Doğu Karadeniz Bölgesi`nde balık pazarlarında tüketime sunulan balıklarda ağır metal birikimi

Abstract

Bu çalışmada Doğu Karadeniz sahil şeridinde balık pazarlarından ve marketlerden (konserve) alınan balık örneklerinin (Mullus barbatus, Engraulis encrasicolus, Trachurus trachurus, Merlangius merlangus, Sarda sarda, Belone belone, Sardina pilchardis, Oncorhyncus mykiss, Scomber scombrus, Thunus thynnus) kas dokularındaki ağır metal birikimleri (Cd, Co, Cr, Cu, Mn, Pb, Ni ve Zn) incelenmiştir. Analiz edilen balıkların kas dokularında ağır metal birikimleri ppm olarak; Cd: 0,08-0,10, Co: 0,01-0,16, Cr: 0,51-2,30, Cu: 0,26-1,18, Mn: 0,11-4,41, Ni: 1,07-24,0, Pb: 0,10-0,57, Zn: 5,46-16,9 şeklinde bulunmuştur. Balıkların yenilebilir kas dokularındaki hesaplanan düzeyler insan tüketimi için önerilen tolore edilebilir günlük (TGA) ve haftalık (THA) alımlarla kıyaslandığında sadece Ni metalinde iki istasyon hariç, bu değerlerin çok altında olduğu görülmüştür. Dolayısıyla analiz edilen balıklar, bölgeler ve çalışmanın yapıldığı zaman açısından değerlendirildiğinde yenilebilir kas dokudaki düzeylerin iki istasyonda Ni hariç insan beslenmesinde metal kirliliği bakımından herhangi bir risk oluşturmadığı söylenebilir.

Present study examined the heavy metal levels (Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mn, Pb, Ni and Zn) in muscle tissues of Mullus barbatus, Engraulis encrasicolus, Trachurus trachurus, Merlangius merlangus, Sarda sarda, Belone belone, Sardina pilchardis, Oncorhyncus mykiss, Scomber scombrus, Thunus thynnus were bought from fish market and groceries (in cans) in the East Black Sea. The heavy metal levels in fish muscles were found as follow; Cd: 0.08-0.10, Co: 0.01-0.16, Cr: 0.51-2.30, Cu: 0.26-1.18, Mn: 0.11-4.41, Ni: 1.07-24.0, Pb: 0.10-0.57, Zn: 5.46-16.9 ppm. Heavy metal accumulations in the edible muscle tissue of fish were compared with Provisional Tolerable Daily Intakes (PTDI) and Provisional Tolerable Weekly Intakes (PTDWI) values for human consumption, and these values were found to be well below except Ni. Consequently, when fish samples were evaluated in terms of the study time species and the region, levels of metal accumulation in edible muscle tissue may not negative influence for human health except Ni in two stations.