Emel Demiryürek ve Türk halk edebiyatı çalışmaları

Abstract

İnsanlığın ilk var olduğu günden bugüne kadar yaşadığı, ürettiği, biriktirdiği ve aktardığı ögeleri inceleyen halk bilimi, kapsamlı bilimsel bir disiplindir. İnsana dair her şey, onun konusu olabilir. Bu çalışmanın konusu Cihan Emel Demiryürek ve onun halk edebiyatı çalışmalarıdır. Cihan Emel Demiryürek, Aksaray ili Ortaköy ilçesinde yaşayan gönüllü bir halk bilimi araştırmacısıdır. Uzun yıllar boyunca Ortaköy ve çevresinde derlemeler yapmıştır. Bu çalışmanın amacı da Cihan Emel Demiryürek'in derlemiş olduğu halk bilimi ögelerini kayıt altına almak, incelemek ve kendisini literatüre kazandırmaktır. Araştırmada doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Cihan Emel Demiryürek, uzun yıllar boyunca ses kaydı alarak yaptığı derlemeleri daha sonra deşifre ederek defterlere geçirmiştir. Öncelikle kendisinden bu malzemeler edinilerek incelenmiş ve tasnif edilmiştir. Daha sonra yöreyle ilgili yapılan diğer çalışmalar ve Cihan Emel Demiryürek'in basılan bir kitabı incelenmiştir. Dokümanlar inceledikten sonra fişlemeler yapılmış ve veriler sınıflandırılmıştır. Sınıflandırılılan malzeme incelenirken ilgili literatürden faydalanılmıştır. Çalışmada Cihan Emel Demiryürek tarafından derlenen maniler, türküler, fıkralar, atasözleri, deyimler, alkışlar, kargışlar, mahalli sözcükler gibi bütün malzeme tasnif edilerek değerlendirilmiştir. Ayrıca bu ögeler, metin olarak da bulgular kısmında yer almıştır. Bu çalışmayla birlikte yörenin halk bilimi ögeleri bakımından zengin bir coğrafya olduğu ve Cihan Emel Demiryürek'in yöreye ait birçok halkbilimi ürününü kayıt altına aldığı görülmüştür. Bu malzeme, şekil ve tür özellikleri açısından bir incelemeye de tabi tutulmuştur. Yapılan incelemelerde bahsi geçen malzemenin şekil ve tür özellikleri açısından da önemli bir zenginliğe sahip olduğu görülmüştür.

Folklore that examines the items which have been created, collected, experienced and transferred by mankind from the past up to the present is an extensive scientific discipline. Everything about human can be the subject of this study. The topics of this research are Cihan Emel DEMİRYÜREK and her folk literature studies. Cihan Emel DEMİRYÜREK who lives in Aksaray /Ortaköy is a volunteer folklore researcher. She made compilation around Ortaköy over many years. The aim of this study is to record and examine the folklore items that were compiled by her and to gain her into the literature.Document review method was used in this study. Cihan Emel DEMİRYÜREK recorded her audio recorded compilation into notebooks by deciphering. Primarily these materials were examined and classified. Then other studies related to the region and a printed book of Cihan Emel DEMİRYÜREK were examined. After reviewing documents, datas were tagged and classified. While examining the classified materials, relevant literature was used. Also these items are in findings section as a text. With this study, it is seen that the region is rich in folklore and Cihan Emel DEMİRYÜREK recorded a lot of folkloric items belong to this region. These materials were also examined in terms of shape and type and ıt was seen that the materials have a significant wealth in terms of shape and type.