Tanzimat`tan Meşrutiyet`e Bandırma

Abstract

Araştırmada, Bandırma'nın hinterlant oluşu sürecinde, Tanzimat Dönemi'nden Meşrutiyet'e, yaklaşık 50 yıl tetkik edilmiştir. Buna göre Osmanlı Devleti'nin çağdaşlaşmasına yönelik çabaların ve Tanzimat programı uygulamasının, Bandırma Kazası'nı da içine aldığı ortaya çıkmıştır. Bandırma'nın Ermeni ve Rumları, belediye ve tüm devlet dairelerinde memur olarak görev alabilmişlerdir. Kadıları temsil eden Naiplerin beledî ve idari görevlerini, Bandırmalı Müdür ve Kaymakamlar üstlenmişlerdir. Devlet bu dönemde yabancı mallara karşı koruyucu vazifesi görmesi için yerli üretimi teşvik ettiğinden, Bandırma Kazası'nda bir ipek dokuma fabrikası açılmıştır. Ayrıca ipek böceği yetiştiriciliğinde kozanın kalitesini arttırmak için Pasteur usulü uygulanmış, ipekböcekçiliği Ziraat Müfettişi ve memurlar tarafından denetlenmiştir. Merkezi otoritenin arttırıldığı bu dönemde daha hızlı haberleşmek için Bandırma Kaza'sında Telgraf ve Posta İdaresi kurulmuştur. Osmanlı Devleti modern demiryolu ile tanışırken, demiryolunun Bandırma Kazası'na uzatılmasına yönelik uzun yıllar süren çabalar vardır. Bandırma Kazası'nda, eğitimde, camilerdeki klasik dini müfredat, yerini ibtidai ve rüşdiyelere bırakırken, Amerikan misyonerler kazada Protestanlığı yaymak için okul açmışlardır. Ayrıca Katolik Cizvit rahiplerinin, Bandırmalı Gregoryen ve Ortodokslara yönelik bazı faaliyetleri sonuç bulmuş, Katolikliğe geçen Doğu Hristiyanları için ayrı defter tanzim edilmiştir. Son olarak savaşlardanalınan yenilgiler neticesinde, Anadolu kazalarına olan göç akınına, Bandırma Kazası da uğramıştır. Öyleki bazı köylerde muhacirlerin sayısı yerlilerin sayısını geçmiş ve iskanlarda bazı tartışmalar yaşanmıştır. Bu olaylar silsilesinde Bandırma Kazası'nın tarihsel bir kesiti yansıtılmıştır.Anahtar Sözcükler: Bandırma, Osmanlı, Hinterlant, Liman, İpekböcekçiliği.

In this research, the prosses of Bandırma until it's transformation as a hinterland, from the Tanzimat period until the Meşrutiyet period, was examined for approximately 50 years. Accordingly, it was revealed that the efforts at the modernization of the Ottoman Empire and the enforcement of the Tanzimat period program also involved the Bandırma county. The Armenian and the Greek of Bandırma were able to take charge of the Municipal Agencies and in all Government Agencies of Turkey. The manager who lives in Bandırma and the Lieutenant Colonel assumed the civic and the administrative duties of regents who represent the Muslim Judges. Since the Government was fostering the local production in that it could serve as a protective barrier against foreign goods, a silk weaving factory was opened at the Bandırma county in that time. Pasteur method was implemented to increase the quality of the cocoon in silk farming. Furthermore, sericulture had been inspected by the agricultural inspectors and the officers. In this period in which the central authority had been increased, the Post and Telegraph Department had been established in the Bandırma county in order to communicate faster. While the Ottoman Empire was introduced with the modern railway, there had been efforts in order to extend the railway to Bandırma county which had been going on for long years until then. In the Bandırma county, in terms of education, the classical religious curriculum had given it's place to the primary and the secondary schools, whereas the American missioners established schools for spreading the Protestantism. In the meantime, the actions of the Catholic Jesuits priests against the Gregorian and the Orthodox who had been living in Bandırma had been concluded, while a separate notebook had been arranged for the East Christians who later became Catholic. Finally, as a result of the defeat of the battles, the Bandırma county had also been immigrated by plenty of people just like the Anatolian counties. Such that, in some villages, the total number of immigrants had surpassed the total number of locals. So this situation had brought about some conflictions in the settlements. As a result of these phenomenons, a historical part of the Bandırma county had been reflected.Keywords: Bandırma, Ottoman, Hinterland, Harbor, Sericulture