsedilmiş olup çerçeve, çekirdek, perde ve tübüler sistemler de incelenmiştir. Bir diğer başlık olan yapım sistemleri ise, çelik ve betonarme yapım sistemleri olarak iki grupta incelenmiştir. Düşey sirkülâsyon araçları başlığında, merdiven, yürüyen merdiven ve asansörler hakkında bilgiler verilmiştir. Yüksek yapılarda kullanılan cephe sistemleri başlığı altında ise metal giydirme ve prekast giydirme cephe sistemlerine ve kullanılan malzemelere değinilmiştir. Son olarak gelecekteki yüksek ve süper yüksek yapılar ile dinamik binalar hakkında bilgi ve proje örneklerine yer verilmiştir.Sonuç kısmında, taşıyıcı sistem malzemeleri, skrüktür sistem türleri, yapım sistemleri, cephe sistemleri ve aynı zamanda Dünya ve Türkiye'deki yüksek yapı teknolojileri karşılaştırılarak çalışma sonlandırılmıştır.

Development of technology reveals itself in many fields as well as architecture. High-rise buildings, as being the most important examples of that situation, need technology and show a parallel development to it because of their characteristics. Firstly, those developments are triggered by industrial revolution have been more effective in the course of time.That study covers information about effects of technology and how to prepare projects on high-rise buildings. First of all, the definition of the high-rise buildings in the World and in Turkey; studies measurement criteria in high-rise buildings and high-rise buildings factors. In addition to that, the research provides information about the initial high buildings in the world and examines the high-rise buildings? historical process in the world and in Turkey.Afterwards, the main subjects of the research which are technological developments of the high-rise buildings and consequently generated innovations in addition to factors connected to structural system, production system of buildings, vertical circulation tools and facade systems are explained. Carries system subsection discusses some of the carrier system materials like steel, concrete and composite material technologies. In addition to that, some of the carrier system types like framing, core, load-bearing wall, and tubular system technologies examined. On the other hand, information about stairs, escalators, and elevators has been researched under the vertical circulation tools heading. Similarly, facade systems analyzed under the developing technologies in high-rise building heading. That heading grouped in to two as: Metal facade systems and precast facade systems. In addition to those, materials used in facade systems mentioned under the same heading. Together with those, end of the section is given information and project samples about future high-rise and super high-rise buildings and also dynamic buildings.