Hemşirelerde tükenmişlik düzeyinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Bir üniversite hastanesi örneği

Abstract

Bu araştırma üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik düzeylerini belirlemek ve tükenmişliğin sosyo-demografik değişkenlerle ilişkisini incelememesi amacıyla kesitsel olarak yapılmıştır.Araştırmada örneklem seçilmesine gidilmemiş evrenin tamamı örnekleme alınmıştır. İlgili hastanede çalışıp araştırmamıza katılmaya gönüllü olan 192 hemşire ile çalışma tamamlanmıştır. Araştırmanın verileri Mayıs 2015 tarihinde toplanmıştır.Veri toplamada 31 sorudan oluşan sosyodemografik veri formu ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Mann-Whitney U ve Kruskall Wallis Test ile T-test ve One-way ANOVA testi kullanılmıştır.Hemşirelerin MTÖ 'den aldıkları puan ortalamalarına göre tükenmişlik düzeyi yüksek bulunmuştur. Tükenmişlik alt boyutlarında katılımcıların duygusal tükenme yüksek ve kişisel başarı algısı düşük olarak belirlenmiştir. Duyarsızlaşma alt boyutunda da tükenme orta düzeyde seyretmiştir.Üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik düzeyi ile ilişkili bulunan başlıca faktörler cinsiyet, aile yaşantısı, gelir düzeyi algısı, tanısı konulmuş hastalık durumu, psikolojik destek öyküsü, çalışılan klinikteki toplam hizmet süresi, yıllık izin kullanım durumu, mesleki yönden gelişim faaliyetleri, iş yerindeki sorun algısı, mesleki adanmışlık düzeyidir. Tükenmişlik düzeyleri ile ilişkili bulunmayan bazı değişkenler ise yaş, medeni hal, eğitim düzeyi, sürekli kullanılan ilaç varlığı, mesleki esaslar (mesai çalışma şekli, nöbet sayısı, çalışılan klinik vb.), kişisel alışkanlıklardır.Sonuç olarak; tükenmişlik sendromu hemşirelerin kişisel özellikleri ile iş yeri ve mesleki özelliklerinin etkileşimleri sonucunda yaşanabilmektedir. Tüm bu değişkenler tükenme düzeylerini ve tükenme alt boyutlarını doğrudan veya dolaylı olarak etkileyebilmektedir.Anahtar Kelimeler: Tükenmişlik, Profesyonel, Hemşireler, Risk Faktörleri.

The present study performed cross-sectional to investige burnout levels of the nurses working in university hospital and and the relationship between burnout and sociodemographic variables.A sample selection was not prefered and the whole universe was accepted as sample instead. 192 nurses working in the related hospital were included in the study. The data collection of the study was completed in May 2015. A sociodemographic data form including 31 questions and Maslach Burnout Scale (MBS) were used in data collection. The evaluation of the data was performed with Mann-Whitney U and Kruskall Wallis Test , T-test and One-way ANOVA.Burnout levels were found increased in the study group. In burnout sub-dimension, emotional burnout of the subjects were found increased while personal success sense was found decreased. In desensetization sub-dimension burnout was found as moderate levels. The factors that have been found related with burnout levels of the nurses in universty hospital are sexuality, family life, sense of income levels, diagnosed diseases, story of psychological support, total time of service in the department, annual leave use, professional development activities, problem sense at work, levels of professional commitment, In concusion, burnout syndrome may be seen as a result of interaction of personal properties and workplace and Professional properties. All this variables may effect directly or indirectly levels of burnout and burnout subdimensions. Keywords: Burnout, Professional, Nurses, Risk Factors.