Kent mobilyasının gelişim süreçleri ve Türkiye ölçeğinde tasarımlarının incelenmesi

Abstract

Kent mobilyaları, kent yaşamını daha zevkli ve anlamlı kılan kentsel estetik yaratan elemanlar olarak, toplumsal yaşama olumlu katkılarda bulunmaktadırlar. Kentlerin üzerinde yaşayan insanların ihtiyaçlarında ve kültürlerindeki farklılıklar göz önüne alınarak sosyal, kültürel, psikolojik, ekonomik, antropometrik, ergonomik ve demografik açıdan incelenerek düzenlenmelidir. Ülkemizde ve dünyada yaşanan hızlı kentleşme, yaşam şartlarının ve toplum yapısının değişmesi ve teknolojik gelişmeler, kentlerin gelişimleri, planları ve görünümleri üzerinde etkili olmaktadır. Bu nedenle tasarımcılar bu değişim ve gelişimlere cevap veren, estetik değere sahip, çağdaş kentler oluşturabilmek için yeni araştırmalar yapmakta ve çalışmalarını ve hizmetlerini bu araştırma sonuçlarına göre planlamaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, Avrupa ve Türkiye örnekleri üzerinden, Kent mobilyalarının tasarım, işlevsellik, sürdürülebilirlik, kent dokusuna uyumlu olma bağlamında incelenmesidir. Bu örneklerle belirlenen konularda ayrı ayrı inceleme imkânı sunmaktadır.Belirtilen amaca yönelik olarak yapılan tez çalışması altı bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümünde kent ve kentsel mekan hakkında literatür araştırması yapılarak; arasındaki ilişki ile gelişim evrelerini anlatılmaya çalışılmıştır.İkinci bölümde kent mobilyalarının gelişim süreci, sınıflandırılması, tasarım ilkelerinin tasarımda özgünlük oluşturabilecek işlevsellik, estetik, biçim, malzeme, renk ve doku kavramlarıyla ele alınmasıdır. Diğer ele aldığımız kent mobilyasında algılanabilirlik, kent mobilyasında sürdürebilirlik gelecekteki insan yaşam ortamlarının korunması ve kent mobilyasının tasarım ölçütleri üzerinde durulmuştur.Üçüncü bölümde ise kent mobilyaları endüstriyel anlamda, tasarım süreçleri ve evrelerinin ürünün ortaya çıkış talep doğrultusuna tasarım kriterleri altında incelenmesidir. Dördüncü bölümde kent mobilyalarının Avrupa'daki örneklerini tasarım bağlamında tek tek ele alarak işlevsellik, estetik, doku, renk, biçim, malzeme olarak incelenmesi işlevsellik bağlamında koruma, dinlendirme, temizlik, satış ve alışveriş, iletişim kurma, barındırma, yönlendirme, sınırlama, bilgi verme ve süsleme başlıkları altında incelenmesi sürdürebilirlik kent dokusuna uyumlu olma bağlamlarında incelenmiştir.Beşinci bölümde ise Türkiye örneği üzerinden endüstriyel kent mobilyaları örnekleri tasarım, işlevsellik, sürdürülebilirlik ve kent dokusuna uyumlu olma bağlamında incelenmiştir. Altıncı bölümde sonuç kısmını oluşturmaktadır.

City furnitures as being elements which making city life more enjoyable and meaningful; creating urban and urban esthetics, make positive contribute to communial life. They have to be examined and formed by in terms of social, cultural, psychological, economic, anthropometric, ergonomic and demographic which in defiances of differences cultures and needs of people living in cities. Rapid urbanization in our coutry and the world, changing stucture of the society and technological changes are being effective on imrrovements, plans and appearance of the cities. For this reason, designers make new researches to create modern and esthetics cities which are respondent to changes and improvements. They plans their studies and services according to these results of the researches. The purpose of this study is to analyse the city furnitures in terms of design, functionality, maintainability and compatible to urban fabric. It enables seperately opportunuties to examine issues identified by the samples. It consists of 6 chapters which determinated purposive thesis. In first chapter, it has been tried explain developmental stages and relation between city and urban space by making literature research. In second chapter, it has been emphasized on standards, classification, perceptibility, maintainability, approaching concepts of functionality, esthetics, shape, material, colour and tissue and the development progress of the city furnitures and also protecting human life environment in the future. In third chapter, it has been studied city furnitures under the categories of the industrial design process and phases and also design criterias of the product by emerging demand. In fourth chapter, city furnitures hes been handled one by one as part of maintainability, compatibility to the urban fabric by examinig samples in Europa in the context of design which iclude functionality, esthetics, tissue, colour, shape, material; in the context of functionality include protection, conditioning, cleanliness, selling and shopping, communication, accommodation, guidance, limitation, edification and decoration. In the fifth chapter, it has been examined the industrial city furnitures through Turkey sample by the context of design, functionality, maintainability and compatibility to the urban fabric. In the sixth and last chapter includes conclusion.