İhsan Oktay Anar`ın romanlarında bir tür olarak fantastiğin izleri

Abstract

Bu çalışmada İhsan Oktay Anar'ın yedi romanı; Puslu Kıtalar Atlası, Kitab-ül Hiyel, Amat, Suskunlar, Yedinci Gün ve Galîz Kahraman incelenmiş ve bu romanların edebî bir tür olan fantastiğe dâhil olup olmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır.İlk bölümde, edebî türün sınırları çizilmiştir. İkinci bölümde fantastik kelimesinin kökeni, tür olarak nasıl, ne zaman ve hangi şartlarda ortaya çıktığı, kaynakları; şiir, masal, çocuk edebiyatı, din ile olan ilişkisi, dönemleri, teknikleri, özellikleri, alt türleri hakkında bilgi verilmiştir. Ardından fantastikle sıkça karıştırılan başta büyülü gerçeklik olmak üzere, gotik edebiyat, bilimkurgu ve ütopya arasındaki farklar ortaya konulmuştur. Sonrasında Dünya ve Türk edebiyatında fantastiğin tarihçesi belirlenmiştir. Üçüncü bölümde yazarın hayatı ve sanatı hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde yazarın her romanında fantastik izler belirlenmeye çalışılmış ve elde edilen verilere göre romanların fantastik mi, fantastik ise hangi alt türüne dâhil olduğu belirlenmiştir.Sonuç kısmında İhsan Oktay Anar'ın fantastik bir üslûba sahip ve Puslu Kıtalar Atlası, Amat ve Suskunlar romanlarının kesin olarak fantastik türde olduğuna kanaat getirilmiştir. Diğer romanları olan Kitab-ül Hiyel ile Yedinci Gün'de fantastik üslûbun korunduğu; fakat bu eserlerde sıkça kullanılan bilimsel terimler nedeniyle fantastiğin zedelendiği görülmüştür. Galîz Kahraman romanında yazar, fantastik unsurlar kullanmakla birlikte; eleştiri yapmak amacıyla parodiye başvurmuş; bu durum romanı postmodern hicve dönüştürmüştür.Anahtar Kelimeler: Tür, Akım, Fantastik, Büyülü Gerçekçilik, İhsan Oktay Anar.

In this study, Ihsan Oktay Anar's seven novels; Puslu Kıtalar Atlası, Kitab-ül Hiyel, Amat, Suskunlar, Yedinci Gün and Galîz Kahraman were analyzed and whether these novels were included into fantastic was aimed to be detected.In the first chapter, limits of genre were described. In the second chapter, information was given about root of fantastic word, how, when and in which circumstances it was appeared as a genre, its sources, relationship with poetry, tales, children's literature and religion, periods, techniques, features, subgenres. Then, the differences between gothic, science fiction, utopia and magical realism initially confused with the fantastic frequently were revealed. After, history of the fantastic in the World and Turkish literature was determined. In the third chapter, information about the author's life and art was given. In the fourth chapter, signs of the fantastic are tried to be determined in each novel and according to the data, whether the novels are fantastic and if they are, in which subgenres they are, was revealed.In the conclusion, that Ihsan Oktay Anar had a fantastic style and Puslu Kıtalar Atlası, Amat and Suskunlar were purely fantastic, were determined. In Kitab-ül Hiyel and Yedinci Gün, the fantastic style was preserved but the fantastic was damaged because of scientific terms. In Galîz Kahraman, the author uses fantastic elements; applied parody for criticism, which transformed the novel into postmodern satire.Key Words: Genre, Movement, Fantastic, Magical Realism, İhsan Oktay Anar