Soyut dışavurumcu sanatta Mark Rothko ve Barnett Newman`ın renk alanı yaklaşımlarının karşılaştırılması

Abstract

Bu tez çalışmasında Mark Rothko ve Barnett Newman'ın resimlerinde kullandığı, Renk Alanı yaklaşımları karşılaştırılmıştır. Araştırma yöntemi olarak nitel tarama yöntemi kullanılmıştır. Yerli ve yabancı nitel kaynaklar sınıflandırılıp kronolojik olarak düzenlenmiş, sanatçı biyografileri ve sanatçıların kendi eserleri ile ilgili ilişkin örnekler aktarılmıştır. Çalışmanın ana konusunu oluşturan Soyut Dışavurumcu Sanatta Mark Rothko ve Barnet Newman'ın Renk Alanı yaklaşımlarıyla oluşturdukları sanat eserleri ve sanat felsefeleri sanatçıların kendi ifadeleri ve dönemin sanat eleştirmenlerinin beyanları esas alınarak, genel sanat tarihinin doğal akışı içinde edindikleri yer çerçevesinde karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. 20. Yüzyılda sanat hareketlerine yön veren en önemli merkezlerden birinin New York olduğu bilinmektedir. Kent bünyesinde bulunan müze, resim, özel koleksiyonlar ve sanat galerileri ile zengin bir sanat arşivine sahiptir. New York göçmenlerin yoğun olarak yaşadığı, farklı kültürlerden izler taşıyan kozmopolit bir metropoldür. Bu derin ve zengin izler Mark Rothko ve Barnett Newman'da da mevcuttur. Çalışmanın birinci bölümünde araştırmanın amacı, önemi, kapsamı ve yöntemi aktarılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde Soyut Dışavurumculuk akımının oluşumu ve sanatçıları ile ilgili nitel kaynak taramalarına yer verilmiştir. Soyut Dışavurumculuk Akımının içinde oluşan, Renk Alanının öncü isimlerinden olan Mark Rothko ve Barnett Newman'ın, eserlerinin ortaya çıkış noktaları ve karşılıklı olarak incelenmesinin ele alındığı bu tezde, ilk olarak Soyut Dışavurumculuk Akımının tanımı, oluşum süreci ve II. Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri'nde sanat ortamı ele alınmıştır. Ayrıca Renk Alanı'nın New York sanat ortamındaki yerinin ve 20. Yüzyıl sanat anlayışını nasıl şekillendirdiğinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır.II. Dünya Savaşının neden olduğu stres ile iç dünyalarında fırtınalar yaşayan ve dünyaya karşı inançlarını yitiren sanatçılar, dünyada var olan biçim yapısını yok sayarak kendi var olan ben mezkezci dünyalarını ve fiziksel hareketlerini yansıtan radikal bir akım ortaya çıkarmışlardır. Böylece, soyut dışavurumculuk akımının içinde Renk Alanı ve Eylem Resmi gibi yeni tarzlar oluşmuştur. Çalışmanın üçüncü bölümünde Rothko ve Newman'ın hayatları ve eserleri incelenmiştir.Rothko son dönemlerinde, Texsas'ta bulunan Rothko Şapeli'nde sergilemek için, devasa boyutlu koyu tonlu eserler yapmıştır. Şapeldeki eserlerin koyu tonlu kullanılmasının nedeni son yıllarını büyük bunalımlarla içe kapanık ruh gerilimleriyle geçirmiş olmasıdır. Rothko'yu karakterize eden paletinin karanlığından doğan trajik duygu, 1968 ve 1969 yılında yaptığı eserlerinde ağırlıklı olarak görülmektedir. Trajik duyguları ve bunalımları içeren koyu renkli griler, siyahlar ve kahverengiler paletten tuvale taşınmıştır. Newman ise özgün saf bir ses olan, ağlama sesini ve bu sesle ifade ettiği yalnızlığı On dört İstasyon adını verdiği eserlerinde anlatmıştır. Ayrıca Newman'ın heykelleri ve 18 Cantos baskı çalışmaları da Renk Alanı tarzına göre oluşturulmuştur.Tezin son bölümünde ise Barnett Newman ve Mark Rothko'nun, Renk Alanı bağlamında yapmış oldukları eserlerin karşılaştırılmaları yapılmış, bu doğrultuda sonuç ve önerilere yer verilmiştir.

In the present thesis, the Color Field approaches used by Mark Rothko and Barnett Newman in his paintings have been compared. Literature survey method was used as research method. Domestic and foreign literature were classified and arranged chronologically, and also artist biographies and examples related to their own works were presented. The artworks and philosophy created by Mark Rothko and Barnet Newman's Approaches to Color Field, which are the main theme of the present study, have been examined comparatively in the context of place in the natural flow of general art history and based on the artist's own expressions and the statements of art critics in that period.It is known that one of the most important centers of art movements in the 20th century is New York. The city has a rich art archive with its museums, paintings, private collections and art galleries. New York is a cosmopolitan metropolis bearing the traces of different cultures inhabited intensively by immigrants. These deep and rich traces were also available for Mark Rothko and Barnett Newman.In the first part, the purpose, importance, scope and method of the research were mentioned. In the second part, the literature search on artists and the formation of the Abstract Expressionism Movement was included. In this thesis, in which the points of origin and the mutual examination of the Mark Rothko's and Barnett Newman's works, the pioneers of the Color Field, formed in the Abstract Expressionism Movement were discussed, firstly the definition and formation process of Abstract Expressionism Movement and the art scene in the United States after World War II was mentioned. It was also aimed to reveal how did Color Field play role in the New York art scene and shapes the art of 20th century.Artists who have lost their beliefs against the world and suffer a severe trauma in their inner world with the stress of World War II emerged a radical trend that reflects their own mythical worlds and their physical movements, ignoring the formative structure that exists in the world. Thus, new styles such as Color Field and Action Picture were formed in the abstract expressionist movement. In the last part of the thesis, comparisons between Barnett Newman's and Mark Rothko's works in the context of Color Field were made, and accordingly conclusions and recommendations were presented.