Harşit çayı (Giresun) su ve sediment kalitesinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı Harşit Çayı'nın Giresun sınırları içerisindeki su ve sediment kalitesi ile kirlilik düzeyinin araştırılmasıdır. Bu amaç için, Haziran 2014 ve Mayıs 2015 tarihleri arasında 7 farklı istasyondan aylık olarak yüzey suyu ve yüzey sedimenti örnekleri toplanmıştır. Harşit Çayı'nın su ve sediment kalitesi ve kirlilik düzeyi mevsimsel olarak ulusal ve uluslararası kriterlere göre incelenmiştir. Sediment örnekleri ise zenginleşme faktörü, kirlilik yük indeksi ve jeoakümülasyon indeksine göre değerlendirilmiştir.Bu çalışmanın bulguları değerlendirildiğinde, Harşit Çayı'nın su kalitesi hafif alkali, yumuşak ve dört mevsim bulanık olarak ifade edilebilir. Su örnekleri kirlilik açısından değerlendirildiğinde; fenol bakımından çok kirli, BOİ5 açısından kirli, ağır metal içeriğine göre ise sonbahar mevsiminde Ni, Cd, Cr ve Zn metallerinin konsantrasyonları referans değerleri aşmaktadır. Bakteriyolojik parametreler değerlendirildiğinde ise çalışma sonuçları özellikle nehir ağzı ve çöp depolama alanlarının ön plana çıktığını gösterirken, Harşit Çayı suyunun bakteriyolojik su kalitesinin yüzme suyu kalitesi ve insan sağlığı açısından uygun olmadığını ifade etmektedir. Sonuç olarak Harşit Çayı su ve sediment yapısındaki kirlenmenin sucul ekosistem ve halk sağlığını tehdit eder düzeyde olduğu söylenebilmektedir. Akarsu hattının düzenli olarak izlenmesi ve risk faktörlerinin kontrol altında tutulması önerilmektedir. Ayrıca, Harşit Çayı suyu herhangi bir arıtma yöntemine tabi tutulmadan evsel, gıda ve tarımsal üretim amaçları için kullanılmamalıdır.

The aim of this study is to investigate the water and sediment quality of, as well as level of pollution in the Harşit Stream within the borders of Giresun. Surface water and sediment samples were thus collected monthly from 7 stations between June 2014 and May 2015. Both the stream's water and sediment quality, alongside its pollution levels were analyzed seasonally, and assessed in accordance with Turkish legislation and international criteria. Sediment pollution assessment was done via an enrichment factor, geoaccumulation index, and pollution loading index.Based on the findings of this study, one can state that Harşit Stream's water quality is slightly alkaline, soft, and turbid across all four seasons. In addition, when the surface water samples were analyzed for pollution levels, its phenol level indicates the stream as being very polluted, where as its BOD5 level indicates it as just being polluted. The heavy metals found exceeded the reference concentration values for Ni, Cd, Cr and Zn during the autumn season. The results of the bacteriological analysis showed that as estuarine and storage areas were predominant, the bacteriological water quality of the streams water was/is thus not suitable for swimming, or for human health. Consequently, the pollution level of water and sediment structure of Harşit Stream can be said to be of threat both to the aquatic ecosystem, as well as to human health. Regular monitoring and the keeping of risk factors under control are recommended. Additionally, the stream water should not be used for domestic, food, or agricultural production purposes without any prior form of treatment.