Giresun ili Bulancak ilçesinin yer adları ve dil incelemesi

Abstract

Ad bilimi; evrensel adıyla `onomastik`, bir kelime türü olan `ad`ı çeşitli yöntemlerle ele alıp inceleyen bir bilim dalıdır. Türkçeye `yer adı bilimi` olarak yerleşmiş olan `toponimi` ise, onomastiğin bir alt dalı olup amacı belirli yöntemlerle yerlerin özel adlarını incelemektir. Yer adları ses, şekil ve söz varlığı bakımlarından Türkçenin zenginliğine katkıda bulunmakta aynı zamanda bu hazineden yararlanılarak dilimizin geçmiş dönemlerine de ışık tutulmaktadır. Yer adlarının veriliş şeklini, anlamını ve geçirmiş oldukları değişimi inceleyen bilim dalı olan toponomi (toponymie) ülkemizde pek çok alandan araştırmacıların ve konuya ilgi duyanların üzerinde çalıştığı bir disiplindir. Tarih, coğrafya ve özellikle edebiyat gibi çeşitli disiplinlerden pek çok araştırmacı bugüne kadar Türkiye toponomisi hakkında ulusal ve uluslararası çapta çeşitli eserler ortaya koymasına rağmen yer adlarının incelenmediği yörelerin sayısı bir hayli fazladır. Bu tür çalışmaların sayısının artırılması; ülkemizin tarihini canlı tutmak ve kültürel değerlerini korumak adına kanıt niteliğinde olacaktır.Giresun'un büyük ve tarihi ilçelerinden olan Bulancak'ın yerleşim halinde toplam 633 (mahalle, cadde, sokak, köy, yayla vb.) yerleşim yeri bulunmaktadır. Bu meskun yerlerin hepsinin kendine has adları mevcuttur. Bu bölgede yaşayan insanların yaşantılarını, kültürlerini ve inançlarını bu yer adları verileri ile de yorumlamak mümkündür.Yer adlarının milli kültür açısından da önemi büyüktür. Yer adlarının toplumların hafızalarından önemli izler taşıdığı bilinen bir gerçektir. Çalışmamızda Bulancak ilçesine bağlı yer adları incelenmiştir. Bulancak ilçesindeki sokak, mahalle, cadde, merkeze bağlı belde, köy ve bu belde ile köy mahallelerinin adları leksik-semantik açıdan ele alınmış olup bu yer adlarının yapı ve kökenleri de analiz edilecek ve gruplandırılacaktır.

Onomastic, is a branch of science that examines the name which is a type of word in various ways. Toponmy is a sub-branch of onomastic and its purpose is to examine the proper names of places by specific methods. Toponomy contribute to the richness of Turkish in terms of sound, form and vocabulary, it also sheds light on the past periods of our language utilizing this treasure.The toponymy, which is a branch of science that examines the place, meaning and change of place names, is a discipline on which researchers and interested people from many fields work in our country. Despite many researchers from various disciplines, such as history, geography especially literature produce works about Turkish toponomy national and international scale, the number of places where the names of places are not examined is quite high. Increasing the number of such studies; to keep the history of our country alive and to protect cultural values.Bulancak, which is one of the big and historical districts of Giresun, has a total of 633 settlements (neighborhoods, streets, streets, villages, plateaus, etc.) in settlement. All of these residential areas have their own names. It is possible to interpret the lives, cultures and beliefs of the people living in this region with these toponomy data.Place names are also important in terms of national culture. It is a known fact that place names carry important traces from the memories of societies. In our study, the place names of Bulancak district were examined. The names of the streets, neighborhoods, streets, districts, villages and districts in Bulancak district are discussed from a lexical-semantic point of view and the structure and origins of these place names are analyzed and grouped.