A novel model for humanitarian logistics: hot meal delivery aftermath of an earthquake in Istanbul

Abstract

Dünyanın birçok bölgesinde farklı tiplerde farklı şiddetlerde meydana gelen afetler, günümüz dünyasında hala, toplumsal ilerleyişteki sürekliliği kesintiye uğratan en önemli faktördür. Bir yandan, insanların hayatına mal olan afetler, diğer yandan insan hayatını hem ekonomik olarak hem de yaşam standartları açısından olumsuz olarak etkilemektedir. Ülkemiz, depremler ve özellikle de muhtemel İstanbul depremi başta olmak üzere doğal afetler açısından riskli bir bölgede bulunmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda yaşanan depremler, ve depremler sonrası yaşanan gelişmeler, toplumumuzdaki afet karşı dirençliliğin daha da artırılması için yeni sistemlerin geliştirilmesi, her alanda kapasite geliştirme faaliyetlerinin hızlandırılması, afetlerin yıkıcı etkilerini azaltacak önleyici tedbirlerin artırılması konusunda farkındalığı artırmaktadır.Bu çalışmada, afet öncesi hazırlık ve afet esnası müdahale süreci kapsamında yeni modeller geliştirilmesi ve kapasite geliştirme faaliyetlerinin icra edilmesine zemin hazırlayan Türkiye Afet Müdahale Planı'nın fonksiyonlarını geliştirmek hedefiyle muhtemel bir İstanbul afeti sonrasında, sıcak yemek dağıtım faaliyetinin etkin yürütülmesi için matematiksel bir model ve çözüm önerisi geliştirilerek İstanbul'un Avrupa Yakası için uygulama gerçekleştirilmiştir.Deprem afeti sonrası sıcak yemek dağıtımı için, en uzun servis süresini minimize etmeyi amaçlayan kapasite kısıtlı, homojen araç tiplerinden oluşan ve yerleşim maliyeti gözardı edilen bölünmüş dağıtımlı çok depolu yerleşim rotalama problemi önerilmiştir.Üç alt problem (yerleşim, atama ve rotalama) arasındaki bağımlılığı göz önüne alınarak iki aşamalı tekrarlı sınırlandırmalı bölme ve birleştirme yaklaşımlı kümeleme ve genetik algoritma aşamalarını içeren iki aşamalı bir sezgisel yaklaşım ile çözüm gerçekleştirilmiştir. Uygulama, İstanbul Avrupa yakası için gerçek afet toplanma bölgeleri ve muhtemel afet senaryosunda etkilenen insan verileri üzerine bina edilmiştir.

In today's world, disasters occurring around the world in different types are still the most important factor disrupting the continuity in the development of our community. Disasters, while reasoning loss of lives, affect the human life both on the economic level and life standards in negative manner. Our country stated at a risky place for earthquakes especially for the most probable Istanbul earthquake. The earthquakes occurred in recent years, and the actions taken after all, ensured to raise situational awareness on the issues like developing new models to improve the resilience in the community, enhancing the capacity building actions, taking the precautions for mitigating the disruptive affects of disasters. In this study, for improving the functionalities of Turkish Disaster Response Plan, which enlarges the area on developing new models on preparedness and response, enables to perform capacity building actions. A MDSDLRP (Multi Depot Split Delivery Location Routing Problem) model with capacitated depots with homogeneous fleet type and without fixed facility location costs with the minimization of longest travel time objective proposed for the hot meal delivery aftermath of an earthquake. Considering the interdependency of the three sub-problems (location-assignment-routing) a Two Step Heuristic Approach including split and merge clustering with iterative boundary and genetic algorithm is used to solve the problem. The case study includes the real disaster assembly areas and the expected demand of those regions regarding the scenario based percentage of affected people for the European side of Istanbul.