Behçet hastalarının hastalığa psikososyal uyumu

Abstract

Bu çalışma Behçet hastalarının hastalığa psikososyal uyum düzeylerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı tipte yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Sağlık Bakanlığı Ankara Ulucanlar Göz Eğitim ve Araştırma Hastanesinde takip ve tedavi edilen 90 Behçet hastası oluşturmuştur. Araştırmanın verileri ?Hasta Tanıtım Formu?, ?Hastalığa Psikososyal Uyum Öz Bildirim Ölçeği (PAIS-SR)?, ?Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HAD)? kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde t testi, , Mann-Whitney U testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Kruskal-Wallis varyans analizi ve korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda hastaların çoğunun erkek, 18-35 yaş grubunda, evli, çocuklu, ilkokul ve altı öğrenim düzeyinde, çalışmayan, orta-iyi gelir düzeyinde oldukları, sosyal desteğe sahip oldukları ve aldıkları sosyal destekten memnun oldukları saptanmıştır. Hastaların %38.9'unun hastalık süresi 10 yıldan fazladır, %50.0'si hastalık süresince 1-4 kez hastaneye yatmıştır. Hastaların %48.9'unda göz tutulumunun yanı sıra mukokütenöz tutulumu vardır ve %21.1'inin anksiyete, %57.8'inin depresyon riski yüksektir. Behçet hastalarının PAIS-SR toplam puan ortalamasının 43.14±17.80 olduğu, %30.0'unun kötü uyumunun olduğu belirlenmiştir. Çalışmayan, sosyoekonomik düzeyi düşük olan, ilaç yan etkisi yaşayan, hastalık nedeniyle görünüm değişikliği olan, görünüm değişikliği nedeniyle kendisiyle ilgili duygu ve düşüncelerinde değişiklik olan, eskisine göre bedenini daha az beğenen, depresyon riski yüksek olan, anksiyete riski yüksek olan, sosyal desteği olmayan, hastalığı zarar veren bir durum olarak algılayan ve hastalıkla ilgili bilgisi yetersiz olan Behçet hastalarının hastalığa psikososyal uyumlarının daha kötü olduğu saptanmıştır. PAIS-SR ile genel durumundan memnuniyet, kontrol algısı (hastalık, tedavi, günlük belirtilerle ilgili) arasında negatif yönde; kullanılan ilaç sayısı, HAD-Anksiyete ve HAD-Depresyon puanı ile pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Psikososyal Uyum, Behçet Hastalığı, Hemşirelik

This study is carried in a descriptive type to identify the psychosocial adjusment levels of the illness of Behçet patients. The sample of study consists of 90 Behcet patients checked and followed in Minister of Health Ankara Ulucanlar Eye Education and Research Hospital. Data of research collected by face to face interwiew with using ?Patient İnformation Form?, ?Psychosocial Adjustment to Illness Scale (PAIS-SR)? and ?Hospital Anxiety Depression Scale (HAD)?. While analysing statistically t test, Mann Whitney U test, Analysis of Variance (ANOVA), Kruskal-Wallis variance analysis and coefficient of correlation were used. According to the results of the research it is determined that most of the patients are men, between 18-35 years old, married, unemployed, graduated from primary school or uneducated, having children, having medium or high level of income, receiving social support and satisfaction from support. %38,9 patients? illness period longs more than ten years, %50 of them have admitted into hospital for 1-4 times during their ilness period, %48,9 of patient have eye ecliptic and mucocutaneous ecliptic. %21,1 of them have high anxiety risk, % 57,8 of them have high depression risk. It is identified that PAIS- SR total score of Behçet patients? was 43.14±17.80 average and %30 of the patients have poor adjustment. Psychosocial adjustments of the patients who are unemployed, having low income, having medicine side affects, having appearance changing due to illness, having personel feelings changes about appearance changing, his body less than before, having high level of depression risk, having high level of anxiety risk, not receiving social support, thinking the illness as a harmful thing and having insufficient knowledge of illness are poor. A negative correlation between pleasure of general situation with PAIS-SR and control perception (about ilness,treatment, daily signs); positive correlation between number of medicine being used and HAD- Anxiety, HAD- Depression score have found. According to research data suggestions have been made.Key words: Psychosocial Adjustment, Behçet?s Disease, Nursing