Heyelan hız alanlarının anlık tusaga-aktif ölçüleriyle belirlenmesi

Abstract

Heyelanların sebep olduğu maddi ve manevi kayıplara bakıldığında, heyelanların izlenmesi ve araştırmalar yapılması gereken önemli bir doğa olayı olduğu ortaya çıkar. Kayıpları en aza indirmek ve bu doğa olayıyla mücadele edilebilmek için heyelanların periyodik olarak izlenmesi gerekmektedir. Deformasyon ölçümleri bu hareketlerin hızına bağlı olarak belirli periyot aralıklarında yapılmalıdır. Gerçekleştirilen ölçümler neticesinde deformasyon analizleri yapılabilmekte objelerin değişimleri belirlenebilmekte ve objeler üzerinde karar verilebilmektedir. Bu çalışmada, Trabzon ili Çağlayan beldesi Kutlugün (Hacımehmet) bölgesindeki heyelanı kapsayacak şekilde araziye tesis edilen 35 ayrı noktada TUSAGA-Aktif (Türkiye Ulusal Sabit GNSS İstasyonları Aktif Ağı) ile 3 periyot (Ağu.2012–Kas.2012–Şub.2013) da gerçekleştirilen GPS ölçülerinden yararlanılarak; meydana gelen deformasyonların hem statik hem de kinematik deformasyon analizleri yapılmış ve elde edilen veriler irdelenmiştir. Bu veriler, statik ve kinematik deformasyon modellerinde kullanılmıştır. Kinematik tek nokta modeliyle noktaların hareketleri, hareketlerin hızları ve ivmeleri belirlenmiştir. Modelin çözümünde Kalman-Filtreleme tekniği kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda noktalara ait yatay ve düşey konum değişimleri ve hareket parametreleri hesaplanmıştır. Heyelanın güncel durumu, mekanizması ve ileriye yönelik önlemler alınması hakkında yorumlar yapılmıştır. Noktaların, kayma yönleri, kayma miktarları ve hızları belirlenmiş, bu gelişmelere bağlı olarak da, heyelanın davranışları analiz edilmiştir. TUSAGA-Aktif sisteminin, deformasyon izlemede kullanılabilirliğinin ve istenilen hassasiyete ulaşılıp ulaşılamayacağı soruları yanıtlanmaya çalışılmıştır. TUSAGA-Aktif sisteminin küçük çaplı, lokal heyelanlarda; zaman ve maliyet açısından kullanılabilirliği vurgulanmıştır.

In view of moral and material losses caused by landslides, landslide monitoring and research needs to be done ensue an important natural event. In order to minimization of losses and cope with these natural events crustal movements should be monitored periodically. Deformation measurements can be made periodically, depending on the speed of these movements. As a result of the measurements performed deformation analysis can be made, changes of objects can be determined and can be decided about objects. In the study, 35 different points covers landslides in Kutlugün(Hacımehmet) village in Çağlayan in the province of Trabzon TUSAGA-Active and benefiting from GPS measurements performed in 3 periods (Aug.2012, Nov.2012, Feb.2013). Static and kinematic deformation analysis of occuring deformations were made. Obtained data are analyzed. These data were used in static deformation model and kinematic model of single point. The movement of points, the movements of speeds and accelerations were determined by kinematic model of single point. Kalman-Filtering technique is used in the solution of the model. As a result of analysis are determined horizontal and vertical positon variations and velocity vectors. Some comments have been made about current status and mechanism of landslide's and taking measure rewardingly. Direction, amount and speed of floating point are determined. And according to this, behavior of the landslide is analyzed. Deformation monitoring availability of TUSAGA-Active systems were investigated and has tried to answer the question whether or not achieved desired sensibility. Usability of TUSAGA-Active system in terms of time and cost is highlighted in small scale and locally landslides.