Çocuk hakları konusunda ebeveyn tutumları ile ortaokul öğrencilerinin farkındalık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, çocuk haklarına yönelik ebeveyn tutumları ile ortaokul öğrencilerinin çocuk hakları farkındalık düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik tutumları ile öğrencilerin çocuk hakları farkındalık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla hazırlanan bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim öğretim yılında Van ili İpekyolu, Edremit ve Tuşba ilçelerine bağlı okullarda öğrenim görmekte olan ve random yöntem ile belirlenmiş 240 ortaokul öğrencisi ile bu öğrencilerin ebeveynleri oluşturmaktadır. Araştırmada öğrencilere ve ebeveynlerine uygulanmak üzere iki farklı ölçme aracı kullanılmıştır. Öğrencilerin çocuk haklarına yönelik farkındalık düzeylerini belirlemek amacıyla Zöğ (2008) tarafından geliştirilen `Çocuk Hakları Ölçeği` ile ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik tutumlarını saptamak amacıyla Yurtsever Kılıçgün (2009) tarafından geliştirilen `Ebeveyn Çocuk Hakları Tutum Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin çocuk hakları farkındalık düzeylerinin cinsiyet, anne-baba eğitim durumu ve aile gelirlerine göre farklılaşmadığı, buna karşın ebeveynlerinin medeni durumuna ve devam ettikleri sınıf değişkenine göre anlamlı farklılaştığı görülmektedir. Ayrıca ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik tutumları ebeveyn yaşına, eğitim durumuna, mesleklerine, gelir durumlarına ve medeni durumlarına göre değişmemektedir. Bununla birlikte araştırmada öğrencilerin çocuk hakları farkındalık düzeyleri ile ebeveynlerin çocuk hakları tutumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilememiş dolayısıyla bu iki değişken arasında bir neden-sonuç ilişkisinden söz edilememektedir.

In this study, the relationship between parental attitudes towards children's rights and perceived levels of children's rights in terms of various variables was investigated. In this study, which was prepared to determine the relationship between the attitudes of parents towards children's rights and children's awareness of children's rights, relational screening model was used from general survey models of quantitative research methods. The sample of the study consists of 480 students, 10-14 years old students attending state schools of Ministry of National Education in Tusba, Ipekyolu and Edremit districts of Van province during the 2016-2017 academic year. Two different measure ment tools were used for the students and their parents. `Child Rights Scale` developed by Zöğ (2008) was used to determine students' awareness of children's rights. `Parent Child Rights Attitude Scale` developed by Yurtsever Kılıçgün (2009) was used to determine the attitudes of parents towards children's rights.As a result of the research, it is seen that children's rights level does not differ according to gender, parental education level and family income, while their parents differ significantly according to their marital status and the class variable they continue. In addition, parents' attitudes towards children's rights do not change according to parental age, education, occupation, income status and marital status. However, there is no statistically significant relationship between the children's rights awareness level of the students and the children's rights attitudes of parents. Therefore, a causal relationship between these two variables can not be mentioned.