Türkiye`de gençlik hareketlerine bir örnek: Ülkücü hareket (1968-1980)

Abstract

Osmanlı Devleti'nin parçalanma sürecine girmesiyle beraber Türk siyasal hayatında çeşitli fikir akımlarının ortaya çıktığı görülmektedir. Ortaya çıkan fikir akımları gençlik hareketlerini önemli ölçüde etkilemiştir. Bu açıdan çalışmanın konusunu, Türk milliyetçiliği fikrinden etkilenen ülkücü gençlik hareketi oluşturmaktadır. Türk milliyetçiliğinin kurumsallaşması ve kitleselleşmesi uzun bir dönemi kapsamıştır. Bu bağlamda milliyetçiliğin kurumsallaşma ve kitleselleşme sürecinde gençliğin önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Nitekim gençler tarafından kurulan; dernekler ve yayın organları vasıtasıyla, milliyetçiliğin yayılması ve kitleselleşmesi için çaba gösterilmiştir. 1965 yılında ise Alparslan Türkeş'in Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Genel Başkanı olmasıyla birlikte Türk milliyetçiliğinin, Türk siyasal hayatında temsil edilmeye başlandığı görülmektedir. İlerleyen yıllarda `ülkücü hareket` ismiyle anılacak olan bu girişim, milliyetçi gençler üzerinde büyük etki yaratmıştır. Ülkücü hareketin ortaya çıkışıyla beraber; milliyetçi gençliğin, kurulan ülkücü gençlik teşkilatları altında birleştiği ve mücadele ettiği görülmektedir. Çalışmanın birinci bölümünde; Türk milliyetçiliği fikrinin ortaya çıkışı, gelişim süreci ve gençler tarafından kurulan milliyetçi teşkilatlar incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde; ülkücü hareketin çatısı altında birleşen milliyetçi gençlerin, 1968-1980 yılları arasında devleti koruma iddiası ile vermiş oldukları mücadele incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümde ise; 1968-1980 yılları arasında kurulan ülkücü gençlik teşkilatlarının detaylı bir analizi yapılmıştır. Bu zamana kadar ülkücü hareket üzerine yapılan çalışmaların; genel itibariyle Türk milliyetçiliği ve Milliyetçi Hareket Partisi temelinde yapıldığı görülmektedir. Yapılan bu çalışma ile ülkücü hareketin gençlik yapılanmasına ağırlık verilerek, literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır.

As the Ottoman Empire entered the process of disintegration, various ideas emerged in Turkish political life. The emerging ideas have affected youth movements significantly. In this respect, the subject of the study is the ülkücü youth movement, which is affected by the idea of Turkish nationalism. Institutionalization and massing of Turkish nationalism has extended a long period of time. Youth had a big role on nationalism institutionalize and massification process. As a matter of fact, efforts have been made to spread and popularize nationalism through associations and publications established by youth. In 1965, when Alparslan Türkeş became the chairman of the Republican Peasant Nation Party, it was seen that Turkish nationalism started to be represented in Turkish political life. This initiative, which will be known as the `ülkücü movement` in the following years, has had a great impact on nationalist youth. As a matter of fact, with the emergence of the ülkücü movement, it is seen that nationalist youth joined and fought under the established ülkücü youth organizations. In the first part of the study, the emergence of the idea of Turkish nationalism and the nationalist organizations established by youth were examined. In the second part of the study, the struggle of nationalist youth under the roof of the ülkücü movement with the mission to protect the state between 1968-1980 was examined. In the third part of the study, a detailed analysis of the ülkücü youth organizations established between 1968-1980 was made. Until now, studies on the nationalist movement have been conducted on the basis of Turkish nationalism and Nationalist Movement party. With this study, it was aimed to fill this gap in the literature by emphasizing the youth structure of the nationalist movement.