Petrol piyasasının yapısı ve işleyişi üzerine karşılaştırmalı bir analiz

Abstract

Günümüzde, siyasi ve ekonomik hayatın oluşmasında ve şekillenmesinde önemi tartışılmaz olan hammaddelerin başında petrol gelmektedir. Bir ülkenin kalkınması ve gelişmesinde anahtar girdi olan petrol; ülkeleri, uluslararası sistemi, devletler arasındaki güç mücadelesini ve savaşların seyrini şekillendiren ve dönüştüren stratejik bir maddedir. Petrol piyasasının kendine özgü işleyiş esasları ve özellikleri vardır. Bu da petrol sektörünü diğer sektörlerden ayırmaktadır. Petrol sektörü; petrol aramacılığından başlayıp petrolün sondajını, üretimini, taşımacılığını, rafinajını, dağıtımını, pazarlamasını içine alan oldukça geniş bir sektördür. Bu çalışmada AB ülkeleri içerisinden seçilmiş bazı ülkelerin petrol piyasa yapısı ile Türkiye petrol piyasa yapısının karşılaştırmalı bir analizi yapılması amaçlanmış olup araştırma da nitel karşılaştırmalı analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında petrol piyasasının genel görünümü ve yapısı, petrol piyasasının aktörleri ve bunların piyasaya etkileri, mülkiyet yapıları, rekabet koşulları, Avrupa Birliği petrol piyasasının genel görünümü ve piyasa yapısı, Türkiye petrol piyasasının genel görünümü ve piyasa yapısı incelenmiş ve Türkiye petrol piyasasına ilişkin politika önerileri ortaya konulmuştur.

Nowadays, oil is the most important raw material in the formation and formation of political and economic life. Oil is one of the key inputs in the development and development of a country; It is a strategic substance that shapes and transforms the countries, the international system, the power struggle between states and the course of wars. The petroleum sector has its own operating principles and characteristics. This separates the oil sector from other sectors. Oil sector; starting from oil exploration, drilling, production, transportation, refining, distribution, marketing of oil is a very large sector. In this study, oil market structure of some selected EU countries is aimed to make a comparative analysis of the market structure of the oil industry in the Turkey. Qualitative comparative analysis method was used in the research. Within the scope of the study, general view and structure of the oil market, actors of the oil market and their effects on the market, property structures, conditions of competition, general view and market structure of the oil industry in the European Union, general view and market of the oil industry in the Turkey has been examined and Turkey has put forward policy recommendations regarding the petroleum market.