Afet Ilgaz`ın eserlerinde sosyal eleştiri

Abstract

Roman ve hikâye türünde eserler kaleme alan yazarlar, yazdıklarıyla ve romanda yarattıkları karakterlerle kendilerini ifade etme imkânı bulur. Devrindeyasanan degisimlerden etkilenen edebiyat, toplumun sorunlarına kayıtsız kalamayarakbulundugu kültürün degerlerine göre sekillenir.Çalısmada, edebiyatımıza sosyalist bir romancı olarak giren Afet Ilgaz'ın eserlerindeki sosyal elestiri unsurları incelenmistir. Böylece yazarın roman ve hikâyelerindeki sosyal, siyasal, toplumsal, dini vd. elestiri unsurlarına yer verilerek Ilgaz'ın eserleri degerlendirilmeye çalısılmıstır. Yazarın kadın, evlilik, din, aile hayatıgibi konulara bakıs tarzı ve bu kavramlarla ilgili elestirel bakıs açısı sunulmustur.Arastırma Afet Ilgaz'ın; Esiktekiler, Asamalar, Sendika, Bir Feministin Dogruya Yakın Portresi, Garip Bir Dava, Ermis, Ad Semud Medyen, Yol, Yolcu, Menekselendi Sular, Sorgu ve Dervis romanları; Bedriye, Basörtülüler, Toprak, Halk Hikayeleri, Çeribası Abdullah'la Idamlık Ismail, Ölü Bir Kadın Yazar, Kazdagı Öyküleri adlı hikaye kitapları ve Yeditepe dergisinde yayınlanan Hayır Tekrar Aglamayacagım, Ev Sahiplerinin Yası ve Dilencinin Kızı hikayelerindeki sosyalelestiri unsurlarını belirlemeye çalısan bir incelemedir.Anahtar Kelimeler: Afet Ilgaz, sosyal elestiri, roman, hikâye

Novel and story writers have an opportunity to express themselves in theircharacters and what they write. Literature that is affected by the changes in its periodcannot be separated from the problems of the society and it is shaped around culturalvalues.In this study, the works of Afet Ilgaz, who attends the literature as a socialist,have been analyzed. Thus, the works of the writer have been studied regarding social,political and religious criticism elements. The opinions of the writer about women,marriage, religion, family life and the critical point of view are presented.This is a research that analysing the social criticism elements in Ilgaz's novels, `Esiktekiler, Asamalar, Sendika, Bir Feministin Dogruya Yakın Portresi, Garip Bir Dava, Ermis, Ad Semud Medyen, Yol, Yolcu, Menekselendi Sular, Sorgu ve Dervis`, the stories `Bedriye, Basörtülüler, Toprak, Halk Hikayeleri, Çeribası Abdullah'la Idamlık Ismail, Ölü Bir Kadın Yazar, Kazdagı Öyküleri` and `Hayır Tekrar Aglamayacagım, Ev Sahiplerinin Yası ve Dilencinin Kızı` which are published in Yeditepe magazine.Key Words: Afet Ilgaz, social criticism, novel, storie